T.C. YARGITAY
15.Hukuk Dairesi
Esas: 2004/4272
Karar: 2004/4377
Karar Tarihi: 20.04.2004
TASARRUFUN İPTALİ DAVASI - ACİZ VESİKASI İBRAZ EDİLMESİ ÖN KOŞULU - ACİZ VESİKASININ KARAR DÜZELTME AŞAMASINA KADAR İBRAZ EDİLEBİLMESİ - GEÇİCİ VEYA KAT'İ ACİZ VESİKASI İBRAZ EDİLMESİ ÖN KOŞULU
ÖZET: Tasarrufun iptali istemine ilişkin davaları elinde geçici yahut kat'i aciz vesikası bulunan alacaklılar açabilir. Somut olayda, borçlu hakkında haciz işlemi bulunmadığı gibi kat'i nitelikte aciz belgesi de dosyaya sunulmamıştır. Hal böyle olunca borçlunun aciz halinin kanıtlandığı ve dava ön koşulunun gerçekleştiğinden söz edilemez. Ne var ki, Daire'mizin yerleşik uygulamalarında dava sonuçlanıncaya kadar ( karar düzeltme aşamasında da olabilir ) aciz belgesi ibrazı mümkündür. O halde mahkemece yapılması gereken iş, aciz belgesi sunulmadığı takdirde ön koşul gerçekleşmediğinden davanın reddine karar verilmesi, aciz belgesi sunulduğunda ise dava esastan incelenerek sonucuna göre hüküm kurulmasından ibarettir.
(2004 S. K. m. 277, 278, 105, 143)
Dava: Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Karar: Dava, İİK.nun 277 ve devamı maddeleri uyarınca açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Bu davaları elinde geçici ( İİK. madde 105 ) yahut kat'i ( İİK.madde 143 ) aciz vesikası bulunan alacaklılar açabilir.
Somut olayda, borçlu hakkında haciz işlemi bulunmadığı gibi kat'i nitelikte aciz belgesi de dosyaya sunulmamıştır. Hal böyle olunca borçlunun aciz halinin kanıtlandığı ve dava ön koşulunun gerçekleştiğinden söz edilemez. Ne var ki, Daire'mizin yerleşik uygulamalarında dava sonuçlanıncaya kadar ( karar düzeltme aşamasında da olabilir ) aciz belgesi ibrazı mümkündür.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, aciz belgesi sunulmadığı takdirde ön koşul gerçekleşmediğinden davanın reddine, aciz belgesi sunulduğunda ise anılan yasanın 278.maddesince, tasarrufa konu taşınmazların satış tarihindeki gerçek değerlerini bilirkişiye tespit ettirmek, tapudaki satış değeriyle karşılaştırmak, pek fahiş değer farkı saptanırsa ve üçüncü şahsın gerçek bedeli ayrıca ödediğini kanıtlayamaması veya anılan yasanın 280.madde hükmünce kötüniyetinin kanıtlanması durumunda davanın kabulüne, aksi halde davanın esastan reddine karar vermekten ibaret olmalıdır. Eksik incelemeyle yazılı şekilde kabul kararı doğru olmamış, bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle mahkeme kararının temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harcının istekleri halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, 20.9.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.