Yıl sonu olduğundan mıdır bilemiyorum. Sıkça sorulduğundan çok da bilinmediğinden pek uygulanmayan, belki ihtiyacı olan olabilir.
//////////////////////////


Sayı : B.07.1 .GİB.4.34.l6.01/GVK-68

Konu : Serbest meslek faaliyeti nedeniyle yanında çalıştıracağı eşine ödeyeceği ücret ödemelerinin ve sigorta primlerinin mesleki kazancın tespitinde gider olarak indirilmesi hk.

İlgide kayıtlı dilekçenizde,…. Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün …T.C. kimlik numarasında gelir vergisi mükellefi olduğunuzu, ….. adresinde serbest muhasebeci mali müşavir olarak faaliyette bulunduğunuzu, işyerinizde hizmet akti ile eşinizi sigortalı olarak çalıştıracağınızı belirterek; eşinize ödeyeceğiniz ücretleri ve sgk primlerini gider olarak yazıp yazamayacağınızı sormaktasınız.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Ücretin tarifi” başlıklı 61. maddesinde; “Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez...” hükmü yer almıştır.

Aynı Kanunun 65. maddesinde, “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır...” hükmüne yer verilmiştir.

Öte yandan aynı Kanunun “Mesleki giderler” başlıklı 68. maddesinde; “Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir:
1. Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgâhlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgâh için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgâhı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.).
2. Hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatındaki iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı (bu primlerin ve aidatın geri alınmamak üzere Türkiye'de kain sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliği haiz bulunmaları şartıyla) ile 27 nci maddede yazılı giyim giderleri ...” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan yine aynı Kanunun “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41. maddesinin 2. bendinde; teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatların ticari kazancın tespitinde gider kabul edilmeyeceği hüküm altına alınmış olduğundan; bu hükmün serbest meslek kazancı için geçerli olmayacağı tabiidir.

Konu ile ilgili olarak 174 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin “SSK primlerinin Gelir ve Kurumlar Vergisi Yönünden Gider Yazılması” başlıklı (C) bölümünde; “ 8.12.1993 gün ve 21782 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3917 sayılı Kanunla 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun bazı hükümleri değiştirilmiştir.

506 sayılı Kanunun 3917 sayılı Kanunla değişik 80.maddesinin birinci fıkrasında, “İşveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden, bu kanun gereğince hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden kesmeye ve kendisine ait prim tutarlarını da bu miktara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma ödemeye mecburdur.” denilmiş, aynı maddenin üçüncü fıkrasında da “Kuruma ödenmeyen prim Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında gider yazılmaz.” hükmü yer almıştır.

...” açıklamalarına yer verilmiştir.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 238. maddesinde ise, “işverenler her ay ödedikleri ücretler için (ücret bordrosu) tutmaya mecburdurlar” denilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, eşinize yapacağınız ödemelerin ücret bordrosunda gösterilmesi gerekmekte olup, söz konusu ücretlerin serbest meslek kazancınızın tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun 68/1 maddesi gereğince gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Diğer taraftan sosyal güvenlik primlerinin gider olarak dikkate alınabilmesi için, bu primlerin Sosyal Sigortalar Kurumu’na fiilen ödenmiş olması şartıyla, ait olduğu yıla bakılmaksızın fiilen ödendiği tarihte gider olarak yazılması mümkündür.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Başkan a.
Grup Müdür V.
http://www.ivdb.gov.tr/Mukteza/2008/gelirvergisi2008/20694.htm