Alıntı: Yazan FuLDeN09 herkese iyi çalışmalar ...istihdam edilenin yapılan işin mahiyetini içermeyen ancak mesai saatleri içerisinde işyerinde yapmış olduğu haksız eylemler ile istihdam edenin sorumluluğu arasında uygun illiyet bağının olmadığına ilşkin detaylı yargıtay kararına ihtiyacım var..yardımcı olabilecek meslektaşlarıma şimdiden teşekkürler...

Sayın FuLDeN09,

BK m.55 ile düzenlenen “istihdam edenin sorumluluğu”; istihdam edenlere, istihdam ettikleri şahıslar üzerindeki hakimiyetlerinden mütevellit yüklenmiş olan kusursuz sorumluluk halidir. Sorumluluğun sebebi objektif özen yükümlülüğünün yerine getirilmemiş olmasıdır. Sorumluluk çerçevesinde zararın husule gelmesi halinde; gereken özenin gösterilmemiş olması ve zararın da bu sebeple meydana gelmiş olduğu karine olarak kabul edilir. İstihdam eden, gereken özeni gösterdiğini, zararın özeni göstermemeden husule gelmediğini ispatla sorumluluktan kurtulabilir. Burada dikkat edilmesi gereken; kusursuz sorumluluk söz konusu olmakla, istihdam edenin kusurunun bulunmadığını ispatının bir işe yaramayacağıdır. BK m.55 sorumluluğunda zamanaşımı, BK m.60’a tabidir (sürenin başlangıcında; zarar görenin zararı ve zararı ika eden müstahdemi öğrenmesi yetmez, istihdam ilişkisini ve istihdam edeni de öğrenmiş olması gerekir; müstahdemin fiili suç teşkil etse de istihdam edenin sorumluluğu ceza davası zamanaşımının uygulanmasını gerektirmez; meğer ki istihdam edenin gerekli özeni göstermemiş olması suç teşkil etsin).

Sorumluluk şartları:

1- 3.kişi bir zarar görmüş olmalıdır: ispat yükü mağdurdadır

2- Zarar, müstahdemin hukuka aykırı fiilinden kaynaklanmış olmalıdır: zarar verenin müstahdem olduğunu (tabiyet bağı; istihdam edenin emir verme yetkisi v.b. bağ), müstahdemin fiilini, fiilin hukuka aykırı olduğunu (mağdurun geçerli rızası, meşru müdafaa v.b. istihdam edeni, sorumluluktan kurtarır), fiil ile zarar arasındaki uygun illiyet bağını ispat yükü mağdurdadır. Zarar ile müstahdemin fiili arasında uygun illiyet bağı yoksa/kesilmişse istihdam edenin sorumluluğu söz konusu edilemez.

3- Zarar, müstahdemin, istihdam edenin işini görürken husule gelmiş olmalıdır. Buradaki bağlılık doktrinde, fonksiyonel bağlılık olarak adlandırılmaktadır. Fonksiyonel bağlılıktan kasıt, işçinin gördüğü iş ve zarar ika eden eylem arasındaki bağdır. Bu meyanda müstahdem, istihdam edenin talimatını yanlış anlamış veya kendi iş sahası dışında (görevlendirildiği iş dışında) istihdam edenin işini yapmakta iken 3.kişiye/diğer müstahdemlerden birine zarar vermişse burada da fonksiyonel bağ olduğu kabul edilir. Fonksiyonel bağ olmayan duruma örn: müstahdemle aralarında husumet olan kişi iş yerine gelmiş ve müstahdem, hasmını burada yaralamıştır; bu olayda istihdam edenin sorumluluğu yoktur. Çünkü yapılan iş ile zarar arasında fonksiyonel bağ bulunmamaktadır.

4- Sorumluluk karinesi (BK m.55 şartlarının gerçekleşmesi sorumluluğa karinedir): Fiil ve illiyet karinesi

* İstihdam eden fiil ve illiyet karinesinden birinin/ikisinin aksini ispatla sorumluluktan kurtulur.

1- İstihdam eden, gerekli özeni gösterdiğini ispatlarsa fiil karinesini çürütmüş olur.

a- Müstahdemin seçiminde özen gösterdiğini(müstahdem işe alınırken; kişiliği, bilgisi, tecrübesi, işi yapmaya ehil olduğu konusunda gerekli ve yeterli araştırma yapılmıştır);

b- Müstahdeme talimat vermede özen gösterdiğini (müstahdeme yaptırılan iş konusunda gerekli ikazları yapmıştır, bilgi verilmiştir, alet, malzeme temin edilmiştir);

c- Nezaret etmede özen gösterdiğini (kendisi veya görevlendirdikleri müstahdemi işi yaparken denetleyip; ona nezaret etmiştir)
ispatlaması gerekir.

2- İstihdam eden, gerekli özeni göstermiş olsa idi dahi zararın husule geleceğini ispatlarsa illiyet karinesini çürütmüş olur (burada fiil karinesini çürütemeyen istihdam edenin başvuracağı ispat hususu söz konusudur. Müstahdemin fiili ile zarar arasındaki illiyet değil istihdam edenin kendi özen göstermemesi ile zarar arasındaki illiyet mevzuu bahistir).

Saygılar...