m.9'la getirilen re'sen tescil zorunluluğu, hemen hemen tüm kararlarda "prim tevfikatı haline" endekslenmiş.

Kuruma; "Ürün bedellerinden prim tevfikatı yaptığın halde, sigortalılık başvurusu yok diye kaçınamazsın, böyle bir durumda re'sen tescil işlemini yapmalıydın" diyor yasayla birleşen içtihatlar yanyana durduğunda.

Yani hiç kesinti yoksa, açacağınız dava büyük ihtimalle reddedilecek. İşinize yaramayacak da olsa, neden sonuç alınmayacağına yönelik bir karar:


HD 21, E: 2005/000755, K: 2005/001534, Tarih: 24.02.2005
[*]HİZMET TESPİTİ[*]BAĞ-KUR SİGORTALILIĞI

Anahtar kelime ve madde referansı tamamlanmıştır. Lütfen karar metnine bakınız.

(2926 s. TÇK. m. 2, 3, 5, 7, 36) (506 s. SSK. m. 79)

Davacı, 1.3.1991-1.4.1995 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.

Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Zehra Ayan tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

KARAR

Davacı, 01.03.1991-01.04.1995 tarihleri arasında 2926 Sayılı Yasa'ya göre tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de, bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.

Gerçekten, davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 Sayılı Yasa'da 506 Sayılı Yasa'nın 79. maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir.

Somut olayda, davacı 23.03.1995 tarihli giriş bildirgesi ile davalı Kurum tarafından 01.04.1995 tarihinden itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edilmiştir. Ayrıca, 2926 Sayılı Yasa'nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum'a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan yasanın 5. maddesi ile 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir.

Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi icap ettiği dairemizin giderek Yargıtay'ın içtihadı gereğidir.

2926 Sayılı Yasa'nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip, kaçınmak mümkün değildir. Her ne kadar, aynı yasanın 5. maddesi hükmünde, yasal süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı öngörülmüş ise de, re'sen tescil başlığını taşıyan 9. maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum'a kayıt ve tescillerini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum'ca re'sen yapılması gerekmektedir. 2926 Sayılı Yasa'nın 36. maddesi kapsamında Kurum'un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2. madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur'a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için Kurum'a başvuru olmasa dahi bahse konu biçimde prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur'un iş bu prim ödemesine rağmen, sigortalıyı resen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği resen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil eder.Davaya konu olayda, davacının Kurum'a tescil edildiği 01.04.1995 tarihinden öncesindeki tarımsal faaliyetine ilişkin olarak primlerinin ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek adına Bağ-Kur hesabına yatırılıp, yatırılmadığı araştırılmamıştır.

Yapılacak iş, bu tür davaların nitelikçe kişilerin sosyal güvenliğine ilişkin olduğu göz önünde tutularak, doğrudan soruşturmayı genişletmek suretiyle, ilgili şeker fabrikasından ve tekel yaprak tütün işletme müdürlüğünden, davacıdan Bağ-Kur primi kesintisinin (tevkifatın) yapılıp yapılmadığının, yapılmış ise gün ve ay da belirtilmek suretiyle hangi tarihte yapıldığının sorularak verilecek cevaba göre, davacıyla ilgili olarak Bağ-Kur prim kesintisi yapılmış ise, ilk Bağ-Kur prim tevkifatı yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren davacının tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine, aksi halde, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davalı Kurum'un bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24.02.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.