Alıntı: Kadın Örgütlerinin Bakanlığa sunduğu taslak sonrasında Bakanlık tarafından Başbakanlığa gönderilen taslak metin karşılastırmalı olarak aşağıdadır.

GÖRÜŞE SUNULAN TASLAK METİN
KADIN VE AİLE BİREYLERİNİN ŞİDDETTEN
KORUNMASINA DAİR KANUN TASARISIBİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, kadın ve aile bireylerinin şiddetten korunması amacıyla alınacak tedbirlere ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Kanun, şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan; kadınların, çocukların, eşlerin, nişanlıların, yakın ilişki içinde yaşayanların, nişanlılık veya evlilik birliği ya da beraberliği herhangi bir sebeple sona ermiş olan bireylerin veya diğer aile bireylerinin korunmasına ilişkin hükümleri kapsar.

Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Kanunda yer alan;
a) Bakanlık: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığını,
b) Hâkim: Aile mahkemesi hâkimini,
c) Koruyucu tedbir: Aile mahkemesi hâkimi veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, bu Kanunun uygulanmasının söz konusu olduğu kişiler hakkında olayın kapsam ve özelliği dikkate alınarak, istem üzerine veya re’sen hükmedeceği tedbirleri,
ç) Mahkeme: Aile mahkemesini,
d) Şiddet: Bireyin, fiziksel, cinsel, ekonomik veya psikolojik zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfî engellenmesini de içeren, toplumsal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranışı,
e) Şikâyet ve ihbar: Şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan bireyin aile mahkemesine müracaat etmesini veya kendisinin ya da başka bir kişinin olayı Cumhuriyet başsavcılığına veya kolluk kuvvetlerine yazılı, sözlü veya başka bir suretle bildirmesini,
ifade eder.

Temel ilkeler
MADDE 4- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Hizmetin sunulmasında insan haklarına dayalı, adil, etkili ve süratli bir usûl izlenmesi,
b) Hakkında koruma tedbir kararı alınan kişilere, hizmet sunulmasının insan onuruna yaraşır şekilde yerine getirilmesi,
c) Hizmetin sunulması ve yürütülmesi sırasında kişiler arasında ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya diğer fikir yahut düşünceleri, felsefi inanç, millî veya sosyal köken, doğum, ekonomik ve diğer toplumsal konumları yönünden ayrım yapılmaması,
ç) Koruyucu tedbir kararı verilmesi ve uygulanması sırasında hakkında koruma tedbiri verilen kişilerin durumları dikkate alınarak özel ihtimam gösterilmesi,
d) Bu Kanun kapsamında öngörülen tedbirlerin alınması ve uygulanması sırasında; kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler, vakıf, dernek ve diğer sivil toplum kuruluşları, gönüllü gerçek ve tüzel kişiler ile özel sektörün işbirliği içinde çalışması ve bu konuda toplumsal sorumluluğun paylaşılmasının sağlanması,
e) Bu Kanun kapsamında verilen hizmetin ülke çapında eşit ve dengeli sunulması,
ilkeleri gözetilir.


İKİNCİ BÖLÜM
Koruyucu Tedbirler

Koruyucu tedbirler
MADDE 5- (1) Aile mahkemesi hâkimi, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununda öngörülen tedbirlerden ayrı olarak, istem üzerine veya re'sen bu maddede belirtilen tedbirlerden bir ya da birkaçına birlikte veya uygun göreceği benzeri başka tedbirlere hükmedebilir.
(2) Bu tedbirler;
a) Şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimâli bulunan kişinin;
1. Korunan bireye karşı şiddete yönelik söz ve davranışlarda bulunmaması,
2. Müşterek konuttan uzaklaştırılması ile konutun 2 nci maddede belirtilen bireylere tahsisi,
3. Korunan bireylere yaklaşmaması,
4. Korunan bireyin konut, okul ya da işyerine yaklaşmaması,
5. Korunan bireyin eşyalarına zarar vermemesi,
6. Korunan bireyi iletişim araçları ile rahatsız etmemesi,
7. Silah veya benzeri araçlarını kolluk kuvvetlerine teslim etmesi, bu kişinin kamu görevlisi olması durumunda çalışma saatleri dışında silah veya benzeri araçlarını kurumuna teslim etmesi,
8. Alkol, uyarıcı veya uyuşturucu herhangi bir madde kullanmış olarak korunan bireylere ya da bu bireylerin yaşamakta olduğu konuta, okula veya işyerine yaklaşmaması ve belirtilen maddeleri bu yerlerde kullanmaması,
9. Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurmasının ve tedavisinin sağlanması,






b) Korunan bireyin;
1. Barınma yeri olmaması hâlinde, kendisine ve çocuklarına uygun barınma yeri sağlanması,
2. Geçici maddî yardım yapılmasının sağlanması,
3. Lehine tedbir nafakası bağlanması,
4. Kamu kurum ve kuruluşunda çalışması halinde, iş yerinin ya da iş alanının değiştirilmesi,
5. Fizikî koruma altına alınması,
gibi tedbirlerdir.

