T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/24604
K. 2017/485
T. 16.1.2017

• VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ İSTEMİ ( Çocuk ile Ana ve Baba Yararının Çatışması Halinde Çocuğun Yararına Üstünlük Tanınacağı/İdrak Çağındaki Çocukların Kendilerini İlgilendiren Konularda Görüşünün Alınması ve Görüşlerine Gereken Önemin Gösterilmesi Gerektiği - Ortak Çocuğun İdrak Çağında Olduğu/Ortak Çocuğun Velayet Hakkındaki Tercihinin Kendisinden Sorulup Çocuğun Yaşam Koşulları Hakkında Uzmanlardan Sosyal İnceleme Raporu İstenerek Tüm Deliller Birlikte Değerlendirilip Karar Verileceği )

• ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARI ( Velayetin Değiştirilmesi/Çocuk ile Ana ve Baba Yararının Çatışması Halinde Çocuğun Yararına Üstünlük Tanınacağı - İdrak Çağındaki Çocukların Kendilerini İlgilendiren Konularda Görüşünün Alınması ve Görüşlerine Gereken Önemin Gösterilmesi Gerektiği/Ortak Çocuğun Velayet Hakkındaki Tercihinin Kendisinden Sorulup Çocuğun Yaşam Koşulları Hakkında Uzmanlardan Sosyal İnceleme Raporu İstenerek Tüm Deliller Birlikte Değerlendirilip Karar Verileceği )

• İDRAK ÇAĞINDAKİ ÇOCUĞUN FİKRİNİN SORULMASI ( Çocuk ile Ana ve Baba Yararının Çatışması Halinde Çocuğun Yararına Üstünlük Tanınacağı/Çocuğun Görüşlerine Gereken Önemin Gösterilmesi Gerektiği - Ortak Çocuğun İdrak Çağında Olduğu/Ortak Çocuğun Velayet Hakkındaki Tercihinin Kendisinden Sorulup Çocuğun Yaşam Koşulları Hakkında Uzmanlardan Sosyal İnceleme Raporu İstenerek Tüm Deliller Birlikte Değerlendirilip Karar Verileceği )

• SOSYAL İNCELEME RAPORU ALINMASI ( İdrak Çağındaki Çocukların Kendilerini İlgilendiren Konularda Görüşünün Alınması ve Görüşlerine Gereken Önemin Gösterilmesi Gerektiği - Ortak Çocuğun İdrak Çağında Olduğu/Ortak Çocuğun Velayet Hakkındaki Tercihinin Kendisinden Sorulup Çocuğun Yaşam Koşulları Hakkında Uzmanlardan Rapor İstenerek Tüm Deliller Birlikte Değerlendirilip Karar Verileceği )

4787/m.5
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi/m.12

Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi/m.3, 6

ÖZET : Velayet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. İdrak çağındaki çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınması ve görüşlerine gereken önemin verilmesi gerekmektedir. Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde, görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür.

Ortak çocuğun idrak çağındadır. Bu bakımdan ortak çocuğun velayet hakkındaki tercihinin kendisinden sorulması, çocuğun halen nerede ve kiminle yaşadığı tespit edilerek, psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı niteliğindeki uzman veya uzmanlardansosyal inceleme raporu istenerek, tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucu uyarınca karar verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı anne tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı anne boşanma kararı ile birlikte velayeti babaya bırakılan ortak çocuklar 20/10/2006 doğumlu Emirhan ile 20/10/2010 doğumlu Esila'nın velayetinin değiştirilerek kendisine verilmesini talep etmiş, mahkemece; "Çocukları halen baba yanında oldukları, baba işteyken babanın halası tarafından bakıldıkları, çocukların babalarıyla sağlıklı sıcak ilişkileri olduğu, maddi ve manevi ihtiyaçlarının karşılandığı, çocukların kurulu düzeni olup, velayetin değiştirilmesini gerektirir bir durum olmadığı" gerekçesiyle velayetin değiştirilmesi talebinin reddi kararı verilmiş, hüküm davacı anne tarafından temyiz edilmiştir.

Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir. Velayet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. Çocuğun yararı ise; çocuğun bedensel, fikri ve ahlaki bakımdan en iyi şekilde gelişebilmesi ve böyle bir gelişmenin gerçekleştirilmesi için, çocuğa sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sağlanmış olmasıdır.

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12. ve Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin 3 ve 6. maddeleri idrak çağındaki çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınması ve görüşlerine gereken önemin verilmesini öngörmektedir. Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde, görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür.

Velayet kamu düzenine dair olup, re'sen araştırma ilkesi geçerlidir. Bu sebeple yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir.

Somut olayda; ortak çocuk Emirhan 2006 doğumlu olup idrak çağındadır. Bu bakımdan ortak çocuk Emirhan'ın mahkemece veya istanabe suretiyle eğitim, kültür, yaşam olanakları bakımından nerede yaşamak istediği konusunda bilgilendirilerek,velayet hakkındaki tercihinin kendisinden sorulması, çocuğun halen nerede ve kiminle yaşadığı tespit edilerek, psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı niteliğindeki uzman veya uzmanlardan (4787 s.K.m.5) sosyal inceleme raporu istenerek, tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken, velayet konusunda yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istenmesi halinde yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Kazancı