T. 3.2.1999
• KOMİSYON ÜCRETİ TALEBİ ( Kendisiyle Tellallık Sözleşmesi Yaptığı Halde Aynı Taşınmazı Başka Komisyoncudan Alan Kişiden Komisyoncunun )
• TELLALLIK SÖZLEŞMESİ ( Alıcının Gayrimenkulü Başka Bir Komisyoncu Aracılığıyla Alması Üzerine Emlakçının Komisyon Ücreti Talebi )
818/m.19
2004/m.67
ÖZET : Davacıyla davalı arasında tellallık sözleşmesi yapılmış ve aynı zamanda satın alınacak emlak gösterilmiştir. Bundan sonra davalı başka bir komisyoncu aracılığıyla aynı taşınmazı satın almıştır. Davalı, davacı ile yapmış olduğu sözleşmeyi ortadan kaldırmadan ve onun gösterdiği daireyi satın almakla sözleşme gereği davacıya ödemeyi taahhüt ettiği komisyon ücretini ödemekle yükümlüdür. Davalı, gösterilen bu daireyi tapuda satın aldığına göre aktin icrasına davacının tavassut etmediği söylenemez. Bu yön gözetilmeden davanın reddine karar verilmiş bulunması usul ve yasaya aykırıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki "itirazın iptali ve alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara Asliye 29. Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 6.2.1998 gün ve 1996/531-1998/40 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 4.5.1998 gün ve 1998/3413-3904 sayılı ilamı ile; ( ...Davacı, emlak komisyoncusu olarak gazeteye ev ilanı verdiğini, davalının bundan sonra kendisine başvurduğunu ve davaya konu evi gezdirdiğini, aralarında sözleşme düzenlediklerini, daha sonra davalının kendisini safdışı bırakarak daireyi satın aldığını, kendisine komisyon ücreti ödenmediğini komisyon ücreti alacağı için takipte bulunduğunu, davalının takibe itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptaline ve %40 icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davacı tarafından evin kendisine gezdirildiğini, ancak bu yerin başkasına satılması için opsiyon verilmesi nedeniyle satışı gerçekleştiremediklerini daha sonra aynı yeri başka bir komisyoncu vasıtasıyla satın aldığını savunmuş, davanın reddine %40 icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, davanın reddine, davalı lehine %40 icra inkar tazminatına karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Davacıyla davalı arasında 15.3.1996 tarihinde tellallık sözleşmesi yapıldığı ve aynı zamanda satın alınacak emlağın gösterildiği, bundan sonra 19.3.1996 tarihinde davalının bu kez komisyoncu Naci Canalp aracılığıyla aynı taşınmazı satın aldığı anlaşılmaktadır. Davalı, davacı ile yapmış olduğu sözleşmeyi ortadan kaldırmadan ve onun gösterdiği daireyi satın almakla sözleşme gereği davacıya ödemeyi taahhüt ettiği komisyon ücretini ödemekle yükümlüdür. Davalı, gösterilen bu daireyi tapuda satın aldığına göre aktin icrasına davacının tavassut etmediği söylenemez. Bu yön gözetilmeden davanın reddine karar verilmiş bulunması usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 3.2.1999 gününde, oybirliği ile karar verildi.