Velayetin, hukuk düzeninde haktan ziyade kamusal görev niteliği baskındır.Bu nedenle çocuğun velayeti anne babanın tasarrufundan çok,hakimin denetimi altında olup velayet konusunda (aile)hakimlerine çok geniş araştırma, denetleme ve koruma imkanları tanınmıştır. Velayet hakkının düzenlenmesi ve ifası ile ilgili inceleme,karar konularında mahkemelerin resen hareket etme imkanları ve zorunlulukları vardır.

Bu itibarla,velayet ile ilgili başvurular teknik anlamda dava olmayıp,ihbar niteliği taşır ve başvuruların herbiri,tamamı,ayrı ayrı veya birarada değerlendirilip çocuğun menfaati ve faydası nazara alınarak velayet tayin edilebileceği gibi,değiştirilebilir,kaldırılabilir, nez edilebilir. Hatta,anne babanın veya başka bir kişinin ihbarı,başvurusu olmasa bile,velayet ile ilgili konularda mahkeme resen harekete geçebilir,gerekli müdahalerde bulunabilir,tedbir ve kararları alabilir.Bu nedenledir ki
velayet davalarında delillerin hasredilmesi sözkonusu olmayıp,delil serbestisi ve ikinci tanık listesi verilmesi imkanları vardır.

Soruya konu olayda,her iki tarafın çocuğun velayetini istememesi halinde mahkemece izlenecek yol tartışılmaktadır.Annenin velayetin kaldırılmasına dair isteği,babanın da velayeti istememesi halinde, benzer konularla ilgili Yargıtay Görüşlerine göre mahkemece aşağıdaki uygulamalara gidilmesi gerekecektir:

"... Ana ve babadan velayetin kaldırılması halinde çocukların koruma altına alınması gerekir."
2 HD 16.10.2003 10834-13659
------------------------------------------------
" ... Özürlü ve taraflarca kabul edilmeyen küçüğün Aile Mahkemesince koruma altına alınması ve bir kuruma yerleştirilmesi gerekir.
... taraflar,müşterek çocuğun velayetini almaktan ısrarla kaçınmaktadırlar. Bu tutum ve davranışları karşısında çocuğun bunlardan birine verilmesi çocuğa yarar değil zarar getirecektir.O halde TMK m 347 ve 2828 Sayılı Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümleri de resen gözetilerek uygun bir karar verilmek gerekirken,velayetin babaya verilmesi usul ve yasaya aykırıdır."
2 HD 7.10.2003 11644-12972
-------------------------------------------------