Kabul etmek gerekir ki yeni 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu bir çok noktadan eleştirilebilir. Bu noktalardan birisi; 5510 sayılı yasa, belki sosyal güvenlik kanunlarını topladı, ancak sigortalıların statülerini bir araya getiremedi. Önceki SSK’lıların adı ‘4/a’, Bağ-Kurluların adı ‘4/b’ ve devlet memuru/Emekli Sandığı mensupların adı da ‘4/c’ oldu. Üç farklı sosyal güvenlik yasası tek bir yasa haline dönüştürülmeye çalışıldı. Onlarca paraftan oluşan ve sayfalar tutan maddeler, tanımlar net bir şekilde ortaya konulamadığından sürekli maddeler arasında atıflarla anlaşılması zor bir yasa. sonuç ortadadır. Karma karışık bir yasa.
Belirtildiği gibi, başta avukatların da dahil olduğu önceki SSK’daki topluluk sigortası 5510 sayılı yasa ile kaldırıldı. Avukatın vergi mükellefiyeti yok ise yeni yasa’da 4/b kapsamında sigortalı olamayacaktır. Avukat, başka bir avukatın yanında ya da başka bir işyerinde (örneğin şirket avukatları gibi) hizmet akdine bağlı çalışıyorsa 4/a kapsamında sigortalı olabilir. 4/a kapsamındaki çalışmalar önceki SSK sigortalısı gibi değerlendirilir. Avukatın vergi mükellefiyeti varsa ve kendi adına çalışıyorsa yeni yasada 4/b kapsamında zorunlu sigortalı olması gerekir.
İsteğe bağlı sigortalık ise, kişi çalışmıyor ise sözkonudur. Yani çalışan birisinin kendisini isteğe bağlı sigortalı yapamaz. Belirtildiği gibi, yeni yasaya göre isteğebağlı sigortadan Kuruma yapıtırılan primler 4/b kapsamında değerlendirilir. Yani önceki Bağ-Kurlular gibi hesaba alınacaktır.
Önceki hizmetlerin birileştirilmesi ile ilgili yasa halen yürürlüktedir. Kişi emeklilik talebiyle Kuruma başvurduğunda, tüm statülerdeki sigortalı hizmetleri değerlendirilmeye alınacak, son 7 yıl içinde hangi statüden daha fazla sigortalı gün bildirilmiş ise o statüye uygun koşullarda emekli olacaktır. Yani, kişi 4/a statüsünden emekli olabilmesi için önceki SSK şartlarını (gün, sigortalılık süresi ve yaş gibi) taşıması gerekir. 4/b statüsünden emekli olabilmesi için Bağ-Kur şartlarını taşıması gerekir. Diğer bir anlatımla, değişik statülerde Kuruma bildirilen sigortalı hizmetler boşa gitmemektedir; emeklilik talep döneminde birleştirilmektedir.