(3) İkinci fıkranın (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca barınma yeri sağlanmasına karar verilmesi halinde, bu kişilerin ve birlikte yaşadıkları kişilerin kimlikleri ve adresleri gizli tutulur. Bu halde kendisine yapılacak tebligatlara ilişkin ayrı bir adres tespit edilir.

(7) Hâkim, bu maddede öngörülen koruyucu tedbirler yanında 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda öngörülen koruyucu ve destekleyici tedbirler ile Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre velayet, vesayet, kayyım, nafaka ve kişisel ilişki kurulması hususlarında da karar vermeye yetkilidir.

(9) Tedbir kararları duruşma yapılmaksızın verilir. Ancak, hâkim zaruret gördüğü hâllerde duruşma yapabilir.

(10) Verilen koruyucu tedbir kararı mahkemece ivedikle Cumhuriyet başsavcılığına tevdi olunur. Cumhuriyet başsavcılığı derhal kolluk kuvvetleri marifeti ile kararın ilgililere tebliğini sağlar ve uygulanmasını takip eder.
(11) Bu madde hükümlerine göre uygulanacak tedbirlerin esas ve usulleri yönetmelikte gösterilir.


Acil koruyucu tedbir kararı verilmesi
MADDE 6- (1) Bu Kanunun 5 inci maddesinde düzenlenen tedbirler, Cumhuriyet başsavcılığının istemi veya korunan bireyin başvuruda bulunması üzerine, derhal duruşma yapılmaksızın ve şiddetin uygulandığı hususunda delil veya belge aranmaksızın verilir.
(2) Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde veya resmi çalışma saatleri dışında, Cumhuriyet savcısı tarafından da acil koruyucu tedbir kararı verilir. Cumhuriyet savcısı, kararını sözlü olarak kolluğa bildirir ve sözlü emri en kısa sürede yazılı olarak da gönderir. Cumhuriyet savcısı, evrakı kararın alındığı tarihi takip eden ilk iş günü içinde hâkimin onayına sunar.
(3) Acil koruyucu tedbir kararı verilinceye kadar kolluk görevlileri, şiddete maruz kalan birey hakkında gerekli güvenlik tedbirlerini alır.
(4) Acil koruyucu tedbir kararı kolluk birimlerince ilgiliye derhal tebliğ edilir ve yerine getirilir.
(5) Acil korunma tedbiri kararı en fazla otuz günlük süre ile sınırlı olmak üzere verilir. Hâkim bu süre içinde denetimli serbestlik ve yardım merkezi müdürlüğünde görevli denetim görevlilerinden kişiler hakkında sosyal araştırma raporu hazırlanmasını isteyebilir. Bu sürenin sonunda, hâkim toplanan delillere göre yeniden koruma tedbirine karar verir.


Fiziki koruma ve güvenlik tedbirleri
MADDE 7- (1) Korunan birey hakkında fiziki koruma tedbirine hükmedilmesi halinde, kolluk tarafından gerekli güvenlik tedbirleri alınır.
(2) Fiziki koruma tedbirlerinden hangisinin uygulanacağına, yapılan değerlendirme üzerine ve durumun özellikleri dikkate alınarak ilgili kolluk tarafından karar verilir.
(3) Şiddet uygulayan bireyin bu madde uyarınca alınan tedbirlere uymaması halinde ilgili kişiler kolluk görevlilerince o yerden uzaklaştırılabilir. Uzaklaştırma tedbirine uymayan kişiler yakalanarak bu durum Cumhuriyet Savcısına bildirilir ve hakkında gerekli yasal işlem yapılır.
(4) Bu madde hükmüne göre uygulanacak tedbirlerin esas ve usulleri yönetmelikte gösterilir.

Tedbirin değiştirilmesi veya sona ermesi
MADDE 10- (1) Cumhuriyet savcısı veya ilgililer her zaman verilen tedbir kararının kaldırılmasını veya değiştirilmesini kararı veren hâkimden isteyebilir.
(2) Hâkim, talep üzerine veya resen tedbirleri bütünüyle veya kısmen kaldırabilir, değiştirebilir ya da kişiyi bunlardan bazılarına uymaktan geçici olarak muaf tutabilir.
(3) Tedbirin uygulanması, kararda öngörülen sürenin dolması veya altı aylık sürenin bitmesiyle kendiliğinden sona erer.

MADDE 5 (…)
(8) Bu madde uyarınca verilen koruyucu tedbirlerin süresi en fazla altı aydır.

