1. Eşleri sigortalı ya da serbest olarak çalışan personelin atanma talebini uygun bulunmamasına ilişkin açılan davalarda;


A) Kamu görevlisi olmayan eşinin, (Sağlık Bakanlığında avukat olan davacı) atanma talep edilen yerde kesintisiz üç yıl sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış veya halen çalışıyor olması halinde, eş durumunun dikkate alınması gerektiği hakkında...
"26.03.2013 tarihli ve 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 20. Maddesinin ikinci fıkrasının (5) bendinde; Kamu görevlisi olmayan eşinin, atanma talep edilen yerde kesintisiz üç yıl sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış veya halen çalışıyor olması halinde, personelin yer değişikliği suretiyle ataması yapılır, hükmü yer almaktadır.
Bakılan davada, davacının eşinin G.Ş' de sosyal güvenlik primi ödenmek suretiyle, işletme müdürü olarak 2004 yılından itibaren kesintisiz ve halen çalıştığı, anılan firmanın M. İli dışında üretim faaliyetinin olmadığı, davacının yukarıda hükmü yazılı Yönetmelik maddesi uyarınca eş durumu mazereti nedeniyle nakil talebinde bulunma hakkına sahip olduğu görüldüğünden, dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddine yönelik Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır." (5. Daire 2015/6990 YD)


B) Stratejik personelin (doktorların) ise, eş durumu nedeniyle yapılan atama taleplerin eş durumu mazereti dikkate alınmayacağı ancak 16.08.2014 tarihinden sonraki atama taleplerinde stratejik personel osa dahi eşin durumu dikkate alınacağına dair...

Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 21. maddesinine göre, eşin, sosyal güvenlik kurumları kapsamında veya sosyal güvenlik kurumları kapsamı dışında kalan ve özel kanunlarla düzenlenmiş bulunan diğer sandıklara tabi olarak çalışması halinde, müracaat tarihi itibarı ile en az üç yıl; son bulunduğu yerde kesintisiz en az iki yıl prim ödediğini veya Bağ-Kur sigortalısı olanların Bağ-Kur borçlarını yapılandırdıklarını belgelendirmeleri halinde, eşlerinin bulunduğu yerlere bu Yönetmelikte belirtilen atama ve yer değiştirme dönemlerine bağlı kalınmaksızın genel hükümler çerçevesinde atanabilecekleri kabul edilmiş ancak, bu hükümlerin, stratejik personelin atama taleplerinde uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır.

Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğinde bir kısıtlama olmadığından; Danıştay, 16.08.2014 tarihinden sonra, stratejik personelin eş durumu mazereti nedeniyle nakil talebinde bulunma hakkının mevcut olduğunun kabulü gerekmektedir, demektedir. (Danıştay 5. Daire, 2015/3930 E ve 2016/1169 K)



2. Aynı kurumda çalışan eşin durumu dikkate almadan başka yere tayinin yapılması halinde açılan dava (Orman Genel Müdürlüğü Çalışanı için) ;

A. Aynı kurumda çalışan eşin durumunun dikkate alınacağına dair.

G...Orman Bölge Müdürlüğünde mühendis olan ve rotasyona tabi olmayan eşinin aynı bölge müdürlüğünde farklı bir birime atanma isteğiyle yaptığı başvurusunun, mevcut görev yerinde hizmetine ihtiyaç bulunması nedeniyle değerlendirilmeyerek yerinde bırakıldığı, davacının ise dava konusu işlem ile A Orman Bölge Müdürlüğü İzin ve İrtifak Şube Müdürlüğü bünyesine atandığı, böylelikle dava konusu olayda Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmeliğin 14/1-b maddesindeki, "Eşlerin her ikisinin de aynı kurumda çalışıyor olması halinde, kurumun daha fazla hizmet ihtiyacı duyduğu yere," atanmayı düzenleyen kuralın da ihmal edildiği görülmektedir.
Bu durumda; yukarıda aktarılan mevzuata göre, G Orman Bölge Müdürlüğü bünyesinde mühendis olan ve 10 yılını tamamlamış olmakla zorunlu çalışma süresini de doldurduğu anlaşılan davacının, eşinin G Orman Bölge Müdürlüğü emrinde çalıştığını davalı idareye bildirmesine rağmen, davacının aynı görev yerinde kalmasına dair düzenleme kapsamında eş durumu mazeretinin dikkate alınmayarak, rotasyona tabi tutulmak suretiyle A Orman Bölge Müdürlüğü İzin ve İrtifak Şube Müdürlüğü bünyesine naklen atanmasına ilişkin günlü işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. (Danıştay 2. Daire 2016/1852 E YD kararından)

