AŞAĞIDA TALİH UYAR DAN YAPILAN ALINTILAR VE YARGITAY KARARLARI SORUNUZA ÇÖZÜM OLACAKTIR.

Alıntı: ÖAlacaklı eğer, t a k i p t a l e b i n d e açıkça "takip konusu yabancı para alacağının fiili ödeme tarihindeki Türk parası karşılığının borçludan alınmasını" istemişse; senetli takiplerde "vade tarihinden" (senette vade yoksa; "takip tarihinden"); ilamlı takiplerde "ilam tarihinden" iti-baren "fiili ödeme tarihine kadar" takip konusu yabancı para alacağının aslına -3095 s. K. mad. 4a uyarınca- yabancı para faizi isteyebilir. Örneğin; devlet bankalarından olan Ziraat Bankası, diğer Devlet Bankaları -vade tarihinde- bir yıl vadeli dolar hesabına yılda %8 faiz verirken, %10 faiz veriyorsa, alacaklı, bu bankanın faiz oranını benimseyip, 1.6.2004 vadeli 10.000 dolar meblağlı senedini, 1.12.2004 tarihinde icraya koyuyorsa takip talebinde alacak miktarı olarak; 10.000 dolar (ana para) + 500 dolar (işlemiş altı aylık %10'dan faiz) = 10.500 doları gösterip, "bu alacağının takip tarihinden, fiili ödeme tarihine kadar -ana para için- işleyecek yabancı para faizi ile birlikte (kademeli olarak ) tahsilini" talep ettiğini açıkça belirtmelidir. "Harca esas miktar olarak da 10.500 doların takip tarihindeki karşılığını Türk parası olarak bildirmelidir... Alacaklı bu şekilde takip talebinde bulunduktan sonra; borçlu örneğin dokuz ay sonra borcunu ödemek için icra müdürlüğüne gelir ya da borçlunun haczedilen malları dokuz ay sonra satılır ve satışı kesinleşirse, icra müdürünün dosya borcunu (alacaklıya ödenecek alacak miktarını); "10.000 dolar (ana para) + 500 dolar (vade tarihinden takip tarihine kadar işlemiş altı aylık %10 faiz) + 750 dolar (takip tarihinde fiili ödeme tarihine kadar işlemiş -9 aylık- yıllık %10'dan faiz) = 11.250 doların, fiili ödeme günündeki TC. Merkez Bankası efektif (veya döviz) satış kuru karşılığı TL." olarak hesaplaması gerekir. ÖBuna karşın, alacaklı eğer t a k i p t a l e b i n d e açıkça “takip konusu yabancı para alacağını, takip tarihinde Türk parasına çevirdikten sonra, bu miktarın takip süresince (borç ödeninceye kadar) işleye­cek avans faizi ile birlikte borçludan alınmasını" istemişse, takip dayanağı yabancı para alacağına, "vade (ilam) tarihi"nden, "takip tarihi"ne kadar -3095 s. K. mad. 4a uyarınca- yabancı para faizi hesaplanıp, bunun takip talebinde gösterilmesi ve "takip tarihi"nden, borç ödeninceye kadar da -takip süresince- takip talebinde Türk parasına çevrilmiş olan "ana para"ya (asıl alacağa) avans faizi hesaplanması gerekir... Yargıtay 12. HD., takip konusu yapılan yabancı para alacaklarında, n e o r a n d a f a i z i s t e n e b i l e c e ğ i konusunda; -“Takip konusu ilamda, yabancı para alacağına hükmedilirken ve ayrıca yabancı para faizinin de tahsiline karar verilmişse, alacaklının hem takip ve hem de tahsil tarihine kadar yabancı para faizi isteyebileceğini”[176] -“Yabancı para alacağına dayalı takiplerde alacaklının ‘tahsil (fiili ödeme) tarihindeki kur üzerinden’ ödeme yapılmasını istemiş olması halinde; vade tarihi bulunan senetlerde ‘vade tarihinden tahsil tarihine kadar’, vade tarihi bulunmayan senede dayalı takiplerde ise, ‘takip tarihinden tahsil tarihine kadar’ ‘yabancı p a r a f a i z i’ (3095 s. K. 4/a), ‘tahsil (fiili ödeme) tarihindeki kur üzerinden’ ödeme yapılmasını istememiş olması -yani; takip