Koruyucu tedbir kararında bulunacak hususlar
MADDE 9- (1) Koruyucu tedbir kararında;
a) Hakkında tedbir kararı verilen kişilerin açık kimlik ve adres bilgilerine,
b) Tedbir veya tedbirlerin şekli ve süresine,
c) Geçici maddi yardım veya tedbir nafakası öngörülmüş ise, bunun süresi ve miktarına,
ç) Karara karşı kararı veren aile mahkemesine bu kararın kaldırılması veya değiştirilmesi için başvuruda bulunabileceği,
d) Hakkında tedbir kararı verilen kişinin kararın gereklerini yerine getirmemesi halinde gözaltına alınabileceği veya tutuklanabileceğine,
ilişkin hususlara yer verilir.


Bildirim yükümlülüğü
MADDE 12- (1) Adlî ve idarî merciler, kolluk görevlileri, sağlık ve eğitim kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları herhangi bir şekilde öğrendikleri şiddet eylemlerini Cumhuriyet başsavcılığına veya kolluğa bildirmekle yükümlüdür.


Gizlilik kuralı
MADDE 13- (1) Bu Kanunun 5 inci maddesi uyarınca barınma yeri sağlanmasına karar verilen ve kimlikleri ile adresleri gizli tutulan kişilerle ilgili olarak alınan kararlar ve yürütülen işlemler gizlidir. Bu kapsamda görev alan bütün birimler gizliliğin sağlanmasına yönelik gerekli bütün tedbirleri almakla yükümlüdür.

Gizliliğin ihlali (BEŞİNCİ BÖLÜM Ceza Hükümleri)
MADDE 23- (1) Bu Kanunun uygulanması nedeniyle öğrendikleri bilgi ve belgeleri açıklayan, yayınlayan veya her ne şekilde olursa olsun başkalarının bu bilgi ve belgeleri edinmesini kolaylaştıranlar 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 258 inci maddesi hükmüne göre cezalandırılır.


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Teşkilat

Cumhuriyet savcılığı şiddetten koruma bürosu
MADDE 14- (1) Bu Kanunda öngörülen görevleri yerine getirmek üzere, Cumhuriyet başsavcılıklarında şiddetten koruma bürosu kurulur. Cumhuriyet başsavcısınca yeterli sayıda Cumhuriyet savcısı, bu büroda görevlendirilir.

Şiddetten koruma bürosunun görevleri
MADDE 15- (1) Büronun görevleri bu Kanun kapsamında;
b) Aile mahkemesinden koruma tedbirleri alınması için talepte bulunmak,
a) Tedbir alınması gereken durumlarda, gecikmeksizin bu tedbirleri almak veya alınmasını sağlamak,
d) Koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının tebliğini yapmak, yerine getirilmesini sağlamaktır.
ç) Şiddet gören kişilerden yardıma, barınmaya veya benzeri diğer hizmetlere ihtiyacı olanlara ihtiyaç duydukları destek hizmetlerini sağlamak üzere, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içinde çalışmak,
c) Bu Kanunda düzenlenen suçlara ilişkin soruşturma iş ve işlemlerini yürütmek,
(2) Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde birinci fıkrada gösterilen görevler, bu büroda görevli olmayan Cumhuriyet savcıları tarafından da yerine getirilebilir.


Kolluğun görevleri
MADDE 16- (1) Bu Kanunda öngörülen kolluk görevleri öncelikle ilgili kolluk birimlerinde belirlenen, bu alanda eğitim almış yeterli personel tarafından yerine getirilir.
(2) Amaçlanan hizmetlerin yerine getirilebilmesi için eğitim almış yeterli sayıda kolluk görevlisi ilgili birimlerde görevlendirilir.
(3) Bu Kanun uyarınca kolluk tarafından alınacak korunma ve güvenlik tedbirleri, bu maddedeki işlemleri yürüten ilgili kolluk birimlerinin koordinasyonunda yerine getirilir.


Denetimli serbestlik ve yardım merkezi müdürlüğü
MADDE 17 - (1) Denetimli serbestlik ve yardım merkezi müdürlüğünün bu Kanun kapsamındaki görevleri şunlardır:


a) Bu Kanun kapsamında korunan bireylere; hakları, destek alabilecekleri kurumlar, iş bulma ve benzeri konularda rehberlik etmek.
b) Bu Kanun kapsamında verilen kararla ulaşılmak istenen amacın gerçekleşmesi için tarafları desteklemek, yardımcı olmak, gerektiğinde önerilerde bulunmak.
c) Alınan kararların uygulanması, uygulamanın sonuçları ve taraflar üzerindeki etkilerini izlemek.
ç) Korunan bireylerin karşılaştıkları psiko-sosyal ve ekonomik sorunların çözümünde danışmanlık yapmak ve bu kişilere yardımcı olmak.
d) İstek halinde şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimâli bulunan kişiye psiko-sosyal danışmanlık yapmak.
e) Karar öncesinde hâkimin isteği üzerine; tarafların geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal ve ekonomik durumu, ruhsal ve psikolojik durumu, şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimâli bulunan kişinin karşı tarafa ve topluma karşı taşıdığı risk hakkında ayrıntılı sosyal araştırma raporu hazırlayıp sunmak.
f) Bu Kanunla ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek.