B. Davacı tarafından eş durumu idareye bildirilmemişse, eş durumu mazerete değerlendirilemeyeceğinden, eşin durumu dikkate alınmadan yapılan atama işlemi hukuka uygun olduğuna dair.

Davacının eş durumu özrünün dikkate alınması gerektiği yönündeki iddiasına, zorunlu çalışma süresinin doldurulmuş olması nedeniyle itibar edilmeyerek davanın reddine karar verilmiş ise de; Orman Genel Müdürlüğü Personelinin Atama ve Yer Değiştirme Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan, "Zorunlu çalışma süresini doldurmuş personel, özürlerine cevap verebilecek farklı hizmet bölgelerine atanabilir veya yerlerinde bırakılabilir." düzenlemesi karşısında zorunlu çalışma süresini doldurmuş personelin de özür durumlarının dikkate alınması gerektiği açık olup, olayda davacının eşinin özür durumuna ilişkin bilgi ve belgeleri davalı idareye ibraz etmemiş olması nedeniyle eş durumu özrünün değerlendirilmediği anlaşıldığından, bu husus Mahkeme kararını sakatlar nitelikte görülmemiştir. (Danıştay 2. Daire 2015/3916 E Ve 2016/236 K)



3. Vergi Müfettiş Yardımcılığı temel eğitimini tamamlayıp başarısı sırasına göre yapılan yerleştirmede eş durumunun dikkate alınmadan yapılan atama işlemine karşı açılan davada;

Eş durumu mazeretinin dikkate alınmayacağına dair.

Her ne kadar, İdare Mahkemesince, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmeliğin 14. maddesi uyarınca, davacının eş durumu mazeretinin dikkate alınması gerektiği gerekçesiyle iptal kararı verilmiş ise de; dava konusu işlem yer değiştirme suretiyle atama niteliğinde bir işlem olmadığından, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmelik hükümlerinin bakılan uyuşmazlığın çözümünde dikkate alınaması olanaklı değildir. (Danıştay 5. Daire 2016/1543 E, 2016/906 K)



4. Eş durumu nedeniyle, öğretmenlerin, eşinin bulunduğu yere atanma talebinin reddinin iptali davalarında;

A. Eş durumu nedeniyle de olsa atanmak istediği yerde boş norm kadro yoksa eş durumu mazaretinin dikkate alınmayacağına dair....

"Öğretmenlerin özür durumuna bağlı yer değiştirme isteklerinde aile birliğinin gözetileceği açık olmakla birlikte, söz konusu isteklerin değerlendirilmesinde hizmet gereklerinin de dikkate alınacak olması, yine anılan düzenlemenin amir hükmü gereğidir.

Bu durumda, davacının eş durumu özrü nedeniyle atanmak istediğini belirttiği Samsun ili, At. ilçesinde dava konusu işlem tarihinde alanında boş norm kadro bulunmadığı anlaşıldığından, davacının elektronik ortamda söz konusu ilçeyi tercih edememesi ve bunun sonucunda tercih ettiği başka bir ilçeye atanmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolunda hüküm kurulan mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır" (Danıştay 2. Daire 2015/3057 E, 2016/359 K)


B.öğretmen atamalarında Eşin çalıştığı yerin taşra teşkilatı olmasa dahi kadro durumuna bakılarak ve hizmet puanı sıralamasına göre atamanın yapılabileceği hakkında

"Bakanlığın taşra teşkilatının bulunmadığı, İstanbul, İzmir ve Edirne'de birer temsilciliklerinin bulunmasına rağmen boş kadro bulunmadığı, bu nedenle 2012 yılı Ağustos özür durumuna bağlı yer değişikliği döneminde iller arası eş durumu özrü nedeniyle Ankara'ya atanma talebinde bulunduğu, eşinin görev yaptığı ilde tercih talebinde bulunabileceği herhangi bir okul açılmamak suretiyle talebinin reddi üzerine söz konusu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı ...............