tarihindeki kur üzerinden ödeme yapılmasını istemiş olması halinde- vade tarihinden takip tarihine kadar ‘yabancı para faizi’ takip tarihinden tahsil tarihine kadar ise ‘avans (reeskont) faizi’ (3095 s. K. 2) isteyebileceğini”[177] [178] -“Takip talebinde, ‘asıl alacak’ ile ‘asıl alacağa uygulanan faiz’in -İİK. 58/II-3’e aykırı biçimde-, yabancı para türünden talep edilemeyeceğini”[179] -“Takip talebinde takip konusu yabancı para alacağının Türk parası karşılığı gösterilmiş olmasına rağmen, buna ilişkin (işlemiş) faizin Türk parası karşılığının gösterilmemiş olması halinde, icra mahkemesince faize ilişkin takibin iptaline karar verilmesi gerekeceğini”[180] -“Yabancı para alacağını içeren ve kambiyo senedi niteliğini taşımayan bir senede dayanarak ‘takip tarihindeki kur üzerinden’ takip yapan alacaklının takip tarihinden tahsil tarihine kadar borçludan ‘yasal faiz’ isteyebileceğini”[181] -“Alacaklının ‘kur farkından doğan haklarını saklı tuttuğunu’ takip talebinde belirtmiş olması halinde fiili ödeme tarihine kadar, yabancı para faizinin hesaplanması gerekeceğini”[182] [183] b e l i r t m i ş t i r … Ayrıca belirtelim ki; İİK. mad. 58/III gereğince, takip konusu yabancı para alacağının Türk parası karşılığının "takip talebinde gösterilmesi zo­runluluğu, takip konusu ilamda yabancı para alacağının -örneğin; "10.000 ABD. Dolarının, 12.000 EU.'nun davalıdan tahsiline" şeklinde- yabancı para olarak tahsiline karar verilmiş (hükmedilmiş) olması halinde de geçerlidir. Yani, böyle bir ilam takibe konulduğunda da, yine ilamda tahsiline hükmedilen yabancı paranın takip tarihindeki Türk parası karşılığının takip talebinde -"harca esas değer" olarak- belirtilmesi gerekir.[184] d)Yabancı para alacağına dayalı takiplerde harçlar ve vekalet ücretleri h a n g i t a r i h t e k i (yani; “takip tarihi”ndeki mi yoksa “fiili ödeme tarihi”ndeki mi) kur üzerinden hesaplanmalıdır? Kanımızca, hesaplama “takip tarihi”ndeki kur üzerinden yapılmalıdır.[185] [186] [187] [177] Bknz: 12. HD. 19.2.2004 T. 2003-28055/3275; 14.10.2003 T. 16033/19952; 22.10.2002 T. 19799/21485 vb. [178] Karş: HGK. 18.2.2002 T. 12-1058/1064 [179] Bknz: 12. HD. 27.2.2001 T. 2751/3762 [180] Bknz: 12. HD. 25.1.2001 T. 2000-20630/946 [181] Bknz: 12. HD. 18.6.1998 T. 6658/7491; 10.7.1995 T. 9899/10360 [182] Bknz: 12. HD. 3.11.1994 T. 13230/13566 [183] Karş: 12. HD. 24.2.1999 T. 1269/2039 [184] Bknz: 12. HD. 29.4.1999 T. 5114/5592; 31.10.1997 T. 11624/11937 [185] Aynı görüşte: PEKCANITEZ, H. Yabancı Para Alacaklarının Tahsili, s:91 – KARMIŞ, E. İcra ve İflas Kanunu Işığında Harçlar Yasasının Uygulanması (Legal Huk. D. Şubat/2003, s:345) [186] Aynı doğrultuda bknz: HGK. 7.4.1993 T. 12-41/145 [187] Karş: Maliye Bak. Gelirler G. Md. 22.8.2000 tarihli “Yargı Mevzuatı Bülteni”nin 4. sayfasında yayınlanan 13.07.0. GEL. 063/6308-7-36762 sayılı mütalaası: “…icra tahsil harcı, icranın yerine getirilmesi anında doğmakta ve bu tarihteki miktar veya nisbetler üzerinden hesaplanarak ilgililerden tahsil edilmektedir. Buna göre; alacağının tamamının tahsil edildiği tarihte yürürlükte olan harç nisbetine göre tahsil harcının hesaplanması gerektiğinden, tahsili talep edilen yabancı paranın ödeme günündeki kura göre belirlenecek miktarı üzerinden harcın tahsili icap eder…” [188] Bknz: RG. 28.7.1941 T. S:4871