T.C.
YARGITAY
15. HUKUK DAİRESİ
E. 1996/6881
K. 1997/1483
T. 19.3.1997
• GÖTÜRÜ BEDELLE ÜSTLENİLEN İŞ ( Müteahhidin Yapılacak İşi Kararlaştırılan Fiyata Yapmaya Mecbur Olması )
• YÜKLENİCİNİN SORUMLULUĞU ( Ücretin Götürü Bedelle Belirlenmesi-Müteahhidin Yapılacak İşi Kararlaştırılan Fiyata Yapmaya Mecbur Olması )
• TAHMİN EDİLEN BEDELDEN FAZLAYA MAL OLAN İŞ ( İşin Götürü Olarak Belirlenmesi Nedeniyle İşin Maliyeti Daha Fazla Olsa Bile Müteahhidin Fazladan Ücret İsteyememesi )
• YAPILACAK İŞİN TAHMİN EDİLEN BEDELDEN DAHA AZ TUTMASI ( İş Sahibinin Daha Az Bedel Ödenmesini İsteyememesi )
818/m.365
ÖZET : Protokol içeriğinden sözleşme kapsamına dahil olan işlerin davacı yükleniciler tarafından 1.800.000.000 Tl. götürü bedelle üstlenildiği kesin olarak anlaşılmaktadır. Ücret götürü olarak belirlenmişse müteahhit yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmağa mecburdur. Yapılacak şey tahmin edilen miktardan fazla say ve masrafı mucip olsa bile, müteahhit bedelin artırılmasını isteyemiyeceği gibi; yapılacak şey evvelce tahmin edilen miktardan daha az bir say ile vücuda gelmiş olsa bile iş sahibi daha az bedel ödenmesini isteyemez, bedeli tamamen vermeye mecburdur.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar-k.davacılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacılar-k.davalılar avukatı ... ile davalılar-k.davacılar vekili avukat ... geldiler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ve mukabil davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2-Davacı yükleniciler tarafından yapılan iş bedelinin tahsili talebi ile açılan davaya davalı iş sahipleri yasal süre içinde cevap vermiş, cevap layihası ile birlikte açmış oldukları mukabil dava ile işin süresinde teslim edilmemesi nedeniyle uğranılan kira kaybı karşılığı 78.000.000 Tl.'nin ödetilmesini istemişlerdir. Mukabil dava asıl dava ile birlikte incelenir ve karara bağlanır. Mahkemece, asıl dava hükme bağlanırken mukabil dava yönünden olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru görülmemiş, karar bu yönden bozmayı gerektirmiştir.

3-Taraflar arasında düzenlenen 12.7.1993 tarihli ve Noter tasdikli inşaat sözleşmesi ile davacı ve mukabil davalı yükleniciler davalı ve mukabil davacı arsa sahiplerinin maliki olduğu Ankara, Etimesgut, ... mahallesinde kain imarın 45264 Ada, 24 parselini teşkil eden 690 m2 yüzölçümlü arsa üzerine projesine uygun olarak zemin ve üç normal katlı, toplam 12 daireden oluşan apartman inşaasını üstlenmişlerdir. sözleşmeye göre bina sözleşme tarihinden itibaren 18 ay sonunda bitirilip teslim edilecek müteaahhitlere tüm işler işin 200.000.000 Tl. ödenecektir. Sözleşmenin işin bedelini düzenleyen 8 nci maddesine göre ödemeler taraflarca ayrı bir protokolla tesbit edilecek ve fiyat artışları da bu protokolde yeniden ele alınacaktır. Nitekim taraflar noterde düzenlenen bu sözleşmeden sonra yeniden bir araya gelerek 16.7.1993 tarihli protokolu düzenlemişler ve bu protokolde işin anahtar teslimi, iskanı alınmak şartı ile 1.800.000.000 Tl. ( Bir milyar sekizyüz milyon Tl. ) bedelle yapılmasını kararlaştırarak ödemeleri de termin planına bağlamışlardır. Protokol içeriğinden sözleşme kapsamına dahil olan işlerin davacı yükleniciler tarafından 1.800.000.000 Tl. götürü bedelle üstlenildiği kesin olarak anlaşılmaktadır. Ücret götürü olarak belirlenmişse müteahhit yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmağa mecburdur. Yapılacak şey tahmin edilen miktardan fazla say ve masrafı mucip olsa bile, müteahhit bedelin artırılmasını isteyemiyeceği gibi; yapılacak şey evvelce tahmin edilen miktardan daha az bir say ile vücuda gelmiş olsa bile iş sahibi daha az bedel ödenmesini isteyemez, bedeli tamamen vermeye mecburdur ( BK. Md.365 ). Nevar ki, dosyada mevcut belgelerden ( Etimesgut İmar işleri Md.'nün 25.4.1994 gün ve 1357/2426 sayılı yazısı ) inşaatın yapıldığı mahalde imar planları çalışması nedeniyle İdare Mahkemesi'nin 12.9.1994 gün ve 1992/12 sayılı kararı ile imar ugulamasının tedbiren durdurulmasına karar verildiği bildirildiğine göre inşaat gerçekten bu karar üzerine belediyece durdurulmuş ise bu halin sözleşme koşullarını etkileyeceği ortadadır.

O halde mahkemece, İdare Mahkemesi'nin yürütmeyi durdurma kararı vermesinden sonra inşaatın Etimesgut belediyesince fiilen durdurulup durdurulmadığının sorulup saptanması, inşaat fiilen durdurulmamış ise davacı yükleniciler tamamen ödendiği dosya kapsamındaki belgelerle sabit olan 1.800.000.000 Tl. götürü bedel dışında talepte bulunamıyacaklarından davanın reddedilmesi, inşaat durdurulmuş ise protokola göre inşaatın teslimi gereken süreye etkisi ve yeniden inşaata izin verildiği tarih gözetilerek bu oranda değerlendirme yapılmak suretiyle götürü bedel dışında davacıya verilmesi gereken hakkaniyete uygun bir bedelin saptanması davacı ve mukabil davalılar vekilinin 1.10.1996 tarihli dilekçesinde davalı iş sahiplerince yapıldığı bildirilen 471.554.600 Tl.'lik masrafların kabulüne dair beyanı da dikkate alınarak sonucuna göre bir karar verilmelidir. Açıklanan tüm bu yönler gözetilmeden yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, karar bu yönlerden de bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Yukarda ( 2 ) ve ( 3 ) nolu bendlerde gösterilen nedenlerle hükmün temyiz eden davalı ve mukabil davacılar yararına BOZULMASINA , ( 1. ) bendde yazılı nedenlerle davalı ve mukabil davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, 750.000 Tl. duruşma vekalet ücretinin davacı ve mukabil davalılardan alınarak, davalılar ve mukabil davacılara ödenmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılar-k.davacılar'a iadesine, 19.3.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.