Mesajı Okuyun
Old 16-11-2007, 15:29   #2
Av. Bülent Sabri Akpunar

 
Varsayılan

Burada borcun sebebi ne bir akit ne de bir haksız fiildir.Borcun kaynağı "sebepsiz zenginleşme"dir.(BK 61 / sona eren neden).Davalılar, sebepsiz zenginleşen şahıslardır.Sebepsiz zenginleşmede iyiniyet asıl olsa da, davalının borcu bir miktar para olduğundan haksız zenginleşmeden itibaren temerrüt faizinden mesuldur."Gaspeden daima temerrüt halindedir".

Alıntı:
T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 2003/13-787
K. 2003/774
T. 17.12.2003
• MENFİ TESPİT DAVASI ( Davacının Yanlışlıkla Aldığı Kamulaştırma Tazminatını Temerrüt Faiziyle Birlikte Ödemek Zorunda Kalması Nedeniyle Ödediği Paradan Dolayı Borçlu Olmadığının Tespiti )
• SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME ( Zenginleşmenin İyiniyetli Olduğu Hallerde Fakirleşenin İade İsteminde Bulunduğu Zamandaki Durumunun Dikkate Alınması )
• KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMADAN DAĞAN TAZMİNATIN YANLIŞLIKLA FAZLA ALINMASI ( Sebepsiz Zenginleşmenin Söz Konusu Olması )
• TEMERRÜT FAİZİ ( Sebepsiz Zenginleşmenin Gerçekleştiği Tarih ile Ana Para Borcunun Ödendiği Tarih Arasındaki Sürede Temerrüt Faizinden Sorumlu Olunması )
• İYİNİYETLİ OLARAK SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME ( Zenginleşmenin İyiniyetli Olduğu Hallerde Fakirleşenin İade İsteminde Bulunduğu Zamandaki Durumunun Dikkate Alınması )
• ZENGİNLEŞME KONUSU ŞEYİN ZENGİNLEŞENİN KİŞİSEL İHTİYACI İÇİN HARCANMASI ( İktisaden Yararlanma Söz Konusu Olduğundan Geri Verme Borcunun Var Olması )
• İKTİSADEN YARARLANMA ( Sebepsiz Zenginleşme Konusu Şeyin Zenginleşenin Kişisel İhtiyacı İçin Harcanması )
818/m.61,63,64,101/1-2,107/1
ÖZET: Kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminat davasının konusunu oluşturan taşınmaz payının davacı adına yanlışlıkla tescil edilmiş ve dolayısıyla, davacının aldığı tazminatın gerçekte maliki bulunmadığı bir taşınmaza ilişkin bulunması karşısında, davalı tarafından davacıya yapılan ilama bağlı ödemenin, davacı yönünden bir sebepsiz zenginleşme oluşturduğu açıktır.
Yine, davacının hatalı tescilden haberdar olduğu, hakkının bulunmadığını bilmesine rağmen anılan taşınmaz payıyla ilgili olarak kamulaştırmasız el atma hukuksal nedenine dayalı tazminat davası açtığı ve ilama bağlanan parayı davalıdan bu şekilde aldığı; böylece kötüniyetli olduğu hususu davalı tarafından iddia ve ispat edilmemiştir.
O halde, somut olayda davacının sebepsiz zenginleşmenin iyiniyetli olduğunun ( davacının iyiniyetli müktesip durumunda bulunduğunun ) kabulü gerekir.
Sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olduğu hallerde, zenginleşmesini geri vereceği ( fakirleşenin iade isteminde bulunduğu ) zamandaki durumu dikkate alınmalıdır: Sebepsiz zenginleşmesinde iyiniyetli olan ( iyiniyetli müktesip ), sabit olan zenginleşme miktarının sonradan ( istek tarihine kadar geçen zaman içerisinde ) azaldığını ( veya tamamen ortadan kalktığını ) ispat ederse, zenginleşmesinden sadece elinde kalanı geri vermekle yükümlüdür. Bu yolda bir ispatın bulunmadığı hallerde ise, varlığı sabit olan zenginleşme miktarını geri vermek zorundadır.
Önemle belirtilmelidir ki, sebepsiz zenginleşenin elinden çıktığını ispat ettiği miktarı geri vermekle yükümlü olmaması kuralı, sadece, iktisaden yararlanmadığı miktar yönünden geçerlidir; geri verme yükümlülüğünün sınırlandırılması, ancak zenginleşme konusunun harap olma, kaybolma, hasara uğrama veya bağışlama gibi, sebepsiz zenginleşenin ondan iktisaden yararlanmadığı hallerde söz konusu olabilir. Buna karşılık, zenginleşme konusunun satılması suretiyle elden çıkması veya yanmasından dolayı sigortadan tazminat alınması gibi hallerde, satış bedeli veya sigorta tazminatı malın yerine geçeceği için, geri verme yükümlülüğü devam eder. Bunun gibi, sebepsiz zenginleşmeye konu şeyin kısmen veya tamamen, zenginleşenin kişisel ihtiyacı için harcandığı hallerde de, iktisaden yararlanma söz konusu olacağı için, geri verme borcu yine vardır.
Davacı, sebepsiz zenginleşmesinin gerçekleştiği ( ilama bağlı tazminatı davalıdan taksitler halinde aldığı ) tarihler ile, ana para borcunu davalıya ödediği tarih arasındaki sürede, temerrüt faizi oranları üzerinden tahakkuk eden faiz miktarıyla sınırlı olarak, davalıya karşı borçludur. Görülmekte olan davadaki menfi tespit istemi, bu çerçevede saptanacak faiz miktarına göre karara bağlanmalıdır.

Alıntı:
T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 1983/230
K. 1983/666
T. 7.2.1983
• SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMENİN İADESİ ( Kamulaştırma Bedelinin Fazladan ve Nedensiz Ödenmesi )
• DAVACILIK SIFATI
• SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN BORCUN ALACAKLISI
818/m.61
Gerçekten uyuşmazlığın nedeni ve geri alma istemi, kamulaştırma bedeli ödendikten sonra, kamulaştırmaya esas tutulan tapulama tesbiti tapularındaki miktarın bir bölümünün Hazine'ye ait olduğuna dair Hazine tarafından davalı aleyhine açılmış olan mülkiyetin tesbiti davasının, Hazine lehine hükme bağlanıp, kararın kesinleştiği ve böylece Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nce davalıya bir kısım kamulaştırma bedelinin fazladan ve nedensiz ödenmiş olduğu iddiasına dayandırılmıştır.