Koruyucu tedbir kararlarının incelenmesi
MADDE 11- (1) Kararı veren hâkim, istem üzerine veya resen koruyucu tedbir kararlarının uygulanmasını denetimli serbestlik ve yardım merkezi müdürlüğüne incelettirebilir. İnceleme sonunda hazırlanan raporda, uygulanan tedbirlerin ve sürelerin değiştirilmesine veya tedbirin sona erdirilmesine ilişkin önerilere de yer verilebilir.

g) Korunan bireylere 29/5/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşmayı ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ile 03/7/2005 tarihli ve 5402 tarihli Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri İle Koruma Kurulları Kanunu hükümleri uyarınca maddi destek sağlanması konusunda gerekli işlemleri yürütmek.

(2) Birinci fıkrada sayılan görevlerin yerine getirilmesi sırasında kamu kurum ve kuruluşları, aile ve çocuk mahkemelerinde görevli benzer görevlerde bulunan personel denetimli serbestlik görevlilerine yardımcı olurlar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler

Teknik yöntemlerle takip(İKİNCİ BÖLÜM/Koruyucu Tedbirler)
MADDE 8- (1) Bu Kanun uyarınca verilen koruma tedbir kararlarının takibi, teknik araç ve yöntemler kullanılmak suretiyle de izlenebilir.


Kurumlararası koordinasyon
MADDE 19- (1) Bu Kanun hükümlerinin yerine getirilmesinde kurumlararası koordinasyon; Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yerine getirilir.

(2) Kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler, vakıf, dernek ve diğer sivil toplum kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler bu Kanunda öngörülen hizmetlere katkıda bulunmaya teşvik edilir.



Görevlilerin eğitimi
MADDE 18- (1) Aile mahkemesi hâkimleri, Cumhuriyet savcıları, kolluk görevlileri, sosyal çalışma görevlileri ile denetimli serbestlik ve yardım merkezi müdürlüğünde görevli denetim görevlilerinin ve diğer ilgililerin görevlerine başlamadan önce veya görevleri süresince gerekli eğitimi almaları sağlanır.


Koruyucu tedbir kararlarına aykırı davranma (BEŞİNCİ BÖLÜM Ceza Hükümleri)
MADDE 21- (1) Bu Kanunun 5 inci maddesi uyarınca verilen koruyucu tedbir kararlarının gereklerini yerine getirmeyen şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimâli bulunan kişi fiili başka bir suç oluştursa bile, dört aydan sekiz aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Cumhuriyet savcısı, koruyucu tedbir kararlarının gereklerini yerine getirmeyen kişinin tutuklanmasını ilgili ceza hâkiminden talep edebilir. Ceza mahkemesi hâkimi Ceza Muhakemesi Kanununun tutuklamaya ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tutuklamaya karar verebilir.
Mahkeme(BEŞİNCİ BÖLÜM Ceza Hükümleri)

MADDE 22- (1) Bu Kanun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar, Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen asliye ceza mahkemelerinde görülür.
(2) Bu Kanun uyarınca verilecek tutuklama kararları da birinci fıkrada belirtilen mahkemeler tarafından verilir.
(3) Bu davalar, acele işlerden sayılır ve adli tatilde de bakılır.



MADDE 5 (…….)
Madde 5 (4)
a) Bütçe kanunlarıyla belirlenen miktarda günlük ödeme yapılır. Bu ödemelerden vergi veya benzeri herhangi kesinti yapılmaz.

b) Bu ödemeler, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının bütçesinde yer alan ödenekten karşılanır.
ç) Yapılan bu ödemeler, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimâli bulunan kişiden tahsil edilir.


d) Gerçeğe aykırı beyanda bulunmak suretiyle alınan geçici maddi yardımlar, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

MADDE 5 (…)
(4) İkinci fıkranın (b) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca geçici maddî yardıma, geçimini sağlayacak gelirinin olmaması, bu Kanun hükümlerine göre lehine nafakaya hükmedilememesi ya da hükmedildiği halde tahsil edilememesi hallerinde karar verilir.
Madde 5/4 c) Bu Kanun uyarınca bağlanan nafakanın tahsiline başlanması ile geçici maddi yardım kesilir.

