Sayı : B.03.0.AİG.0.00.00.03/2 01/01/2006
Konu : Adlî Sicil Sorgulama Esasları


No : 55
Adlî sicil kayıtlarının şahsi başvurularda ilgilisi dışındaki kişilere verilmemesi gerektiği hususunda, Genel Müdürlüğümüzde düzenlenen hizmet içi eğitim kurslarında üzerinde önemle durulmasına ve tüm uyarılara rağmen konuya gereken özen ve hassasiyet gösterilmeyerek, ilgilisi dışındaki şahıslara adlî sicil kaydı verilmek suretiyle yer yer şikayetlere sebebiyet verildiği müşahede olunmuştur.
Adlî Sicil Kanununun 7 nci maddesi;
“(1) Adlî sicil bilgileri, kullanılış amacı belirtilmek suretiyle;
a) İlgili kişiye veya vekâletnamede açıkça belirtilmek koşuluyla vekiline,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına,
Verilebilir.
(2) Yabancı devletler tarafından istenilen adlî sicil bilgileri mütekabiliyet esasına göre verilir.”
Aynı Kanunun 8 inci maddesi;
“(1) Adlî sicil bilgileri; mahalli adlî sicillerde Cumhuriyet başsavcılıklarınca, asliye mahkemelerinin bulunmadığı ilçelerde kaymakamlıklarca, merkezî adlî sicilde ise Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce verilir.”

Aynı Kanunun 10 uncu maddesi;
“(1) Arşiv bilgileri;
a) Kullanılış amacı belirtilmek suretiyle, kişinin kendisi veya vekâletnamede açıkça belirtilmiş olmak koşuluyla vekili,
b) Bir soruşturma veya kovuşturma kapsamında Cumhuriyet başsavcılıkları, hâkim veya mahkemeler,
c) Yetkili seçim kurulları,
d) Özel kanunlarda gösterilen hallerde ilgili kamu kurum ve kuruluşları,
Tarafından istenebilir.


(2) Kanunda açıkça belirtilmediği takdirde, kişi hakkında alınacak bir karar veya yapılacak bir işlemle ilgili olarak, bir yakınının adlî sicil ve arşiv kayıtları istenemez ve bu bilgiler, kişiyi herhangi bir haktan yoksun bırakmak için dayanak olarak kullanılamaz.
(3) Onsekiz yaşından küçüklerle ilgili adlî sicil ve arşiv kayıtları; ancak soruşturma ve kovuşturma kapsamında değerlendirilmek üzere Cumhuriyet başsavcılıkları, hâkim veya mahkemelerce istenebilir.”
Aynı Kanunun 11 nci maddesi;
“(1) Adlî sicil ve arşiv bilgileri gizlidir. Bu bilgiler, görevlilerce açıklanamaz ve bu Kanun hükümlerine göre verilen kişi, kurum ve kuruluşlarca veriliş amacı dışında kullanılamaz.”
Adlî Sicil Yönetmeliğinin 9 uncu maddesi;
“Adlî sicil bilgileri, kullanılış amacı ve verileceği merci belirtilmek suretiyle; İlgili kişiye veya vekâletnamede açıkça belirtilmek koşuluyla vekiline, kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına verilebilir.
Taleplerin yazılı olarak yapılması sırasında, adlî sicil bilgisinin niçin istendiğinin belirtilmesi ve nüfus kimlik bilgilerini içeren belgenin dilekçeye eklenmesi; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarınca da kimlik bilgilerinin tereddüde yer vermeyecek şekilde bildirilmesi zorunludur.
Yabancı devletler tarafından istenilen adlî sicil bilgileri taraf olduğumuz ikili ve çok taraflı sözleşmeler uyarınca, sözleşme olmayan ülkeler için de karşılıklılık esaslarına göre verilir.”
Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesi;
“Arşiv bilgileri;
Kullanılış amacı belirtilmek suretiyle, kişinin kendisi veya vekâletnamede açıkça belirtilmiş olmak koşuluyla vekili,

Bir soruşturma veya kovuşturma kapsamında mahkeme, hâkim veya savcılıklar,

Yetkili seçim kurulları,

Madde metinlerinde “affa uğramış olsalar bile” ibaresi bulunan kanunlarda belirtilen suçlara ilişkin bilgiler özel kanunlarda gösterilen hallerde ilgili kamu kurum ve kuruluşları,
Tarafından istenebilir.

Kanunda açıkça belirtilmediği takdirde, kişi hakkında alınacak bir karar veya yapılacak bir işlemle ilgili olarak, bir yakınının adlî sicil ve arşiv kayıtları istenemez ve bu bilgiler, kişiyi herhangi bir haktan yoksun bırakmak için dayanak olarak kullanılamaz.

On sekiz yaşından küçüklerle ilgili adlî sicil ve arşiv kayıtları; ancak soruşturma ve kovuşturma kapsamında değerlendirilmek üzere mahkeme, hâkim veya savcılıklarca istenebilir.”
Hükümlerini içermektedir.
Bu itibarla;
1) Haklarında mahkemelerce mülga 2253 sayılı Kanunun 12 nci veya mülga 765 sayılı Kanunun 55 inci maddeleri ile 5237 sayılı TCK’nun 31 inci maddesi uygulanan on sekiz yaşından küçükler hakkında adlî sicil ve arşiv kayıtlarının; ancak, soruşturma ve kovuşturma kapsamında değerlendirilmek üzere mahkeme, hâkim veya savcılıklarca istenildiği takdirde verilmesi hususunda gereken tüm tedbirlerin alınması, konu ile ilgili olarak adlî sicil görevlilerinin bilgilendirilerek uyarılması,
2) Operatörlerce hizmet içi eğitimde ve verilen program kullanım kılavuzlarında tarif edilen sorgu biçim ve esaslarına göre uygulama yazılımının kullanılması, kimlik bilgilerinde şüpheye düşülmesi halinde kişilerin sorgu programında yer alan “% karakteri” kullanılarak geniş formatta sorgulanması,
3) Adlî sicil kayıtlarının ilgili kişinin bizzat kendisine veya açık yetki içeren vekaletname ibrazı halinde vekiline verilmesi hususunda dikkatli ve hassas davranılması,
4) Henüz adlî sicil sistemi kurulmamış Cumhuriyet başsavcılıkları ve asliye teşkilatı bulunmayan yer kaymakamlıklarınca, Adlî Sicil Yönetmeliği ekindeki bilgi istem fişlerinin başvuran şahsın kimlik bilgilerine göre eksiksiz doldurularak bağlı bulundukları ağır ceza adlî sicil bilgi işlem müdürlük ve şefliklerinden faks veya posta yolu ile istenmesi,
5) Adlî Sicil Kanunu ve Yönetmeliğindeki şartların varlığı titizlikle tetkik olunmadan adlî sicil belgesi düzenlemekten kaçınılması,
Konularında gereken dikkat ve özenin gösterilmesini rica ederim.

Cemil ÇİÇEK
Bakan