Mesajı Okuyun
Old 08-06-2010, 13:01   #1
Av.Ender Sezer

 
Varsayılan Doğum Borçlanması

Arkadaşlar herkese selam ederim,
Benim sorum, bayan bir müvekkilin, SGK kapsamında sigortalılıktan önceki tarihlerde yapmış olduğu doğum olayının sigortalılık başlangıç tarihi olarak tescil edilip o tarihten itibaren pirimleri hesaplanarak emekli olabilir mi?

Müvekki 55 yaşında bir bayan, ilk sigorta giriş tarihi 1992, isteğe bağlı olarak sigorta pirimlerini ödemiş. 1984 yılında doğum yapmış. Doğum yaptığı tarihte sigortalı değilmiş. Şimdi emekli olabilmek için ilk sigortalılık tarihi olan 1992 yılından önce doğum nedeni ile sigortasını başlatıp doğum borçlanması ile günlerini doldurup emekli olabilir mi acaba? Teşekkürler

Bir gazetenin haberi şöyle ;

• 'Doğuma dayalı borçlanma' sadece yasa metnine bakılarak değil, yasama faaliyetlerinde yapılan konuşmalar ve yasa gerekçesiyle birlikte değerlendirilmelidir. Bu anlamda yasa koyucu, kadınların doğum sebebiyle uğradığı sosyal güvenlik kaybını telafiye çalışmıştır.
• Doğum borçlanmasından sadece 1 Ekim 2008 sonrasında doğum yapan kadınlar değil, önceki tarihlerde doğum yapmış kadınlar da faydalanabilir.
• Doğuma dayalı borçlanma için, talep tarihinde sigortalı olma şartı aranmaz.
• İlgili yasa hükmüne göre sadece sigortalılar değil, tüm hak sahipleri borçlanma yapabilir. Yani vefat eden annenizden yetim aylığı almak istiyorsunuz ancak prim günü eksik ise, doğum borçlanması yaparak primlerini tamamlatabilirsiniz.
• Davacının 3.3.1987 ve 21.3.1988 tarihlerinde gerçekleştirdiği doğumlar sebebiyle, doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla, hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarının dışında başkaca bir şart aranmaksızın borçlanma hakkına sahip olduğu kabul edilmelidir.
• İki doğum arasında çalışma bulunmasa dahi, ikinci doğum (veya diğer doğumlar) için de doğum borçlanması yapılabilir.
Yukarıdaki özetten de anlaşılacağı üzere yüksek mahkeme, sadece kanunun lafzıyla bağlı kalmayıp, kadınların sosyal ve fiziki şartlarını gözeten, sosyal devlet ilkesiyle uyumlu ve 'pozitif ayrımcılık' prensibine uygun bir karar vermiştir. Ayrıca yine Yargıtay, doğum borçlanması için
5510 Sayılı Kanun'un 41. maddesinde belirlenen kriterlere ilave şartlar aranmasına da karşı çıkıyor.
Açık söylemek gerekirse beni en fazla sevindiren husus, BUGÜN'ün manşetine güvenerek 1,5 yıl hukuk mücadelesi vermiş okurumuzun sonunda hakkını elde etmesidir. Ayrıca tartışmalı bir konuyu bana olan güveninden dolayı manşete çeken Genel Yayın Yönetmenimiz Erhan Başyurt'a da teşekkür etmem lazım. Bu güvenleri olmasaydı, milyonlarca bayana erken emeklilik yolunu açan böyle bir karara giden yol ya açılmayacaktı ya da çok daha geç açılacaktı.
Bundan sonra ne yapmak gerekiyor?
Kazanılan bu davadan sonra, yüz binlerce bayan için yargı yoluyla borçlanma hakkı oldukça kolaylaşmış oldu. Bundan sonra üç şey olabilir;
1. SGK, ikincil mevzuattaki düzenlemeleri Yargıtay kararına uygun hale getirerek vatandaşların doğum borçlanmalarında mahkemeye gitmelerine gerek bırakmayabilir.
2. SGK herhangi bir düzenleme yapmaz ve bayanlar yine mahkeme yoluyla borçlanma hakkını kazanırlar (en yüksek ihtimal.)
3. SGK, yasada bir değişiklik talep ederek, doğum borçlanması için tebliğ ve genelgede öngördüğü şartların kanun metnine girmesini sağlayabilir. Bu durumda milyonlarca bayan için doğum borçlanması hayal olur.
Bizim okurlarımıza tavsiyemiz, eğer doğum borçlanması için şimdiye kadar başvurmadılarsa bir an önce SGK'ya başvurmaları, ret cevabı almaları durumunda da mahkeme sürecini başlatmaları gerekiyor. Böylece yapılacak bir yasal değişiklik öncesinde tedbirlerini almış olurlar. Şunu da belirtmek gerekir ki, mevcut Yargıtay kararından sonra kararlar çok daha hızlı çıkacaktır.
Borçlanmada kazancınız nedir?
Doğum borçlanması yapan bir bayanın kazancını hesaplayalım. Örneğin bir bayan iki doğum için 4 yıl borçlanma yapsın ve 4 yıl erken emekliliğe hak kazanmış olsun. Bu bayan 4 yıllık borçlanma için toplam 11 bin 197 TL ödeyecek. Ancak aynı bayan, 4 yıl erken emekli olup hemen aylık almaya başlayacağından, 4 yıl boyunca yaklaşık 33 bin 600 TL alacak (SSK emeklisi olarak 700 TL aylık bağlanacağı varsayımıyla.) Bu bayanın net kazancı ise 22 bin 403 TL olacaktır.