T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 1997/3728
K. 1997/3924
T. 5.5.1997
• İCRA İNKAR TAZMİNATINA HÜKMEDİLEBİLMESİ ŞARTLARI
• İCRA İNKAR TAZMİNATI ( Alacağın Likit ve Belli Olması Gerekliliği )
• LİKİT ALACAK ( İcra İnkar Tazminatı Talebi Şartı )
2004/m.67
ÖZET : İcra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının İcra Hakimliğine başvurmadan, alacağını mahkemede dava ederek, haklı çıkması yasal koşullardandır. Borçlunun kötü niyetli itiraz etmiş bulunması şart değildir. İcra inkar tazminatı, aleyhinde yapılan icra kovuşturmasına itiraz eden ve işin çabuk bitirilmesine engel olan borçluya karşı konulmuş bir yaptırımdır.
Bunlardan ayrı: alacağın likit ve belli olması gerekir. Daha geniş bir açıklama ile borçlu tarafından alacağın gerçek miktarı belli sabit veya belirlenmek için bütün unsurlar bilinmekte veya bilinmesi gerekmekte ve böylede borçlu tarafından tahkik ve tayin edilmesi mümkün nitelikte olması yeterlidir.
DAVA: Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması, sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR: Davacı, emlak komisyonculuğu yapan davalıya 3. bir şahsa ait daireyi satın almak için verdiği paranın daha sonra satıştan vazgeçilmesi üzerine kısmen iade edilmediğinden, davalı aleyhine yaptığı icra takibine vaki itirazın iptaliyle % 40 icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Davalı takibe konu parayı davacı adına kapora olarak verdiğini, davacıya hiç bir borcu olmadığından davanın reddiyle, icra inkar tazminatının davacıya yüklenmesini istemiştir.
Mahkemece davalının itirazının asıl alacak olan 8.000.000 TL. üzerinden iptaline, davacı alacağının likit olmaması ve yargılama sonucu karar verildiği gerekçesiyle icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmasına göre davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2 - Davacının temyiz itirazlarına gelince:
İİK.`nun 67. maddesinin 2. fıkrası hükmünce, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının İcra Hakimliğine başvurmadan, alacağını mahkemede dava ederek, haklı çıkması yasal koşullardandır. Borçlunun kötü niyetli itiraz etmiş bulunması şart değildir. İcra inkar tazminatı, aleyhinde yapılan icra kovuşturmasına itiraz eden ve işin çabuk bitirilmesine engel olan borçluya karşı konulmuş bir yaptırımdır.
Bunlardan ayrı: alacağın likit ve belli olması gerekir. Daha geniş bir açıklama ile borçlu tarafından alacağın gerçek miktarı belli sabit veya belirlenmek için bütün unsurlar bilinmekte veya bilinmesi gerekmekte ve böylede borçlu tarafından tahkik ve tayin edilmesi mümkün nitelikte olması yeterlidir.
Borçlu yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda ise alacağın likit ve muayyen olduğunun kabulü zorunludur. Öte yandan alacağın muhakkak bir belgeye bağlı olması da şart değildir.
Açıklanan yasal kuralların ışığından takip konusu alacak değerlendirildiğinde icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekir. Mahkemece yanlış değerlendirme sonucu bu istemin reddine karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması usulün 438/7. maddesi gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan mahkeme kararının karar başlıklı kısmının 2. bendinde yer alan "icra inkar tazminatı talebininreddine" tümcesinin karardan çıkartılmasına, yerine "asıl alacak üzerinden % 40 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine" tümcesinin yazılmasına, kararın bu şekilde değiştirilerek ve düzeltilerek ONANMASINA, oybirliğiyle karar verildi.