Merhaba,

6570 sayılı kanuna tabi olmak kaydı ile ve süresi uzun olmayan kira sözleşmelerinde (taraflar!), kira tespit davası açabilirler.
(HGK. 23.10.1968, E.3-114, K.175) (Uzun süreli kira sözleşmelerinde bu dava son yıl açılmak gerekir)

Kiracının açtığı tespit davasında, amaç kira bedelinin indirilmesidir. Dava türü , tespit davasıdır. Bu husus, ihtilafsız kabul görmektedir.

21.11.1966 tarih ve E.19, K.10 sayılı HGK kararına göre, TESPİT DAVALARININ AÇILMASI BİR ZAMANA BAĞLI DEĞİLDİR. Ayrıca, gerek kiralayan gerekse kiracı tarafından açılacak kira tespit davalarında, İHTAR etmek de şart değildir.

İhtar ve dava dilekçesi, sadece ve sadece, tespit edilecek kira bedelinin geçerli olacağı zamanı tespit ve tayin görevi ifa etmektedir. Bu husus da aynı içtihadı birleştirme kararı ile kesinlik kazanmıştır.

Kira tespit davası açmak için (Her dava için bu böyledir) hukuki yarar şartı, dava şartıdır ancak, kiranın indirilmesini talep eden kiracı için bu hukuki yarar, olaya göre vardır. Esasen bu ihtimal sadec tespiti istenen kira döneminden çok önceki bir dönemde (meslea 1 yıldan fazla süre varken, dava açılmışsa) düşünülebilecek bir ihtimaldir.

Kira sözleşmesinde, belirlenen kira bedeli sadece 1 yıl için tarafları bağlar. Hatta, kira bedelinin tespit davasına konu edilemeyeceği kontratta yazılı olsa bile, bu yasak ancak ve ancak 1 yıl için tarafları bağlar.(3.HD.27.6.1983, E.2801 K.2987)

Uyarlama davasının olaya konu olmadığını, soru sahibi sayın admin zaten belirtmiştir.

Tespit edilen yeni kira bedeli, ihtar yada açılan davanın (dava dilekçesinin tebliğ tarihi esas alınmaktadır) tarihi esas alınarak, yeni kira döneminin başlayacağı dönem için geçerli olacaktır. (HGK. 5.4.1969, E.3-867, K.215)

Bu nedenle, davanın açılmış olduğu (içinde bulunulan dönem) kira bedeli belli olduğundan, o dönem için kira bedeli aynen yatırılmalıdır. Eksik yatırılması halinde temerrüt oluşur.

Ancak dava bitmeden yeni kira dönemi başlamışsa, yeni dönemde Temerrüdü engellemek ve fazla para ödememek için, mahkemeden bu yolda bir tedbir kararı talep edilebilir. Buna engel yoktur.

Bu arada, tespite konu yeni kira dönemi de dolmuşsa, ondan sonraki kira döneminde ki artış da uzlaşılamıyorsa yine mahkemeye başvurmak zorunludur.

Saygılarımla..