Av. Habibe Yılmaz Kayar ile ortak çalışmamızın sonucu olarak aşağıda teklif metni hakkındaki görüşlerimiz sunulmuştur.

CHP Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ile CHP Trabzon Milletvekili M. Akif Hamzaçebi’nin TBMM Başkanlığına sunmuş olduğu “Kadını Şiddetten Koruma Kanunu” teklifini aşağıda belirtilen olumlu yönleriyle destekliyoruz. Teklif metni bugün yürürlükte olan 4320 sayılı yasanın eksikliklerini ve aksaklıklarını önemli ölçüde ortadan kaldıran, uygulamada saptanan ve çok kez dile getirmiş olduğumuz sorunların çözümü için gerekli düzenlemeleri içermektedir.

YASANIN AMACI
Yasanın adı amaca uygun olarak "Kadını Şiddetten Koruma Kanunu" olarak değiştirilmiş ve medeni durumlarına göre kadınlar arasında ayrımcılık yasağı ilkesine uygun davranılmıştır. Böylece uluslararası birikim ve tarihsel geçmişe uygun bir adlandırma yapılmıştır.

Yasanın amacı cinsiyet ayrımcılığı temelli şiddetten kadınları koruma biçiminde belirlenmiş, yasanın kapsamı genişletilmiş ve ilk kez kadına yönelik şiddetin kadınla erkeğin eşitsiz güç ilişkisinden kaynaklandığına ilişkin açıklama yasa metninde yer almıştır.

ETKİN KORUMA
Yazılı başvuru veya şikayet gerekmeksizin hâkimlerin kendiliğinden harekete geçmesi ilkesi ve şiddeti önlemenin kamusal görev olduğuna ilişkin düzenlemeler yasada yer almaktadır.

Aile mahkemesi hâkimine koruma tedbirine uymayan kişi hakkında ceza hükümlerini uygulama yetkisi verilmektedir, böylece yasa daha etkili uygulanabilecektir.

Yasa şiddet gerçekleşmeden korumayı amaçlamakta ve buna ilişkin açık düzenlemelere yer vermektedir. Şu anda yürürlükte olan yasa da şiddet tehlikesini yeterli gördüğü halde uygulamada kimi mahkemelerce darp raporu olmaksızın tedbir kararı verilmemektedir.

Teklifin en önemli yeniliklerinden biri, mesai saatlerinin dışında koruma sağlanması için Cumhuriyet savcılarına ilk mesai günü hâkim tarafından onaylanmak, gerektiğinde değiştirilmek üzere geçici tedbir verebilme yetkisinin tanınmasıdır. Çünkü şiddet mesai tanımamaktadır, bu açıdan mesai saatleri dışında da koruma tedbirinin alınabilmesi şiddetle mücadelede çok önemli bir gelişmedir.

Başvuruları kolaylaştıran ve hızlı karar verme olanağı sağlayan düzenlemeler yer almaktadır. Bu çerçevede yetki kurallarıyla bağlı kalmaksızın herhangi bir aile mahkemesine başvuru yapma olanağı yürürlükteki yasadan farklı olarak düzenlenmiştir.

Kolluğun izleme görevi yasa düzeyinde ayrıntılı olarak düzenlenmektedir. Mahkemeler sadece karar verici değil, kararın uygulanmasını da izlemekle görevlendirilmektedir, bu amaçla mahkemeye bazı yetkiler verilmektedir.

Yürürlükteki yasadan farklı olarak evlilik danışmanına başvuru veya psikolojik destek, koruma kararı kapsamına alınmış ve korunan bireye karşı şiddete yönelik söz ve davranışlardan kaçınması zorunlu bir tedbir olarak öngörülmüştür.

Koruma kararına uymama nedeniyle verilecek ceza ağırlaştırılmaktadır.

YASA YOLU
Karara karşı yasa yolu yürürlükteki yasadan farklı olarak açıkça öngörülmüştür.


ŞİDDET MAĞDURUNUN GEÇİM YOLU
Şiddet mağduruna barınma yeri sağlanması, istihdamı, çocuklar hakkında tedbir süresince velayetin korunan kadın tarafından kullanılmasına olanak vermektedir.

Yürürlükte olan yasadan farklı olarak nafakanın maaş gibi düzenli bir kaynaktan kesilmesi olanağı getirildiği gibi nafakanın tahsili olanaksız olduğunda geçici olmak üzere devletçe karşılanacak maddi yardım yasada yer almaktadır.

GİZLİLİK
Korunan ve barınma ihtiyacı olan kadınların kimlikleri ve adreslerin, kararların, işlemlerin gizli tutulması tüm birimlerin yükümlülüğü haline getirilmiştir. Bilgilerin gizliliği şiddetten koruma konusunda yaşamsal önemde olduğundan gizlilik ilkesinin açıkça düzenlenmesi yerinde olmuştur.

SAVCILIK VE KOLLUK GÜÇLERİNİN ETKİNLİĞİ
Savcılıklarda kadını şiddetten koruma büroları oluşturulması yasanın diğer amacıdır. Bu da yasa teklifinin getirdiği önemli bir yeniliktir.

Tüm yasa uygulayıcılarının cinsiyet ayrımcılığı konusunda eğitim almaları yasal zorunluluk haline getirilmektedir.

GİDERLER
Yürürlükte olan yasada olduğu gibi harçtan ve yürürlükte olan yasadan farklı olarak posta giderlerinden bağışıklık sağlanmaktadır.


KAHDEM üyelerinin görüş ve önerileri nedir? Yukarıdaki metne bir itiraz olmazsa KAHDEM olarak teklifi desteklediğimizi duyurmayı öneriyorum.