(5) İkinci fıkranın (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimâli bulunan birey aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan yahut katkıda bulunan kişi ise, hâkim tarafından bu konuda korunan bireyin yaşam düzeyini göz önünde bulundurularak daha önce Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre nafakaya hükmedilmemiş olması kaydıyla talep edilmese dahi tedbir nafakasına hükmedilir. Tedbir nafakasına ilişkin kararın bir örneği, mahkeme tarafından re’sen ilgili icra müdürlüğüne gönderilir. Nafaka ödemekle yükümlü kılınan kişinin herhangi bir sosyal güvenlik kurumu ile bağlantısı olması durumunda, nafaka, korunan kişinin başvurusu aranmaksızın, ilgilinin maaş ya da ücretinden icra müdürlüğü tarafından tahsil edilir.


Harç ve masraflardan muafiyet (BEŞİNCİ BÖLÜM Ceza Hükümleri)
MADDE 24- (1) Bu Kanun kapsamındaki başvurular ile verilen kararların icra ve infazı için yapılan işlemlerden harç ve posta giderleri gibi masraflar alınmaz.



Sağlık giderleri (BEŞİNCİ BÖLÜM Ceza Hükümleri)

MADDE 25 (1) Bu Kanun uyarınca hakkında tedbir kararı verilen şiddet mağdurlarından sosyal güvencesi olmayanların sağlık giderleri Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanır.



Yönetmelik (ALTINCI BÖLÜM Son Hükümler)
MADDE 26 - (1) Bu Kanun hükümlerine göre çıkarılması gereken yönetmelikler, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde Adalet, İçişleri ve Aile ve Sosyal Politikalar bakanlıkları tarafından müştereken düzenlenir.


Uygulamanın takibi
MADDE 20- (1) Bu Kanun hükümlerinin uygulanması Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının koordinasyonunda, Adalet, İçişleri ve Sağlık bakanlıkları temsilcilerinden oluşan bir komisyon tarafından takip edilerek uygulamada ortaya çıkan aksaklıkların giderilmesine yönelik gerekli tedbirlerin alınması sağlanır.
(2) Komisyonda görev alan kurum temsilcilerine 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla fiilen görev yaptıkları her gün için (4000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda huzur hakkı ödenir. Bu ödemelerde damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bir yılda fiilen görev yapılan gün sayısının dördü aşması halinde, aşan günler için huzur hakkı ödenmez.



Yürürlükten kaldırılan hükümler (ALTINCI BÖLÜM Son Hükümler)
MADDE 27- (1) 14/1/1998 tarihli ve 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.



Yürürlük
MADDE 28- (1) Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
MADDE 29- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür

BAŞBAKANLIĞA SEVK EDİLEN TASLAK METİN

“KADIN VE AİLE BİREYLERİNİN ŞİDDETTEN
KORUNMASINA DAİR KANUN” TASARI TASLAĞIBİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kanun, şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan; kadınların, çocukların, eşlerin, nişanlıların, yakın ilişki içinde yaşayanların, nişanlılık veya evlilik birliği ya da beraberliği herhangi bir sebeple sona ermiş olan bireylerin veya diğer aile bireylerinin korunması amacıyla alınacak tedbirlere ilişkin esas ve usulleri kapsar.




Tanımlar
Madde 2- (1) Bu Kanunda yer alan;
a) Bakanlık: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığını,
b) Hâkim: Aile mahkemesi hâkimini,
c) Koruyucu Tedbir: Aile mahkemesi hâkimi veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, olayın kapsam ve özelliğini dikkate alarak, bu Kanun hükümlerine göre talep üzerine veya resen hükmedeceği tedbirleri,
ç) Şiddet: Bireyin, fiziksel, cinsel, ekonomik veya psikolojik zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfî engellenmesini de içeren, toplumsal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranışı,
ifade eder.




