T.C. YARGITAY

11.Hukuk Dairesi
Esas: 2011/9530
Karar: 2011/8935
Karar Tarihi: 14.07.2011


İHTİYATİ HACİZ KARARINA İTİRAZ - KARŞILIKSIZ ÇIKAN ÇEKE DAYALI VERİLEN İHTİYATİ HACİZ KARARI - ÇEKİN KEŞİDE YERİ İLE ÖDEME YERİNİN BELİRLENMESİ - İTİRAZ EDENLERİN YETKİYE İLİŞKİN İTİRAZLARININ KABULÜ GEREĞİ

ÖZET: Dava, karşılıksız çıkan çeke dayalı verilen ihtiyati haciz kararına itiraza ilişkindir. İhtiyati haczin dayanağı olan çekin keşide yeri ile ödeme yeri Y… olup, aleyhine ihtiyati haciz istenilen keşideci ile cirantanın çek üzerinde ikametgah adresleri bulunmamaktadır. Alacaklı vekili, ihtiyati haciz talep ederken dilekçesinde borçluların adreslerini M… olarak göstermiş ise de buna dair dosyada delil bulunmamaktadır. Alacaklının, ihtiyati haciz kararına itiraz edilmesi üzerine ibraz ettiği belgelerde keşideci ve cirantanın değil, M... Ltd. Şti.'nin adresi mevcuttur. Bu itibarla, itiraz edenlerin yetkiye ilişkin itirazlarının kabulü gerekir.

(2004 S. K. m. 50, 258, 265) (818 S. K. m. 73) (1086 S. K. m. 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27)

Dava ve Karar: Taraflar arasında görülen davada; Mersin 1. Sulh Hukuk Mahkemesi'nce verilen 07.09.2010 tarih ve 2010/158-2010/158 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi, ihtiyati hacze itiraz eden vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

İhtiyati hacze itiraz edenler vekili, müvekkillerinin ikametgahının Yerköy olduğunu, ayrıca karşı yanın talebine dayanak yaptığı çekin keşide ve ödeme yerinin de Yerköy olduğunu ve çekin keşide tarihinin de tahrifatlı olduğunu bildirerek ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

İhtiyati haciz talep vekili, borçluların Mersin'de ikamet ettiklerini, dava konusu çekin de Mersin'de yapılan ticari alışveriş nedeniyle Mersin'de verildiğini ve Mersin Mahkemeleri'nin yetkili olduğunu savunmuştur.

Mahkemece, çekteki tahrifat iddiasının dinlenemeyeceği, İİK'nun 50'nci madde ile BK. 73'üncü maddesi gereğince alacaklının ikametgahı mahkemesinin de yetkili olduğu gerekçesiyle ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmiştir.

Kararı, ihtiyati hacze itiraz edenler vekili temyiz etmiştir.

İstem, karşılıksız çıkan çeke dayalı verilen ihtiyati haciz kararına itiraza ilişkindir.

İİK'nun 258. maddesi uyarınca ihtiyati hacze aynı kanunun 50. maddesine göre yetkili mahkeme tarafından karar verilir. Anılan düzenlemede de HUMK'nun yetkiye ilişkin hükümlerine atıf yapılmıştır. Alacaklı olduğunu iddia eden kimse, HUMK'nun 9-27. maddelerine göre belirlenecek veya geçerli yetki sözleşmesi yapılmış ise kararlaştırılan yer mahkemelerinden birinden ihtiyati haciz kararı verilmesini talep edebilecektir. İİK'nun 265. maddesi uyarınca aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen kimsenin, borcun sebebine, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı itiraz edebileceği hükme bağlanmıştır. Uyuşmazlığa konu olayda itiraz eden vekili, ihtiyati kararında mahkemenin yetkili olmadığını ileri sürmüştür. Yazılı gerekçe ile yetki itirazı ret edilmiştir. Ancak, ihtiyati haciz kararı çeke dayalı olarak tesis edilmiştir. Çek, kambiyo senetlerindendir. Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar, aranacak alacaklardandır. Bu alacaklar için borçlunun ikametgahında dava açılması gerekir. Çeke dayalı davalarda da çekin ödeme yeri ile borçlunun ikametgahı yer mahkemeleri yetkilidir. Dairemizin yerleşik uygulaması da bu yöndedir.

Somut olayda, ihtiyati haczin dayanağı olan çekin keşide yeri ile ödeme yeri Yerköy olup, aleyhine ihtiyati haciz istenilen keşideci ile cirantanın çek üzerinde ikametgah adresleri bulunmamaktadır. Alacaklı vekili, ihtiyati haciz talep ederken dilekçesinde borçluların adreslerini Mersin olarak göstermiş ise de buna dair dosyada delil bulunmamaktadır. Alacaklının, ihtiyati haciz kararına itiraz edilmesi üzerine ibraz ettiği belgelerde keşideci ve cirantanın değil, M....... Ltd. Şti.'nin adresi mevcuttur. Bu itibarla, itiraz edenlerin yetkiye ilişkin itirazlarının kabulü gerekirken itirazın reddine karar verilmiş olması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle ihtiyati hacze itiraz edenlerin temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 14.07.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı