sayın meslektaşlar,
izmir 26. asliye Ceza Mahkemsi yeni Çek Yasasında yer alan bir kısısm düzenlemelerle ilgili olarak Anayasa Mahkemesine başvuru yapmıştır. dosyanın incelenmesi en son baktığımda devam ediyor idi. başvuru dilekçesi aşağıdadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
İZMİR
26. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ
DOSYA NO : 2009/396
SANIK : C.K.
SUÇ : Karşılıksız Çek Keşide Etmek
SUÇ TARİHİ : 05/05/2009
SUÇ YERİ : İzmir
YASA MADDESİ : 3167 Sayılı Yasanın 16/1-3 maddeleri
Sanık S.E.’nin vermiş olduğu vekaletname ile sanık C.K.tarafından S.E.’nin Marmaris Denizbank şubesindeki hesabından katılana verdiği 15/05/2007 keşide tarihli ve 2.500 YTL bedelli 2 adet çeki karşılıksız olarak keşide edildiğinden sanıkların 3167 sayılı yasanın 16/1-3-4 maddelerine göre cezalandırılmaları ve 1-5 yıl arasında belirlenecek süreyle çek hesabı açmaktan yasaklanmalarına karar verilmesi talebiyle kamu davası açılmıştır.
Sanıkların Marmaris 3. ASCM ce 17/12/2009 tarihlerinde savunmaları alınmış, Sanık S.E. savunmasında; C.K.’ya vekaletname verdiğini sanık C.K.da vekaletnameye dayalı olarak çekleri keşide etiğini beyan etmiştir.
Kamu davası derdest iken 5941 Sayılı Çek kanununun 27438 sayılı Resmi gazetede yayınlanarak 20/12/2009 tarihinde yürürlülüğe girmiştir.
Yürürlüğe giren 5941 sayılı yasa ile 3167 sayılı yasanın karşılaştırmasının yapılarak 5237 sayılı TCK’nın 7/2 maddesine göre lehe olan yasaların sanıklar yönünden uygulanması gerekmekte olup yürürlüğe giren 5941 sayılı yasanın da lehine hükümlerinin sanıklar yönünden uygulanması gerekmektedir.
Mahkememizin 21/01/2010 tarihli celsesinde 1 nolu ara kararı ile Anayasa Mahkemesine iptal davası açılmasına karar verilmiştir.
İPTALİ İSTENEN YASA MADDESİ
5941 Sayılı Çek Kanunun 5/3 maddesinin 2. cümlesindeki "Gerçek kişinin ... vekili olarak çek düzenlenmesi halinde, bu çekten dolayı ... cezai sorumluluk çek hesabı sahibine aittir." hükmü.
AYKIRILIĞI İDDİA OLUNAN ANAYASA MADDESİ :
- Anayasamızın Cumhuriyetin temel niteliklerinden "Hukuk Devleti" ne ilişkin 2.maddesi.
İPTAL GEREKÇELERİ :
5941 Sayılı Çek Kanunu 20/12/2009 tarihli 27438 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Dosyamızda sanık S.E. hesap sahibi gerçek kişi sanık C.K.ise S.E.’nin vekili sıfatı ile sanık durumundadır.
3167 sayılı yasanın 16/1 maddesi uyarınca hem hesap sahibi gerçek kişiler hem de vekilleri çek bedeli kadar adli para cezası ile cezalandırılmakta ve ayrıca yine hem hesap sahibi gerçek kişi hem de vekili hakkında 3167 sayılı yasanın 16/3 maddesine göre 1-5 yıl arasında çek hesabı açtırmalarının yasaklanmasına karar verilmektedir.
5941 sayılı yasanın 5/3 maddesi ile hesap sahibi gerçek kişi yönünden kişinin cezai sorumluluğunun bulunduğu bildirilerek temelde bir değişiklik yapılmamıştır.
Ancak; 5941 Sayılı Yasanın 5/3 maddesi ile vekaleten çek keşide edilmesi halinde vekilin hukuki ve cezai sorumluluğu kaldırılmıştır.
5941 Sayılı Yasanın 5/3 maddesinin ilk cümlesinde gerçek kişilere vekaleten çek keşide edilmesi açıkça yasaklanmıştır.
Hiçbir hukuk devletinde bir yasak getirilip yasağın karşısında yaptırım öngörülmemesi söz konusu olamaz.
Aynı yasa maddesinin 1. cümlesi ile yasak getirilmiş, 2. cümlesinde ise yasağa uymayan vekilin cezai ve hukuki sorumluluğunun bulunmadığı açıklanmıştır.
Hukuk ihlalinde sınır tanımayan yasa koyucu vekilin cezai sorumluluğunu kaldırılmanın yanında davamız konusu olmamakla birlikte " hukuki" sorumluluğunu da kaldırmıştır.
Çeklerdeki cirantaların ya da avalistlerin ya da benzer sıfatla imzası bulunan tüm şahısların hukuki sorumluluğunda hiçbir tereddüt bulunmadığından tüm bu bahsedilen kişiler aleyhine her türlü hukuki takibat yapılabilmektedir.
Vekilin hukuki ve cezai sorumluluğunun olmadığının açıklanması tam bir suç işlemeye teşviktir.
Uygulamada çek hesabı açma yasağı bulunan kişiler yakınları (genellikle eş, anne-baba ya da kardeşleri) adına hesap açtırıp onlardan vekaletname alarak çek keşide etmektedirler.
Yani uygulamada, keşide edilen çeklerden çıkar temin eden hesap sahibi değil vekaleten çek keşide eden kişilerdir.
5941 Sayılı yasa genel olarak değerlendirildiğinde Mahkemeler bankaların yardımcı kuruluşları haline getirilmektedir. 25 yapraklı bir çek karnesi nedeniyle mahkemelere 74 adet dava açılması mümkündür. 25 adet 5941 sayılı yasanın 5/1 maddesine göre karşılıksız çek davası ( Sulh Ceza Mahkemelerine) 25 adet 5941 sayılı yasanın 5/4 maddesine göre çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilmesi için ( Sulh Ceza Mahkemelerine) ve 2. yapraktan itibaren yasağa uymama nedeniyle 5941 sayılı yasanın 7/6 maddesine göre 24 adet (Asliye Ceza Mahkemelerine) dava açılması söz konusu olabilecektir.
Söz konusu muhtemel dava sayısı gözönünde bulundurulduğunda, devletin şekli sosyal hukuk devletinden daha çok kapitalist sistemi çağrıştırmaktadır.
Yine genel olarak çıkartılmakta olan yasalar, sadece mahkemelerin işleyişini engellemekten başka bir işe yaramamaktadır. Çok uzun yıllar sonra değiştirilen Ceza Kanunu yürürlüğe girmeden dahi değiştirilmek durumunda kalınmıştır. Söz konusu yasalar Hukuk Fakültelerinde acilen KODİFİKASYON dersinin müfredata alınmasını zorunlu hale getirmiştir. Yine söz konusu yasalar ile sadece yasa numaraları değişmekte temel hiçbir mantalite değişmemekte ve yasalar sadece yargının işleyişini alt üst etme sonucunu doğurmaktadır.
Vekaleten çek keşide etmek yasaklandıktan sonra, bu eylemin cezası 5941 sayılı yasanın 7/6 maddesindeki yasağa rağmen çek keşide etme cezası olması gerekir. Zira Mahkemenin yasaklama kararına rağmen çek keşide etmek anılan yasa maddesi ile yaptırıma bağlanmıştır. Vekaleten çek keşide etmek yasa ile yasaklandığından yasanın yasağına rağmen çek keşide edildiğinden belirtilen yasa maddesi ile cezalandırmak mümkün olabilecek iken açıklandığı gibi açık bir çelişki ortaya çıkmaktadır.
İptal kararı verilmesi halinde, çek sahibinin de yaptırımdan kurtulması söz konusu değildir. İptali istenen yasa maddesinin ilk anda hesap sahibinin sorumluluğunun açıkladığı intibağı uyanmakta ise de iptali istenen yasa maddesi vekaleten çek keşide eden vekilin cezasını ortadan kaldırma amacı taşımaktadır. Zira zaten mevcut uygulamada çek keşide eden ve çek hesabı ayrı ayrı cezalandırılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle; iptali istenen yasa maddesi açıkça Anayasamızın temel ilkesi olan hukuk devleti ilkesine aykırı olduğundan Anayasa mahkemesine iptal davası açılmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ VE TALEP :
5941 Sayılı Yasanın 5/3 maddesinin 2. cümlesinde " gerçek kişinin ... vekili olarak çek düzenlenmesi halinde, bu çekten dolayı ...cezai sorumluluk çek hesabı sahibine aittir" hükmünün
Anayasamızın 2.maddesindeki Hukuk Devleti ilkesine aykırı olduğundan iptali için Anayasamızın 152/1 maddesine göre Anayasa Mahkemesine iptal davası açılmasına,
Anayasa Mahkemesi Başkanlığına sunulmak üzere gerekçeli iptal başvurusu ile birlikte dosyanın onaylı suretinin Anayasa Mahkemesi Genel Sekreterliğine gönderilmesine karar verildi. 21/01/2010