Bu durumda, eşi anılan Yönetmelik maddesinde belirtilen sınıflar arasında sayılmayan ve sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacının, Ankara iline eş durumu özrü nedeniyle atanma talebinin, mer'i mevzuat uyarınca kadro durumuna bakılarak ve hizmet puanı sıralamasına göre yerine getirilmesi gerekeceğinden, davalı idare işleminde hukuka aykırılık, işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararında ise hukuka uyarlık bulunmamaktadır." (2. Daire 2013/5986 E, 2016/341 K)

C) Norm Kadro durumunun atanma talebinin bulunduğu döneme ilişkin olacağına daha sonraki dönemlerdeki açıklığın dava konusu işlemi sakatlamayacağına dair.

"Dava konusu olayda, davacının eş durumu özründen İstanbul iline atanma talebinin olduğu dönemde (10/08/2012 tarihi itibariyle), anılan ildeki sınıf öğretmeni normunun 24.530, mevcudun ise 25.149 olduğu ve bu döneme ilişkin söz konusu ilde 619 sınıf öğretmeni fazlalığının bulunduğu görüldüğünden, mahkeme kararında belirtilen norm kadro açığının dava konusu işlem tarihindeki kadro durumunu değil, söz konusu tarihten sonraki bir döneme ilişkin olan 14/01/2013 tarihindeki kadro durumunu yansıttığı anlaşılmış olup; davacının, dava konusu işlem tarihi itibariyle alanında norm kadro fazlalılığı bulunan İstanbul iline atanma talebinin, anılan ilde "boş kontenjan bulunmadığı" gerekçesiyle reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolunda hüküm kuran mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmemiştir." (2. Daire 2103/7789 E, 2015/11143 K)
D) Eşi mülki idare amirliği hizmetleri sınıfı ve emniyet hizmetleri sınıfına giren memur ve Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subay ve astsubay ile hakim ve savcı olan öğretmenlerin atamaları, norm kadro açığı olup olmadığına bakılmaksızın ve hizmet puanı göz önüne alınmaksızın yapılacağına dair.

"Bu durumda; her ne kadar Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nde eş durumu özrüne bağlı yer değiştirme suretiyle atamaların öğretmenlerin tercihleri ve hizmet puanı üstünlüğü esas alınarak yapılacağı öngörülmüşse de, anılan yönetmeliğe göre genel ve üst norm niteliğinde olan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'te, Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subay ve astsubayların görev süresiyle sınırlı olmak üzere atandıkları yere, memur olan eşlerinin atanmasında mevzuatı uyarınca yürürlüğe konulan norm sayılarının uygulanmayacağı düzenlendiğinden; eşi subay olarak Ankara ilinde görev yapan davacının, norm kadro açığı olup olmadığına bakılmaksızın ve dolayısıyla hizmet puanı göz önüne alınmaksızın eş durumu özrü nedeniyle Ankara iline atamasının yapılması gerekirken, aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık, dava konusu işlemin iptali yolunda hüküm kurulan İdare Mahkemesi kararında ise sonucu itibariyle hukuka aykırılık görülmemiştir." (2. Daire 2013/9081 E, 2015/10828 K)


5. Çevre Ve Şehircilik Bakanlığında tekniker unvanında aynı hizmet alanında 25 yıl veya daha fazla çalışmış olan personelin başka bir hizmet bölgesine atanmasında eş durumun dikkate alınmaması nedeniyle açılan iptal davalarında;


Yönetmeliğin ilan ve tercihe dair hükümleri uygulanmaksızın (eş durumu dikkate alınmaksızın) atanabileceğine dair

"2.4.2012 günlü, 28262 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesinin 6. fıkrasında, tekniker unvanında aynı hizmet alanında 25 yıl veya daha fazla çalışmış olan personelin başka bir hizmet bölgesine Yönetmeliğin ilan ve tercihe dair hükümleri uygulanmaksızın atanacağının öngörüldüğü; Sosyal Güvenlik Kurumu Isparta İl Müdürlüğünde ................görev yapan n iline atanabilmesinin mümkün olduğu; dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle reddi kararının onanmasına" (Danıştay 5. Daire 2013/5700 E, 2016/430 K)