İKİNCİ BÖLÜM
Koruyucu Tedbirler

Koruyucu tedbirler
Madde 3- (1) Hâkim, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununda öngörülen tedbirlerden ayrı olarak, talep üzerine veya resen bu maddede belirtilen tedbirlerden bir ya da birkaçına birlikte veya uygun göreceği benzeri başka tedbirlere hükmedebilir.
(2) Bu tedbirler;
a) Şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimali bulunan bireyin;
1) Korunan bireye karşı şiddete yönelik söz ve davranışlarda bulunmaması,
2) Müşterek konuttan uzaklaştırılması ile konutun 1 inci maddede belirtilen bireylere tahsisi,
3) Korunan bireylere yaklaşmaması,
4) Korunan bireyin konut, okul, işyeri ya da bulunduğu yere yaklaşmaması,
5) Korunan bireyin eşyalarına zarar vermemesi,
6) Korunan bireyi iletişim araçları ile rahatsız etmemesi,
7) Silah veya benzeri araçlarını kolluk kuvvetlerine teslim etmesi, bu kişinin görevi nedeniyle zorunlu olarak silah bulundurması gereken kamu görevlisi olması durumunda silah veya benzeri araçlarını kurumuna teslim etmesi,
8) Alkol, uyarıcı veya uyuşturucu herhangi bir madde kullanmış olarak korunan bireylere ya da bu bireylerin yaşamakta olduğu konuta, okula işyerine veya bulunduğu yere yaklaşmaması ve belirtilen maddeleri bu yerlerde kullanmaması, bağımlılığının olması halinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması,
9) Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması,
10) Meslek edindirme kurslarına katılmasının sağlanması,
11) Kamu hizmetlerinde çalışmaya tabi tutulması.
b) Korunan bireyin;
1) Barınma yeri olmaması hâlinde, kendisine ve çocuklarına uygun barınma yeri sağlanması,
2) Geçici maddî yardım yapılması,
3) Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca nafaka alacaklısı olabilecek kişilerden olması ve daha önce nafakaya hükmedilmemesi kaydıyla lehine nafaka bağlanması,
4) İkametgâhı, iş yeri veya iş alanının değiştirilmesi,
5) Hayati tehlikesinin bulunması halinde fizikî koruma altına alınması,
6) Hayati tehlikesinin bulunması halinde kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerin değiştirilmesi ve düzenlenmesi,
7) Travma sonrası destek ve danışmanlık hizmeti almasının sağlanması,
gibi tedbirlerdir.

(3) İkinci fıkranın (a) bendi gereğince hakkında tedbir kararı verilen kişinin, ayrıca öfke kontrolü, stresle başa çıkma, şiddeti önlemeye yönelik farkındalık sağlayarak tutum ve davranış değiştirmeyi hedefleyen eğitim programlarına katılmasına karar verilir.

(4) İkinci fıkranın (b) bendinin (1), (4), (5) veya (6) numaralı alt bentlerinde yer alan tedbirlere karar verilmesi halinde, talep üzerine veya resen, korunan birey ve birlikte yaşayanların kimlik bilgileri ve adresleri tüm resmi kayıtlarda gizli tutulur ve yapılacak tebligatlara ilişkin ayrı bir adres tespit edilir.



(5) Hâkim, bu maddede belirtilen koruyucu tedbirler yanında, 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda yer alan koruyucu ve destekleyici tedbirler ile Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre velayet, vesayet, kayyım, nafaka ve kişisel ilişki kurulması hususlarında da karar vermeye yetkilidir.
(6) Talep halinde kişisel eşya ve belgelerin, kolluk marifetiyle ilgililere teslimi sağlanır.



Koruyucu tedbir kararları ve usul
MADDE 4- (1) Tedbir kararları hâkim tarafından, Cumhuriyet başsavcılığının talebi veya başvuru üzerine, delil veya belge aranmaksızın, duruşma yapılmadan derhal verilir. Ancak, zaruret görülmesi halinde duruşma yapılabilir.


(2) Verilen koruyucu tedbir kararı mahkemece ivedikle Cumhuriyet başsavcılığına tevdi olunur. Cumhuriyet başsavcılığı derhal kolluk marifetiyle kararın ilgililere tebliğini sağlar ve uygulanmasını takip eder.


(3) Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde veya resmi çalışma saatleri dışında, Cumhuriyet savcısı tarafından da koruyucu tedbir kararı verilir. Cumhuriyet savcısı, kararını sözlü olarak kolluğa bildirir ve sözlü emri en kısa sürede yazılı olarak da gönderir. Cumhuriyet savcısı, evrakı kararın alındığı tarihi takip eden ilk iş günü içinde hâkimin onayına sunar.


(4) Koruyucu tedbir kararı verilinceye kadar şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan bireyin talebi üzerine veya resen kolluk tarafından durumun özellikleri dikkate alınarak, gerekli güvenlik tedbirleri ivedilikle alınır ve zorunlu görülmesi halinde fiziki koruma sağlanır.
(5) Barınma tedbiri kararı verilmesi halinde kararın bir örneği, aile mahkemesinin yargı çevresinde bulunan Bakanlık il müdürlüğüne gönderilir.


Koruyucu tedbirin süresi, değiştirilmesi ve kaldırılması
MADDE 5- (1) Bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca verilen koruyucu tedbirlerin süresi veya şeklinin değiştirilmesine, bu tedbirlerin kaldırılmasına veya aynen devam etmesine, hâkim tarafından resen veya Cumhuriyet savcısı ya da ilgililerin talebiyle kararın uygulandığı tarihten başlamak üzere en geç altı aylık aralıklarla karar verilir.
(2) Hakim, şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimâli bulunan birey ile korunan birey arasında, evlenmenin butlanı veya boşanma davası varsa koruyucu tedbirin, bu davalarda verilen hükmün kesinleşmesine kadar devam etmesine karar verir.


