T.C.

YARGITAY

12. HUKUK DAİRESİ

E. 1997/4512

K. 1997/4805

T. 28.4.1997

• ÇEKİN SÜRESİNDE İBRAZ EDİLMEMESİ ( Alacaklının Müracaat Hakkını Kaybetmesi )

• MÜRACAAT HAKKI ( Çekin Süresinde İbraz Edilmemesi Halinde Kaybedileceği )

• ADİ HAVALE ( Süresinde İbraz Edilmeyen Çek )

• İLAMSIZ TAKİP ( Süresinde İbraz Edilmeyen Çeke Dayanılarak Yapılamayacağı )

6762/m.708,720

2004/m.68,42

ÖZET : Takip dayanağı çek süresinde muhatap bankaya ibraz edilmediği takdirde alacaklı müracaat hakkını kaybeder.Böyle bir belge adi havale niteliğini taşımakta olup borç ikrarını içermez. Bu itibarla borçlu hakkında böyle bir belgeye dayanılarak ilamsız takip yapılamaz.
DAVA: Merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye 7.04.1997 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR: Merci hakimliğinin gerekçesinde de kabul edildiği üzere takip dayanağı çek süresinde muhatap bankaya ibraz edilmemiştir. Bu durumda alacaklı TTK.`nun 708 ve 720. maddeleri gereğince müracaat hakkını kaybetmiştir. Dayanak belge adi havale niteliğini taşımakta olup borç ikrarını içermemektedir. Merciin kabulünün aksine İİK.`nun 68/1. maddesinde sayılan belgelerden değildir. Bu itibarla borçlu hakkında bu belgeye dayanılarak ilamsız takip yapılamaz. Alacağın tahsil edilip edilmeyeceği muhakemeyi gerektirir. O halde itirazın kaldırılması isteminin reddi gerekirken, kısmen kabulü isabetsizdir.
SONUÇ: Borçlu vekilinin temyiz isteminin kabulü ile merci kararının yukarıda yazılı nedenle İİK.`nun 366. ve HUMK.`nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 28.4.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.


Bu kararlar ışığında ibraz süresinde muhataba ibraz edilmeyen çek için hamilin keşideciye ve cirantalara müracaat hakkını kaybedeceğini ve bu nedenle senedin borç ikrarı veya borç taahüdü vs. şeklinde değerlendirilmesinin de mümkün olmadığını düşünmekteyim.

Dolayısıyla, m.68/1 anlamında bir belge ortada olmadığından TTK.m.644 dairesinde nedensiz zenginleşme hükmüne başvurmak ya da asıl borç ilişkisine dayanmak daha mantıklı bir yol olarak görünmektedir.