Sayın meslektaşım sorunuzla ilgili olarak kısa bir araştırma yaptım sonucu ne kadar sağlılıdır elbetteki sizin ve diğer hukukçu arkadaşların takdirine kalmıştır. Hukuk Genel Kurulu 2003/3-737E 2003/700 K sayılı kararından alıntıdır:
Medeni Yargılamada ilk derece mahkemeler 1- Genel Mahkemeler, 2- Özel Mahkemeler olarak ayrılmışlardır. Genel Mahkemelerin bakacakları davalar belirli kişi ve guruplarına göre sınırlandırılmamış olup, aksi belirtilmedikçe, Medeni Yargılama Hukukuna giren her türlü işe bakmakla görevlidirler. Buna karşılık Özel Mahkemeler belirli kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklara veya belli çeşit uyuşmazlıklara bakmakla görevlidirler. Bir davanın özel mahkemede bakılacağına dair özel bir kanun hükmü bulunmayan her dava, genel mahkemelerde görülür. Özel Mahkemelerin hangi çeşit davalara bakacakları, özel kanunları ile belirlenir. Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişleri ve yargılama usulleri kanunla düzenleneceği (Anayasa m.136) belirtilmiştir. Yurdumuzda mahkemeler teşkilatı 8 Nisan 1340 (1924) gün ve 469 sayılı "Mehakimi Şer''''iyenin İlgasına ve Mehakim Teşkilatına ait Ahkamı Muaddil Kanun" ile düzenlenmiştir. Bu Kanunun 1. maddesi gereği her ilçede ve işi çok olan nahiyelerde kurulan Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevleri HUMK.nun 8. maddesinde ve bazı özel kanunlarda gösterilmiştir. Aynı maddeye göre her İlçede ve İl Merkezlerinde kurulması kabul edilen Asliye Hukuk mahkemeleri Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevi dışında kalan bütün hukuk ve Ticaret davalarını görür. Yasanın 2. maddesinde Asliye Mahkemesinin birden fazla dairelere bölünebileceğini kabul etmiştir. Bu düzenleme doğrultusunda Asliye Hukuk Mahkemeleri yanında toplu mahkeme niteliğinde Asliye Ticaret Mahkemeleri kurulmuştur. Asliye Ticaret Mahkemeleri, Asliye Hukuk Mahkemelerinin daireleri durumundadır. Görevleri TTK 5. maddede gösterilmiştir.
Türk Ticaret Kanununu madde 5:
Madde 5 - Aksine hüküm olmadıkça, dava olunan şeyin değerine göre asliye hukuk veya sulh hukuk mahkemesi ticari davalara dahi bakmakla vazifelidir.
Şu kadar ki; bir yerde ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve bu kanunun 4 üncü maddesi hükmünce ticari sayılan davalarla hususi hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere ticaret mahkemesinde bakılır.
İkinci fıkrada yazılı hallerde, munhasıran iki tarafın arzularına tabi olmıyan işler hariç olmak üzere, bir davanın ticari veya hukuki mahiyeti itibariyle mahkemenin iş sahasına girip girmediği yalnız iptidai itiraz şeklinde taraflarca dermeyan olunabilir. İtiraz varit görüldüğü takdirde dosya ilgili mahkemeye gönderilir; bu mahkeme davaya bakmaya mecburdur; ancak, davanın mahiyetine göre tatbikı gerekli usul ve kanun hükümlerini tatbik eder. Ticari bir davanın hukuk mahkemesi, ticari olmıyan bir davanın ticaret mahkemesi tarafından görülmesi hükmün bozulması için yalnız başına kafi bir sebep teşkil etmez.
Vazifesizlik sebebiyle dava dilekçesinin reddi halinde yapılacak muamelelere ve bunların tabi oldukları müddetlere dair usul hükümleri, iş sahasına ait iptidai itirazın kabulü halinde de tatbik olunur.
HD 11, E: 1974/004185, K: 1975/000906, Tarih: 11.02.1975[*]GÖREV
Mahkemeler arasındaki iş bölümü ilk itiraz olarak mahkeme önüne getirilmezse, bu yön kendiliğinden göz önünde tutulamaz.
(6762 s. TTK. m. 5)
Davacı avukatının, yanması nedeniyle (3.474) liralık senedin iptali talebine binaen Karşıyaka Sulh hukuk Hakimliğince verilen 02/10/1974 tarih ve 471/997 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu; gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, borçlusu C.K. olan 30/06/1974 vadeli (3.474) liralık emre muharrer senedin tahsil edilmek üzere Bahçekapı Şubesi tarafından Karşıyaka Şubesine gönderildiğini, borçlunun Bayraklı’da oturması sebebiyle senedin, oraya yakın bir şubeye tevdii için Bahçekapı Şubesine gönderilmek üzere 25/01/1974 günü kargo alarak T. Havayollarına teslim edildiğini, 26/01/1974 günü senedin bulunduğu uçakta çıkan yangın sonunda senedin yanmış olduğunu belirterek bu emre-muharrer senedin iptalini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, senedin ticari senet olduğu, Karşıyaka İzmir Belediyesi sınırları içinde olup İzmir’de müstakil ticaret mahkemesi bulunduğundan dava dilekçesinin vazife yönünden reddine ve dosyanın İzmir Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Karar davacı tarafça temyiz olunmuştur.
Sulh Mahkemesinin TTK. 5. maddesi gereğince İzmir Asliye Ticaret Mahkemesine dosyanın tevdiine dair verdiği karar niteliği yönünden bir görevsizlik kararı meydana getirir. Aynı belediye hududu içindeki Asliye hukuk Mahkemesi, bağımsız ticaret mahkemesine dosyanın gönderilmesi için tevdi kararı verebilir ve bu karar yalnız temyiz edilemez. Olayda, iş bölümü konusu ilk itiraz olarak dahi mahkeme önüne getiremediğine göre bu yön kendiliğinden gözönünde tutulamaz. Miktar itibarıyla Karşıyaka sulh Mahkemesinin görevine giren davaya bakacak gereken kararı vermesi iktiza ederken dosyanın İzmir Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesi şeklinde karar tesis etmesi kanuna aykırıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde olan temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 11/02/1975 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Yardımcı olabildiysem sevinirim.saygılarımla