Mesajı Okuyun
Old 11-09-2008, 08:58   #21
Av.Cengiz Aladağ

 
Varsayılan

Konuyla ilgili bir örnek:

Küçük bir ilçenin ünlü çocuk doktoru A hakkında, TCK 103 (çocukların cinsel istismarı) iddiasıyla dava açılmış olsun. Sanık A'nın TC kimlik bilgilerine ulaşan biri, UYAP Vatandaş Portal'dan dava ile ilgili birtakım bilgilere (Dosya No, Dosya Türü, Açılış Tarihi, Dosyanın Durumu, Dava Türü, Davacı/Davalı ya da Şikayetçi/Sanık adları gibi) ulaşabilmektedir. Bu bilgilerden "Dava türü", atılı suçu göstermektedir. TC kimlik numarası dışında bir bilgiye gerek de yoktur; diğerleri deneme-yanılma ile bulunabilir. Elde edilen bu bilgilere dayanılarak doktor hakkında söylentiler, dedikodular yayılabilecek, hatta yerel/ulusal basında haber yapılabilecektir. Atılı suç türü dikkate alındığında, dava sonucunda sanık doktor beraat etse bile, yargılamanın uzun sürdüğü de gözönüne alınırsa, örneğimizdeki doktorun o kentte meslek yaşamının bittiğini söyleyebiliriz. Örneğe, doktorun başına bu nedenle gelebilecek bir çok olayı (linç girişimi gibi) katmayı hayal gücünüze ve toplum yapımız hakkındaki bilginize bırakıyorum.

Konu ile ilgili olabilecek yasa maddeleri:

Alıntı:
Özel hayatın gizliliğini ihlâl

MADDE 134. - [1] Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlâl eden kimse, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlâl edilmesi hâlinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
[2] Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Fiilin basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, ceza yarı oranında artırılır.

Kişisel verilerin kaydedilmesi

MADDE 135. - [1] Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
[2] Kişilerin siyasî, felsefî veya dinî görüşlerine, ırkî kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlâkî eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin bilgileri kişisel veri olarak kaydeden kimse, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme

MADDE 136. - [1] Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.


Tartışmada yararlı olabilecek notlar:

1- Bir kişinin TC kimlik numarasına ulaşmak zor değildir. Bir çok işlemde TC kimlik numarasının kullanılması zorunluluğu, bu numaranın kişisel veri olamayacak denli aleni olmasına yol açmıştır. Yine Nüfus ve Vatandaşlık İşleri sitesini kullanarak biraz tanıdığımız kişilerin TC kimlik numarasını bulmak, son derece kolaydır.

2- UYAP Vatandaş Portal üzerinden bir kişi ile ilgili davaya ilişkin bilgilere ulaşmak için TC kimlik numarasını bilmek yeterlidir. Diğer sorulanlar il, ilçe ve mahkeme olup, bunlar deneme yanılma yöntemi ile bulunabilecektir.

3- UYAP Vatandaş Portal üzerinden kişi ile ilgili davanın Dosya No, Dosya Türü (ceza-hukuk), Açılış Tarihi, Dosyanın Durumu (derdest-kararlı), Dava Türü (dava türü ya da suç türü), Davacı ve Davalı ya da Şikayetçi ve Sanık adı bilgilerine ulaşılabilmekte, duruşma günleri görülebilmektedir.

4-Duruşmaların aleniyeti ile UYAP üzerinden bu bilgilerin görülebilmesi farklı şeylerdir. Duruşmaların aleniyeti, duruşma anında orada bulunmayı gerektirdiği halde, UYAP üzerinden bu bilgilere hemen ulaşılabilmektedir. Yine herhangi bir duruşmayı izleyerek dava türü/suç türü anlaşılamayacağı halde, UYAP üzerinden bu bilgi elde edilebilmektedir.

5- UYAP bir yasaya dayanmamaktadır.

6- UYAP'ın yararlı olması ile yasalara uygun olması farklı şeylerdir.

7- "Kişisel veri" kavramının anlamı, içeriği belirlenmelidir.

8- Kişi hakkındaki bu verilerin UYAP ortamında yayınlanabilmesi için kayıt edilmiş olmalarının gerektiğine, bu kaydın yasal dayanağının bulunmadığına (5.notta sözettiğim gibi, UYAP, genelge ile yürütülmekte olup, yasal dayanağı yoktur) dikkat çekmek isterim.

Saygılarımla.