Mesajı Okuyun
Old 03-04-2004, 21:55   #10
Av.Habibe YILMAZ KAYAR

 
Varsayılan

Sayfa 5-Devam



4. Kadın ve Siyasal Katılım

Uluslararası istatistiklerde Türkiye, kadınların oy verme hariç aktif siyasete katılmalarının en düşük olduğu ülkelerden biridir. İstatistiklerdeki sıralamalarda TBMM'deki kadın milletvekillerinin oranı %4.4 olan Türkiye bu sıralamada, örneğin, %4.1 ile İran İslam Cumhuriyeti, % 3.3 ile Nijerya, %2.4 ile Mısır gibi demokrasi ile yönetilmeyen ülkelerle neredeyse aynı düzeydedir.

Bu oran, tüm AB üyesi ve üyeliği kabul edilmiş ülkelerde çok daha yüksek olduğu gibi, %20.6 ile Pakistan, %14.5 ile Malezya, %11.5 ile Tunus, %10.4 ile Suriye, %9.7 ile Sudan, %8.0 ile Endonezya, %6.1 ile Fas ve %6.0 ile Cezayir v.b. bir çok Müslüman ülkede de daha yüksektir. Bu tablo, cumhuriyet projesini kadın-erkek eşitliği üzerine kurmuş olan Türkiye açısından düşündürücüdür.

Bu tabloyu açıklamakta, kadınların siyasetle ilgilenmedikleri sık gerekçe olarak gösterilir. Bulgularımız, Türkiye'de sadece kadınların değil, erkeklerin de siyasetle fazla ilgilenmediklerini ortaya çıkarmıştır.

Siyasetle ilgilendiklerini belirtenlerin oranı erkeklerde %34.4, kadınlarda ise %18.6'dır. Ancak, eğer siyasete ilgi Meclis'teki kadın-erkek oranını belirleyecek tek faktör olsaydı, TBMM'de her iki milletvekiline bir kadın düşmesi, diğer bir deyişle, Meclis'in en az üçte birinin kadın milletvekillerinden oluşması beklenirdi.

Üstelik, siyasete girmeyi düşünebileceğini, ya da teklif gelse kabul edeceğini söyleyen kadınların oranı oldukça yüksektir. Kadınların %33.8'i bir partiye üye olup siyaset yapmayı düşünebileceklerini söylemiştir.

Destekledikleri bir parti seçimlerde aday olmalarını önerecek olsa, bu öneriyi kabul edeceklerini söyleyenlerin oranı, önerilen adaylık türüne göre, %38.5 ile %43.4 arasında değişmektedir. Benzer öneriler bir kadın arkadaşlarına yapılsa, kabul etmesi için teşvik edeceklerini söyleyenler %82.7 ile çok daha büyük bir orandır.

Yakınları kadınların siyasete girmesini kabul edeceklerini belirtenler gene yüksek oranlardadır. Erkeklerin %55.8'i, şu anda evliyse veya evlendiğinde, karısının siyasete girmesine itiraz etmeyeceklerini söylemişlerdir. Aynı soru hem kadın hem erkeklere "kızınız varsa ya da olsaydı" şeklinde sorulmuş, su soruda olumlu yanıtlar artarak erkeklerin %68.5'i ve kadınların %73.7'si kızlarının siyaset girmesini kabul edeceklerini söylemişlerdir.

Halkın %74.3'ü bugünkü Meclis'teki kadın milletvekili oranını yetersiz bulmaktadır. Bu oran kadınlarda %80.8'e çıkmaktadır. Siyasal partilerin, kadınların siyasete çekebilmek için yeterince çaba göstermediklerini düşünenlerin oranı da %73.6'dır.

Daha da önemlisi, kendi görüşlerine ters düşmeyen bir parti son seçimde çok sayıda kadın milletvekili adayı göstermiş olsaydı, kendi tercih ettikleri parti yerine bu partiye oy vereceğini söyleyenlerin oranı %43.5'tir. Bu oran kadınlarda %49.4'e ulaşmaktadır.

Türkiye'de kadınların siyasette az sayıda yer almalarının nedenleri sorulduğunda, %65.1 kadınlara siyasette fırsat tanınmadığını belirtmiştir. Bu oran kadınlar arasında %74.0 ile daha da yüksektir. Siyasi gözlemciler tarafından öne sürülen yaygın gerekçenin aksine, halkın sadece %14.1'i, kadınların siyasete girmek istememelerini siyasette çok az sayıda yer almalarının nedeni olarak göstermiştir.