Alıntı: Yazan avkaratas Sayın meslektaşım, anlattığınız kadarıyla bu somut olayda uyarlama koşulları oluşmamıştır. Zira uyarlamanın en önemli koşullarından uzun süreli kira ilişkisi, edimin ifasının katlanılmayacak kadar ağırlaşması ve olağanüstü gelişmeler vb. şartların hiçbiri olayınızda oluşmamıştır. Bu nedenle bu olayda kira tespit davası açılmalıdır. Kiranın döviz olarak ödenmesi YTL üzerinden tespit istemenize engel teşkil etmez. Nitekim mahkemeler döviz cinsinden artışa karar veremeyeceğinden zaten YTL üzerinden istemek zorundasınız. Fakat olayınızda yazılı bir kira sözleşmesi bulunmadığı için bunun zorluğunu yaşayacaksınız. Ama bu zorluğu da aşacağınıza inanıyorum. Tavsiyem, tespitini istediğiniz dönemden önce ihtarname ile ödenen aylık kira miktarının çevre koşulları, hak ve nesafet kuralları gereğince düşük kaldığını ihtar ederek, yeni dönemde ödenecek aylık kira miktarını YTL olarak istemelisiniz. Bu ihtar sözlü kira sözleşmenizdeki artış maddesi yerine geçer. Daha sonra tespitini istediğiniz dönem içerisinde dava açıp yeni dönem kirasını YTL üzerinden istemelisiniz. Mahkeme bu durumda YTL üzerinden yeni dönem kirasını tespit eder. Bu konuda Yargıtay uygulamasına konu olmuş kararlar mevcuttur, ancak şuan gönderemiyorum ama araştırırsanız bulacağınızı tahmin ediyorum. saygılarımla,

T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi
Esas: 2000/2648
Karar: 2000/2640
Karar Tarihi: 27.03.2000

“Şimdi bir sorunun daha açıklığa kavuşturulması gerekir: Acaba kısa süreli (örneğin bir yıl) kira sözleşmelerinde uyarlama davası açılabilir mi? Genelde sözleşmenin yorum yoluyla düzeltilmesi ve değişen hal ve şartlara uyarlanması daha çok ve önemli ölçüde kısa süreli sözleşmelerde değil ve fakat uzun ve de sürekli borç ilişkilerinde sözkonusu olabilir. Zira sözleşmenin kurulması sırasında kararlaştırılan edimler arasındaki dengenin kısa bir süre içinde aşırı ölçüde ve açık biçimde taraflardan biri aleyhine katlanılamayacak derecede bozulduğu olayların öngörülmediği veya beklenilmediği, ayrıca bunların işlem temelinin çökmesine neden olacak şekilde olağanüstü bir boyuta kavuştuğunun kabul edilmesi çok istisnai durumlar dışında mümkün değildir. Örneğin (savaş, ekonomik kriz, yüksek develüasyon, tabii afetler, hükümet kararlarında önemli değişiklikler gibi) önemli olağanüstü olaylar nedeni ile edimlerdeki değişmeler henüz ifa süresi tamamlanmamış kısa süreli kira sözleşmelerinde de Hakimin sözleşmeye müdahale etmesine neden olabilir.

Bunun dışında kısa süreli bir sözleşmenin koşulları borçlu için ağırlaşmış olsa bile (sözleşmeye bağlılık) ilkesi içinde borçlu sözleşmedeki edimini aynen ifa etmelidir. O halde denilebilir ki, uyarlamanın gerektirdiği olağanüstü koşullar nedeni ile edimler arasındaki dengenin aşırı ölçüde (kiracı) davacı aleyhine değiştiğinin kanıtlandığı takdirde işlem temelinin çökmesi nedeniyle sözleşmenin kira parasına ilişkin hükmü için uyarlama gerçekleştirilebilir.”