T.C. YARGITAY

12.Hukuk Dairesi
Esas: 2015/3900
Karar: 2015/3387
Karar Tarihi: 20.02.2015


ŞİKAYET DAVASI - TAKİBE KONU BONODA İTİRAZ EDEN BORÇLUNUN LEHTAR CİRANTA OLDUĞU - LEHTARIN CİRANTA HAKKINDA TAKİP YAPABİLMESİ İÇİN ÖDEMEME PROTESTOSU GÖNDERMESİNİN ZORUNLU OLDUĞU - HÜKMÜN BOZULDUĞU

ÖZET: Somut olayda, takibe konu bonoda itiraz eden borçlunun lehtar ciranta olduğu görülmektedir. Bu durumda, yetkili hamil olan alacaklının, lehtar ciranta hakkında takip yapabilmesi için, bonoyu düzenleyene ödememe protestosu göndermesi zorunludur. Ancak, alacaklı vekili dilekçesinde protesto keşide edilmediğini belirtmiş olup, buna göre alacaklının, itiraz eden lehtar cirantayı takip hakkının bulunmadığı anlaşılmaktadır.

(6762 S. K. m. 714, 778, 730) (2004 S. K. m. 170, 366)

Dava ve Karar: Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Hava Kandemir tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlatılan takibe karşı borçlunun, borca itirazda bulunarak takibin durdurulması ve iptali istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.

TTK 778. maddesi göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken TTK.nun 714 ve 730. maddeleri uyarınca, muayyen bir günde veya düzenleme gününden veya görüldükten muayyen bir müddet sonra ödenmesi şartını havi bir bonoya dayanarak hamilin lehtara müracaat edebilmesi, ödeme gününü takip eden iki iş günü içinde senedi düzenleyenin protesto edilmesine bağlıdır.

Alacaklı hamil, anılan madde koşullarında protesto keşide etmeksizin, lehtar olan borçluyu takip edemez. Bir başka ifade ile senedi düzenleyen protesto edilmediği için hamil, lehtar cirantaya karşı müracaat hakkını kaybeder. İİK.nun 170/a-2. maddesi gereğince, icra mahkemesince alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkının bulunup bulunmadığı re'sen araştırılmak zorundadır.

Somut olayda, takibe konu bonoda itiraz eden borçlunun lehtar ciranta olduğu görülmektedir. Bu durumda, yetkili hamil olan alacaklının, lehtar ciranta hakkında takip yapabilmesi için, bonoyu düzenleyene ödememe protestosu göndermesi zorunludur. Ancak, alacaklı vekili 05/02/2015 tarihli dilekçesinde protesto keşide edilmediğini belirtmiş olup, buna göre alacaklının, itiraz eden lehtar cirantayı takip hakkının bulunmadığı anlaşılmaktadır.

O halde, mahkemece, bu husus re'sen gözetilerek İİK. nun 170/a maddesi uyarınca itiraz eden borçlu yönünden takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin reddi isabetsizdir.

Sonuç: Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca bozulmasına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2015 gününde oybirliği ile, karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı