T.C. YARGITAY
15.Hukuk Dairesi

Esas: 2003/6868
Karar: 2004/3746
Karar Tarihi: 05.07.2004

ÖZET: Eser sözleşmelerinin yapımında yasa koyucu tarafları bir şekil şartına bağlı tutmadığı halde, taşınmazın tamamı veya bir bölümünün satışında veya vaadinde belli bir şekle uymaya mecbur etmiştir. Bu nedenle belli bir payın yüklenici ye devrini de içeren kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin resmi (düzenleme) şekilde yapılması zorunludur. Resmi şekilde yapılan sözleşmenin adi yazılı sözleşme ile değiştirilmesi mümkün değildir. Ne var ki değişiklik sözleşmesi ifa edilmişse artık bunun geçersizliği ileri sürülemez. Uygulanmakla değişiklik sözleşmesi geçerli hale gelmiştir.

(818 S. K. m. 12, 213, 355) (1512 S. K. m. 60) (4721 S. K. m. 634, 702)

Dava: Hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacıların murisi A.A. ile yüklenici kooperatif arasında imzalanan 14.5.1993 tarihli Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'ne göre inşaatların süresi sözleşme tarihinden itibaren 36 aydır. İnşaatlar bu süre içinde bitirilmezse geçen her ay için bağımsız bölüm başına ayrı ayrı 500 DM cezai şart ödenecektir. Bu sözleşmeye göre süre 14.5.1996 tarihinde sona ermektedir.
İnşaatlar ilk sözleşme ile belirlenen tarihte bitirilip teslim edilmeyince muris ile kooperatif 14.3.1997 tarihli düzenleme şeklinde ek sözleşmeyi imzalamışlardır. Bu sözleşmeye göre inşaatların bitim tarihi sözleşme tarihinden itibaren 30 ay yani 14.9.1999 olarak kararlaştırılmıştır. Ana sözleşmedeki şekil şartına uygun olarak düzenleme şeklinde akdedilen bu sözleşme geçerli olup tarafları bağlayıcıdır.

Muris A.A. 28.7.1998 tarihinde Ö. ve R.A'ya noterden düzenleme şeklinde vekalet vermiş, adı geçen kişiler bu vekalete dayanarak davalı kooperatif ile 10.9.1998 tarihli ek protokolü tanzim etmişlerdir. Haricen düzenlenen bu protokole göre inşaatların bitim tarihi 31.12.2002 tarihi olarak belirlenmiş, inşaatlar bu tarihte bitirilmezse ana sözleşmedeki cezai şartın geçerli olacağı kabul edilmiştir.

Eser sözleşmelerinin yapımında yasa koyucu tarafları bir şekil şartına bağlı tutmadığı halde, taşınmazın tamamı veya bir bölümünün satışında veya vaadinde belli bir şekle uymaya mecbur etmiştir. Bu nedenle belli bir payın yüklenici ye devrini de içeren kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin resmi (düzenleme) şekilde yapılması zorunludur (BK. 213, MK. 634, Noterlik Kanunu 60. madde). BK. 12. maddesi uyarınca resmi şekilde yapılan sözleşmenin adi yazılı sözleşme ile değiştirilmesi mümkün değildir. Ne var ki değişiklik sözleşmesi ifa edilmişse artık bunun geçersizliği ileri sürülemez. Uygulanmakla değişiklik sözleşmesi geçerli hale gelmiştir (Y. 15. HD. 16.4.1996 tarih E. 1698, K. 2144 sayılı kararı).

Somut olayda 10.9.1998 tarihli ek protokol haricen düzenlenmiş olması nedeniyle geçersiz ise de davalı kooperatif 19.1.2001 günlü cevabi ihtarında ve davaya cevabında, doğan gecikmeler karşılığında iki seferde arsa sahiplerine toplam 1.500.000.000.-TL, o günkü kurla yaklaşık 500.000 DM tutarında tazminat ödediğini savunduğundan mahkemece bu husus üzerinde durularak bedel ödenmesi karşılığında süre uzatımı verilip verilmediği tespit edilip bedel ödenmiş ise ek sözleşmenin geçerli hale geldiği kabul edilerek şimdiki gibi dava reddedilmeli, aksi takdirde işin esasına girilerek işin gecikmesine neden olacak önemli sebepler var ise süreye etkisi nazara alınmalı ve davalı yapı kooperatifinin tacir olmadığı da dikkate alınarak cezai şartın tenkisi gerekip gerekmeyeceği de takdir edilerek dava sonuçlandırılmalıdır.

Tüm bu yönler gözetilmeyerek harici sözleşmeye geçerlilik tanınmak suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacılar yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödedikleri temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, 05.07.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************