Koparatiflerde Hak ve Alacak Haczi
Kooperatif ortağının şahsi alacaklıları, ancak ortağa ait faiz ve gelir gider farkından paylarına düşen tutarı ve kooperatifin dağılmasında ona ödenecek payı haczettirebilir(Koop. Kanunu m.19/son).
Kanunda düzenlenen gelir gider farkı ise, ortağın bir türkazanç payıdır. Bu kazanç payı, genellikle ortağın kooperatifteki ortaklık payına
verilen yılsonu faizidir. Bu faiz tutarı ile kooperatifin dağılması sonucu yapılacak
tasfiyede paya isabet edecek miktar, şahsi alacaklılar tarafından takip ile haciz
ettirilebilir. Ferdi münasebete geçilmedikçe ve kooperatif herhangi bir şekildedağılmadıkça, ortağın kooperatif payının haczi mümkün değildir. Bu husus emredici bir düzenleme olup, re’sen gözetilmesi gerekmektedir.
Kooperatif ana sözleşmesinde, ortaklarla yapılacak işlemler sonucu elde edilen kârın, ortaklar arasında paylaşılması öngörülmüş ise, bu halde borçlu ortağın hissesine düşen bedel,ortağın şahsi alacaklıları tarafından haczettirilebilecek ve ortağa İcra ve İflâs Kanunu 89. maddesine göre haciz ihbarnamesi gönderilebilecektir. Yine kooperatiften ayrılan ortak ayrılma payı alır. Buna göre çıkan ya da çıkarılan ortaklar yahut mirasçıları, kooperatif varlıklarından haklarını para olarak alırlar. Bu haklar, yedek akçeler dışında olmak üzere, ortağın ayrıldığı yıl bilânçosuna göre hesaplanır. Kooperatif giderlerini karşılamak için alınan aidatlar, yani giderler geri iade edilmez. İşte, kooperatif ortağının kişisel alacaklısı, yukarıda açıkladığımız ayrılma payını haczettirebilir. Bu halde, kooperatife İcra ve İflâs Kanunu 89.maddesine dayalı haciz ihbarnamesi gönderilebilir. Kooperatif sözleşmesinde, kooperatif tasfiye sonucunda, artan bedelin ortaklar arasında paylaştırılacağı kararlaştırılmışsa, ortağın kişisel alacaklısı, bunu da İcra ve İflâs Kanunu 89 uyarınca haczettirebilecektir.