T.C. YARGITAY
8.Hukuk Dairesi
Esas: 1977/9039
Karar: 1978/607
Karar Tarihi: 25.01.1978
ÖZET: Hazinenin bu yöne matuf temyiz itirazları yerinde görülmediğinden yargılama gideri ve vekalet ücretine yönelen temyiz itirazları yerinde değilse de; Mahkemece bozmaya uyulduğu halde 1617 sayılı kanun gereğince yeterli araştırma yapılmamıştır. 766 sayılı tapulama kanunun 33. maddesinin 1617 sayılı kanunla değişik 4. fıkrasına göre bir kişinin aynı bölgede bu maddenin 1., 2. ve 3. fıkralarına dayanarak iktisap edebileceği taşınmazlar toplamının yözölçümü 50 dönümü geçemez.Bu itibarla ilçeyi ifade eden bölge dahilinde davacı adına sözü geçen madde fıkralarına dayanılarak iktisap edilmiş taşınmazı bulunup bulunmadığınını araştırılması gerekir.
(1086 S. K. m. 417, 429) (766 S. K. m. 33)
Dava: (S) ve müşterekleri vekili avukatı ile hazine vekil avukatı belediye başkanlığı vekil ve (A) aralarındaki tapu iptali ve tescil davasını yapılan yargılaması sonunda: Dava konusu taşınmazın Hazine adına olan tapu kaydının iptaliyle davacılar adına veraset ilamında gösterilen hisselere nisbetinde tapuya tesciline dair (Akhisar birinci Asliye Hukuk hakimliği)nden verilen 26.9.1977 gün ve 2/272 sayılı hükmün yargıtayca incelenmesi hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü :

Karar: Mahalli mahkemenin 1.10.1975 tarihli kararında dava kabul edilmiş ve davacının yaptığı yargılama gideri ile tayin edilen vekalet ücreti davalı hazineye yükletilmiştir. Bu karar hazine vekili tarafından esastan ve yargılama gideri ile vekalet ücreti yönünden temyiz edilmiştir. Dairemizin 18.6.1976 tarihli bozma kararında davanın dosyada mevcut veraset belgesinde belli edilen (A) nın bütün mirasçılarına teşmil edilmemesi ve 1617 sayılı kanunun miktara ilişkin sınırlayacı hükümlerinin nazarı itibara alınmaması ve araştırılmaması yönünden bozulmuş hazinenin vekalet ücreti ve yargılama giderine ait temyiz itirazları bozmanın kapsamı dışında bırakılmıştır. Bu itibarla bu kısım davacı yararına usuli kazanılmış hak teşkil etmiştir. Hazinenin bu yöne matuf temyiz itirazları yerinde görülmediğinden yargılama gideri ve vekalet ücretine yönelen temyiz itirazları yerinde değilse de; Mahkemece bozmaya uyulduğu halde 1617 sayılı kanun gereğince yeterli araştırma yapılmamıştır. 766 sayılı tapulama kanunun 33. maddesinin 1617 sayılı kanunla değişik 4. fıkrasına göre bir kişinin aynı bölgede bu maddenin 1., 2. ve 3. fıkralarına dayanarak iktisap edebileceği taşınmazlar toplamının yözölçümü 50 dönümü geçemez.Bu itibarla ilçeyi ifade eden bölge dahilinde davacı adına sözü geçen madde fıkralarına dayanılarak iktisap edilmiş taşınmazı bulunup bulunmadığınını araştırılması gerekir. Bu hususta tapu sicil muhafızlığının 22.3.1977 tarihli cevabi tezkeresi yeterli görülmemiştir. Bu nedenle hazinenin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve 1500 kuruş peşin harcın istek halinde iadesine 25.1.1978 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY YAZISI
Hazine münferit iptal davasında kanuni hasım olmasa bile iptal davasile birlikte yürütülen tescil davasında MK.nun 6333 sayılı Kanunla değişik 639 uncu maddesi gereğince ve kanuni hasım olduğundan yargılama giderile sorumlu tutulamaz. Çoğunlukla verilen kararda da bu ilkeye dokunulmamış hatta sadık kalınılmış ancak davacı lehine kazanılmış hak doğduğu esasına dayanılmıştır. Fakat şu düşünce ve durumlar bu tür kabule katılma imkanı vermemiştir:

1 - Yerel mahkemece tesis olunan 1.10.1975 günlü kararla hazine yargılama giderine (vekalet ücreti dahil) mahkum edilmiş, hazine hükmü hem esastan ve hem yargılama gideri noktasından temyiz etmiş ve bu hüküm 18.6.1976 tarihli kararımızla taraf teşkilindeki noksanlık ve (kabule göre) kaydile 1617 sayılı Kanun hükümlerinin uyglanmasındaki aksaklığa işaret edilmekle beraber temyiz itirazlarının kabul olunduğu açıklanmak suretiyle bozulmuştur.Hüküm dava şartlarından olan husumet gibi esaslı bir nedenle de bozulduğuna göre davanın teferruatından olan ve 29.5.1957 gün ve 4/26 sayılı İçtihadi Birleştirme Kararı gereğince ayrı bir dava konusu alamıyan yargılama giderine ilişkin bölümünün bozulmamış olduğu düşünülemez, esastan bozulan bir kararın teferrüatının bozulmamış olduğu iddiasına da yer verilemez.
2 - 1617 sayılı kanunla ilgili bozma, (kabule göre) kaydile yapılmıştır. Böyle bir kayda bağlanan bozmalar yargıtaydaki teamüle nazaran bu bozulmaların dışında kalan hataların tasvip olunduğuna delalet etmez. Bunun aksine olarak hükmün pek bariz ayrı bir hata ile dahi malul olduğuna örnek verildiğini gösterir. Bu tür bozma nedeni, esasın bozulmasile ortadan kalkan teferruata ilişkin bölüme yeniden hayatiyet, canlılık vermez.
3 - Hazinenin yargılama giderine (vekalet ücreti dahil) ilişkin temyizi reddolunmamış, bilakis bozma ilamının sonlarından hazinenin "temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile hükmün bozulmasına" denilmek suretiyle yargılama giderine ilişkin bozma sebebi de kabul olunmuş durumdadır.
4 - Bozulan 1.10.1975 tarihli kararda 423 lira 50 kuruş yargılama giderine hükmolunduğu halde inceleme konusu 26.9.1977 günlü kararda bu miktara 30 kusür lira ilave edilmiştir. Çoğunluk kararına göre buda temyizen incelenemiyor ki bu görüşün isabetli olduğunu kabul etmek olanağı yoktur.Hazinenin yargılama giderine (ücret dahil) mahkumiyetine yönelen temyiz itirazının inceleme dışı bırakılması dair çoğunluk görüşüne karşıyım.
Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************