Koruyucu tedbir kararında bulunacak hususlar
MADDE 6- (1) Koruyucu tedbir kararında;
a) 3 üncü maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen durumlar hariç olmak üzere hakkında tedbir kararı verilen kişilerin açık kimlik ve adres bilgilerine,
b) Tedbir veya tedbirlerin şekli ve süresine,
c) Kararın kaldırılması veya değiştirilmesi için kararı veren aile mahkemesine başvuruda bulunabileceğine,
ç) Hakkında tedbir kararı verilen şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimali bulunan kişinin, karara aykırı davranması halinde hapis cezasıyla cezalandırılacağı ihtarına,
yer verilir.



Kanun yolu
Madde 7- (1) Bu Kanun hükümlerine göre verilen koruyucu tedbir kararlarına veya talebin reddine ilişkin kararlara karşı hukuki yararı bulunan ilgililer, kararın öğrenilmesinden itibaren iki hafta içinde itiraz yoluna başvurabilirler. İtiraz, kararı veren mahkemeye yapılır.
(2) İtiraz, verilen koruyucu tedbir kararlarının uygulanmasını durdurmaz.

Bildirim yükümlülüğü
Madde 8- (1) Herkes, herhangi bir şekilde öğrendikleri şiddet eylemlerini Cumhuriyet başsavcılığına veya kolluğa bildirmekle yükümlüdür.


Gizlilik kuralı
Madde 9- (1) Bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca kimlik bilgileriyle adresleri gizli tutulan kişilerle ilgili olarak alınan kararlar ve yürütülen işlemler gizlidir. Bu kapsamda görev alan bütün birimler, gizliliğin sağlanmasına yönelik gerekli bütün tedbirleri almakla yükümlüdür.


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Teşkilat

Cumhuriyet savcılığı şiddetten koruma büroları
Madde 10- (1) Bu Kanunda öngörülen görevleri yerine getirmek üzere, Cumhuriyet başsavcılıkları bünyesinde şiddetten koruma büroları kurulur. Cumhuriyet başsavcısı tarafından bu bürolarda yeterli sayıda Cumhuriyet savcısı görevlendirilir.

Şiddetten koruma bürolarının görevleri
Madde 11- (1) Şiddetten koruma bürolarının görevleri şunlardır;
a) Aile mahkemesinden koruyucu tedbir kararı alınması için talepte bulunmak,
b) Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde koruyucu tedbirleri almak,
c) Koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının tebliğ edilmesini ve yerine getirilmesini sağlamak,
ç) Şiddet gören bireylerden yardıma, barınmaya veya benzeri diğer hizmetlere ihtiyacı olanlara ihtiyaç duydukları destek hizmetlerini sağlamak üzere, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içinde çalışmak,
d) Koruyucu tedbir kararlarına aykırı davranılması halinde bu suça ilişkin soruşturma iş ve işlemlerini yürütmek,
(2) Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde birinci fıkrada belirtilen görevler, bu büroda görevli olmayan Cumhuriyet savcıları tarafından da yerine getirilebilir.


Kolluk şiddetten koruma birimleri
Madde 12- (1)Bu Kanun kapsamında alınan koruyucu tedbir kararları, nafaka ve geçici maddi yardıma ilişkin olanlar hariç olmak üzere, Jandarma Genel Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından kurulan şiddetten koruma birimlerince yerine getirilir. Birimlerde, bu alanda eğitim almış yeterli personel bulundurulur.



Denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüğü
MADDE 13 - (1) 03/07/2005 tarihli ve 5402 sayılı Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanunu kapsamında düzenlenen denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüklerinin bu Kanun kapsamındaki görevleri şunlardır;
a) Korunan bireylere, hakları, destek alabilecekleri kurumlar, iş bulma ve benzeri konularda rehberlik etmek,
b) Verilen koruyucu tedbir kararıyla ulaşılmak istenen amacın gerçekleşmesi için tarafları desteklemek, yardımcı olmak, gerektiğinde önerilerde bulunmak,
c) Alınan kararların uygulanmasının sonuçları ve taraflar üzerindeki etkilerini izlemek,
ç) Korunan bireylerin karşılaştıkları psiko-sosyal ve ekonomik sorunların çözümünde danışmanlık yapmak ve bu kişilere yardımcı olmak,
d) Şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimali bulunan kişiye psiko-sosyal danışmanlık yapmak,
e) Hâkimin isteği üzerine; tarafların geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal ve ekonomik durumu, ruhsal ve psikolojik durumu, şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimali bulunan bireyin karşı tarafa ve topluma karşı taşıdığı risk hakkında ayrıntılı sosyal araştırma raporu hazırlayıp sunmak,


f) Hâkim tarafından istenilmesi halinde, uygulanan tedbirlerin süre ve şeklinin değiştirilmesine veya tedbirin sona erdirilmesine ilişkin önerileri de içerecek şekilde, alınan kararların uygulanmasının sonuçları ve taraflar üzerindeki etkilerine dair rapor hazırlamak,

g) Korunan bireylere 29/5/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşmayı ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ile Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri İle Koruma Kurulları Kanunu hükümleri uyarınca maddi destek sağlanması konusunda gerekli rehberliği yapmak, işlemleri yürütmek.


