23 Şubat The New York Times' dan Saul Hansel'in makalesinden bir özet:

"
1. Yaklaşık 20 yıl kadar önce Bell Labs tarafından alınmış MP3 altyapısına ilişkin patentlerin Windows Media Player' da izinsiz kullanılmasıyla ilgili, San Diego Federal Bölge Mahkemesi' ndeki jürili duruşmada MS, Alcatel-Lucent' a 1.52 milyar $ ödemeye mahkum edildi ve temyize gidecek
2. Bell Labs, patent başvurularından sonra Fransa' daki Thomson & Bell Labs adlı şirketi kanalıyla Fraunhofer adlı bir Alman araştırma entitüsü beraberinde MP3 ü geliştirmek üzere çalışmış, sonra Lucent' a ve son olarak da Alcatel' e geçmiş, ama MP3 ü çalışır ürün haline Fraunhofer getirmiş
3. Apple gibi birçok firma MP3 ü Fraunhofer' dan satın alarak kullanmış, MS de bunlar arasında
4. Alcatel-Lucent aslında davayı Dell ve Gateway diye 2 bilgisayar üreticisi için açmış; MS ise onların işletim sistemi sağlayıcısı olarak müdahil olmuş ve suçlamayı üstlenmiş; bunu müşterilerini her konuda kendilerine güvenebileceklerine inandırmak için yapmış
5. MS, cezayı çok orantısız bulduğunu, çünkü söz konusu iki patent dahil, konuyla ilgili bütün patentler için Fraunhofer' a 16 milyon $ ödediklerini söyledi, ayrıca tutarın 2003 yılından bu yana satılan 10.000 den fazla özelliğe sahip işletim sistemlerinde kullanılan 2 patentin sağladıkları tek özellik oluşundan hareketle değil, tüm bilgisayarların değeri üzerinden % 0.5 olarak hesaplanışına itiraz etti
6. Alcatel-Lucent ise söz konusu iki patent olmadan sonradan Fraunhofer tarafından alınmış diğer patentlerin bir işe yaramayacağından bahisle, şirketlerinin fikri mülkiyetlerine sonuna kadar sahip çıkmak durumunda olduklarını, şirketlerin mal varlıklarının en önemli kısmını bunların oluşturduğunu söyledi
7. Jüri, Alcatel-Lucent' in bir tanesi hariç tüm savlarını kabul etti, kabul etmediği tek sav, kullanımın bilerek, kötü niyetle yapıldığı idi; bunu da kabul etse, MS in cezası 3 katına çıkacaktı
8. Bundan önceki en büyük patent davasında Polaroid, Kodak' tan 909 milyon $ almış ve anında fotoğraflama teknolojisini kullanan makinelerini 1990 yılında pazardan çektirmişti
"
Yazıda başka şeyler de ele alınmış, ancak davayla doğrudan ilgili kısım bu kadar.

Buradaki konu; ürün haline getirilmiş bir teknolojinin tümü için kullanım izni alındığında, onun içinde yer alan, tek başına hiç başka işe yaramayan ve son lisansörün sınırsız kullanım hakkına sahip olduğu alt patentleri de kapsayıp kapsamadığı.

Bell Labs MP3 ile ilgili bir geliştirme yapmamış, patentleri alırken bu kullanım amacına hiç değinmemiş ve sonradan da MP3 ile ilgili kendi başına bir çalışmada bulunarak bir ürün çıkartmamış. 20 yıl önce almış olduğu patentin kullanılmış olabileceğini düşünmesi beklenirken, herkesin MP3 lisanslarını Fraunhofer' dan aldığını da gördüğü, bildiği halde, bir süre girişimde bulunmamış. Girişimini, MS' in ona karşı çeşitli iletişim patentlerini izinsiz kullandığı gerekçesiyle davalar açmasından sonra yapmış.

Aslında görünüşe göre MS tuzağa düşmüş. Ama birçokları bu kararın temyizden dönmemesi halinde geriye dönük patent avcılığına kapı açılmış olacağını düşünüyor. Şöyle bir soru soruluyor: 'Bu durumda, aklına gelen düşünceyi bir peçeteye yazan herkesle mahkemede hesaplaşmamız mı gerekecek? Bir ürün için lisans alırken, içinde ürüne dönüşmemiş olsa da yer almış olan her fikir sahibinin peşine mi düşmemiz gerekiyor? O zaman hiçkimseden lisans alamaz hale gelmez miyiz?'

Bu kararı, yazılım ve süreç patentleri verilmesine karşı bir sav olarak kullanmaya hazırlananlar var. Ama bundan en büyük zararı MS göreceği için, MS in desteği olmaksızın bu süreçte değiiklik yapılması beklenmiyor.

GÖRÜŞÜM
Bir patentin 3 yıl içinde kullanılması şartı var. Bell' in de patentlerini Fraunhofer kanalıyla bir yerlerde kullanıldığını göstermiş olması gerekiyor, yoksa hakkı düşerdi. Bu kullanımın ille de tek başına ticari ürün halinde olması gerekmiyor, bir başkasına lisanslanması kullanımın kanıtı zaten. Kullanan Fraunhofer, lisanslayan Bell. Henüz tutanaklar yayınlanmadığı için tam olarak bilinemez; ancak, sanırım Fraunhofer' ın MP3 ü bir ürün olarak ortaya çıkartması bu 3 yıl içinde değil. Dolayısıyla kullanım şartının yerine getirildiğinin izlenebilmesi için neler yapılabileceğini iyi düşünmek gerekiyor. Bu işi patent ofisi yapabilir mi, onu da düşünmek gerek.

Tartışılması gereken konulardan biri, kullanım koşulunun yerine getirilmesi açısından lisanslamanın yeterli sayılıp sayılmayacağı. Ama saymadığımız durumda, patentlerin büyük çoğunluğu düşmek durumunda kalır, bu da patentlememenin daha avantajlı görüleceği bir ortam yaratır; çünkü patentlemezseniz gizli tutmak daha kolaydır. Patentlemekten kaçınılması, bilginin paylaşımı ve teknolojinin gelişimine engel olacaktır. O halde, kullanım koşulunun süresini uzatmayı düşünmek daha mı akılcı olur acaba?

Ayrıca, bir ürünün içerisinde yüzlerce, binlerce patent kullanılmış olabilir; bunların hepsinin son lisans kullanıcısı tarafından bilinmesi mümkün olabilir mi? Son lisansör, ürünün kapsadığı lisanslar için de lisans vermiş olmuyor mu?

Yazılım ve süreç patentlerine karşı çıkanların gerekçelerinden birini kabul edip kendi başına ürün haline gelmeyecek şeylere patent verilmesin dersek, buluş hakkını hiçe saymış olmaz mıyız? (Bu sorun TC ve AB için şu anda yok, çünkü zaten verilmiyor)

Günlük fikir cimnastiğinize katkıda bulunmak istedim.

Saygılarımla,