Kara mı, siyah mı?
kara ve siyah kelimelerini nerede ve nasıl kullandığımız Türkçeyi ana dili olarak öğrenmeyenler için biraz karışık ve içinden zor çıkılan bir sorun olsa gerek.

Akla kara, siyahla beyaz!

Geçitte belli olan ak donla kara dondur, siyah donla beyaz don değil?

Meleyip gelen ak koyundur, beyaz koyun değil.

Bana öyle geliyor ki, kara siyaha kıyasla biraz daha menfi bir anlama sahip.

Neden kara sevda vardır da, siyah sevda yoktur mesela?

Neden kara dinli vardır da, siyah dinli yoktur?

Neden kara haber vardır da siyah haber yoktur?

Çarşafın karası ile siyahı arasında ne gibi bir fark vardır?

Kara baht ile siyah baht arasındaki fark nedir?

Neden siyah siyah değil de kara kara düşünürüz?

Örnekleri çoğaltabiliriz.
Örneklerden de anlaşılacağı gibi ak ve kara ile siyah ve beyaz belirli durumlarda birbirilerinin yerine kullanılabileceği gibi, diğer bazı durumlarda kullanılamaz.

Bir dili ana dili olarak öğrenenler genelde hangi sözcüğün hangi durumda kullanılacağını bilirler. Buna karşılık bir dili ana dili olarak değil de ikinci veya üçüncü dil olarak kullananların durumu zordur, çünkü hangi sözcüğün nerde ve nasıl yazıldığını bilmek için araştırmak zorundadırlar.

Gelelim kara cübbe ile siyah cübbeye.
Neredeyse bir hakaret olarak kullanılan kara cübbeyi bir tarafa bırakıp 'siyah cübbe' üzerinde duralım isterseniz.

Siyah cübbe bu alanda avukatların meslek giysisi olarak ele alındı. Avukatların siyah cübbe giydikleri bir gerçek. Alman avukatların giysilerinin neden siyah olduğunu bu alandaki 8 numaralı mesajımda belirttim. Avukatların siyah giymelerini bir buyrukla 1726 yılında bildiren Prusya Kralı I.ci Friedrich Wilhelm'in bu buyruğunun gerekçesi avukatlara olan sevgisi ve hayranlığı değil, tam tersine avukatları küçük görmesi idi. İdare edenlerin ve yargının diğer öğelerinin avukatlara karşı tutumunu gözleyince I.ci Friedrich Wilhelm’in buyruğuna şaşmamak gerekir.

Siyah cübbe giyen diğer meslek grupları (Wikipediadan):

Lahey'deki Yüksek Adalet Divanı'nın hakimleri siyah cübbe giyer.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin hakimlari siyah cübbe giyer.

Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin hakimleri siyah ve kırmızı ipekten yapılmış cübbeler giymişti.

Hamburg'daki Deniz Hukuku Uluslararası Mahkemesinin hakimleri laciver renkli, reversi siyah cübbeler giyer. Bu mahkemeden başlayarak siyah renkten maviye ve diğer renklere kayan eğilim hakimlerin cübbelerinin rengi kırmızı olan Avrupa Adalet Divanı ve hakimlerin cübbelerinin rengi koyu mavi olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile devam eder.

Siyah renkli cübbe konusunu tartışırken sadece avukatların cübbesine takılıp kalmak olayı tam olarak aydınlatmaya yetmez düşüncesindeyim. Siyah renk cübbe giyen diğer yargı mensuplarının ve özellikle dini görevlilerin neden siyah giydiklerini de araştırmak gerekir. Sistemin tamamını göz ardı edip sadece sistemin bir parçasına takılıp kalmak yetersiz cevaplara görürür.

Saygılarımla