Mesajı Okuyun
Old 10-04-2007, 07:15   #7
Av. Hulusi Metin

 
Varsayılan Katkı

Tüm katılımcılara teşekkür ederim.

ACİZ VESİKASI
ŞÜPHELİ ALACAK (VUK Md. 323) – DEĞERSİZ ALACAK (VUK Md. 322)

ÖZET OLARAK FARKI:
DEĞERSİZ ALACAKLARIN tahsil edilebilme olanaklarının yol olmasından dolayı doğrudan doğruya DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR hesabına devredilerek KAYITLARDAN SİLİNMESİ VE BİLANÇODA GÖRÜLMEMESİ,
Buna karşılık tahsil olanakları ŞÜPHELİ OLAN ALACAKLARIN hem KARŞILIK GİDERLERİ hesabına devredilmesi hem de BİR HESAP DÖNEMİNDEN ÖTEKİNE AKTARILARAK BİLANÇODA GÖZÜKMESİDİR.
ACİZ VESİKASINA BAĞLANAN ALACAK, yerleşmiş içtihatlar gereği, DEĞERSİZ ALACAK SAYILIR VE KARŞILIK AYRILMAKSIZIN ZARAR YAZILIR (Danıştay 4. Daire: 02.12.1974 tarih ve E: 973/6440 ; K:974/4160 sayılı karar) .

1.DEĞERSİZ ALACAK (VUK Md.322):
VUK Md. 322; Kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline imkân kalmayan alacaklar değersiz alacaklardır. Değersiz alacak artık kaybedilmiş, tahsiline artık imkân kalmamış, değeri sıfıra inmiş bir alacaktır. Bir alacağın tahsil kabiliyetini kaybederek değersiz hale gelebilmesi için kanun iki durumu kabul etmiştir.
a- Alacak kazai bir hükme göre tahsil kabiliyetini kaybetmiş olmalıdır. Kazai bir hükümden de anlaşılması gereken, alacak haklarından kanun yollarına başvurulmuş, icra takiplerinin yapılmış, bu müracaatlar ve takipler sonunda, alacağın ödenemeyeceği yargıç kararı ile tespit edilmiş olmalıdır (Aciz vesikası bu anlamdadır).
b- Bir alacağın değersiz sayılabilmesi için kanaat verici bir vesikaya bağlanması gerekir. Kanaat verici bir vesika teriminden ödemeyi imkânsız hale getirmiş hal ve sebepler sonucu ortaya çıkmış belgeler anlaşılmalıdır (Aciz vesikası).
VUK’nun 322.maddesine göre değersiz alacaklar, bu mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini kaybederler ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edilirler.
Şüpheli alacak karşılığından farklı olarak, maddenin devamında yer alan hükümle, işletme hesabı esasında defter tutan mükelleflerin de bu madde hükmüne giren DEĞERSİZ ALACAKLARINI GİDER KAYDETMEK SURETİYLE ZARAR YAZMALARINA İMKÂN SAĞLAMIŞTIR.

ACİZ VESİKASINA BAĞLANAN ALACAK, yerleşmiş içtihatlar gereği, DEĞERSİZ ALACAK SAYILIR VE KARŞILIK AYRILMAKSIZIN ZARAR YAZILIR (Danıştay 4. Daire: 02.12.1974 tarih ve E: 973/6440 ; K:974/4160 sayılı karar) .
Değersiz alacakların bu hale geldikleri yılda nazara alınması gerekmektedir. İlgili yılda zarara geçirilemeyen değersiz alacağın, sonraki yıllarda zarara geçirilmesine imkân yoktur. (bu alacağın tahsil edilmesi halinde, tahsil edildiği dönemin kazancına ilave edilmesi gerektiği tabidir).

2.ŞÜPHELİ ALACAK (VUK Md. 323):
VUK md. 323; Bazı hallerde bir alacağın, alacaklı yönünden tahsil kabiliyeti şüpheli durumda olabilir. Alacağın değersiz hale gelip gelmediğini kestirmek mümkün olamaz. Bu durumlarda alacağın şüpheli olduğu kabul edilmektedir. Aşağıda sayılan alacaklar şüpheli alacak hale girmiş sayılır.
a- Dava ve İcra Safhasında Bulunan Alacaklar:
Alacaklı ve borçlu arasında borç ilişkisi sebebiyle bir anlaşmazlık doğmuş ve alacak mahkemeye düşmüşse veya alacaklı icra takibine girişmiş, borç için teminat gösterilmişse, bunun satılması için borçlu müracaat ettiği hallerde alacak şüphelidir. Alacağın şüpheli sayılabilmesi için dava ve icra safhasında bulunması yeterlidir.
b- Yapılan Protestoya Veya Yazı İle Birden Fazla İstenilmesine Rağmen Borçlu Tarafından Ödenmemiş Bulunan Dava Ve İcra Takibine Değmeyecek Derecede Küçük Alacaklar:
VUK’nda dava ve icra takibine değmeyecek olan küçük alacaklar olarak soyut bir belirleme yapılmıştır. Bu belirlemeden, alacağın dava ve icra ile ilgili olarak yapılacak masraflardan fazla olmaması anlaşılmalıdır.
(02.03.2006 tarihli çalışmamdır).
Hepinize sevgiler