(2) Birinci fıkrada sayılan görevlerin yerine getirilmesi sırasında kamu kurum ve kuruluşları personeli denetimli serbestlik görevlilerine yardımcı olurlar.


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler

Elektronik izleme yöntemiyle takip
Madde 14- (1) Hâkim, koruyucu tedbir kararlarının yerine getirilmesine ilişkin takibin, zorunlu hallerde gerekçesi gösterilerek kolluk tarafından elektronik izleme yöntemiyle yapılmasına karar verebilir.


Kurumlararası koordinasyon
Madde 15- (1) Bu Kanun hükümlerinin yerine getirilmesinde kurumlararası koordinasyon, Bakanlık tarafından gerçekleştirilir.

(2)Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer gerçek ve tüzel kişiler, bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak kendi görev alanına giren konularda işbirliği ve yardımda bulunmak ve alınan tedbir kararlarını ivedilikle yerine getirmekle yükümlüdür.
(3) Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar, ayda en az doksan dakika toplamsal cinsiyet eşitliği, kadınların çalışma yaşamına katılımı, özellikle kadın ve çocukla ilgili olmak üzere şiddetle mücadele mekanizmaları ve benzeri kadın politikaları konusunda Bakanlık tarafından hazırlanan ya da hazırlattırılan bilgilendirme materyallerini yayımlamak zorundadır. Bu yayınlar, asgari otuz dakikası 17.00 - 22.00 saatleri arasında olmak üzere 08.00 -22.00 saatleri arasında yapılır ve yayınların kopyaları her ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler dışında yapılan yayınlar aylık doksan dakikalık süreye dâhil edilmez. Bu süreler Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından denetlenir.
(4) Kamu kurum ve kuruluşları, barolar ve diğer kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler, vakıf, dernek ve diğer sivil toplum kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler bu Kanunda öngörülen hizmetlere katkıda bulunmaya teşvik edilir.


BEŞİNCİ BÖLÜM
Ceza Hükümleri

Koruyucu tedbir kararlarına aykırı davranma
Madde 16- (1) Bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca verilen koruyucu tedbir kararlarına aykırı davranan şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimali bulunan kişi, fiili başka bir suç oluştursa bile, dört aydan sekiz aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Cumhuriyet savcısı, koruyucu tedbir kararlarının gereklerini yerine getirmeyen kişinin tutuklanmasını ilgili ceza hâkiminden talep eder. Ceza hâkimi, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun tutuklamaya ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tutuklamaya karar verebilir.

(3) Bu davalar, acele işlerden sayılır ve adli tatilde de bakılır.

Uygulanmayacak hükümler
Madde 17- (1) Koruyucu tedbir kararlarına aykırı davranan kişinin bu fiili nedeniyle yapılan soruşturma ve kovuşturmada, Ceza Muhakemesi Kanununun kamu davasının açılmasının ertelenmesine, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, hükmolunan cezanın ertelenmesine veya seçenek yaptırımlara çevrilmesine ilişkin hükümler uygulanmaz.

Yayın Hizmet İlkelerinin İhlali
Madde 18- (1) Kişilere yönelik şiddet olaylarına yer veren haberlerde şiddete uğrayanın ve yakınlarının kişilik haklarını ihlal eden, okuyucu, dinleyici veya izleyicilere duygusal açıdan zarar veren ifade ve görüntüleri kullanan basın ve yayın kuruluşları, 15/2/2011 tarihli ve 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun 8 inci maddesinde yer alan yayın hizmet ilkeleri göz önünde bulundurularak, aynı Kanunun 32 nci maddesi veya 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununun 20 ve 21 inci maddelerine göre cezalandırılır.


ALTINCI BÖLÜM
Mali ve Son Hükümler

Geçici maddi yardım
MADDE 19- (1) Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca korunan bireye geçici maddi yardım yapılmasına karar verilmesi halinde, Bütçe kanunlarıyla belirlenen miktarda günlük ödeme yapılır. Bu ödemelerden vergi veya benzeri herhangi kesinti yapılmaz.

(2) Bu ödemeler, Bakanlık bütçesine, geçici maddi yardımlar için konulan ödenekten karşılanır. Yapılan ödemeler, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre şiddet uygulayan veya şiddet uygulama ihtimali bulunan kişiden tahsil edilir.


(3) Korunan bireyin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun tespiti halinde yapılan yardımlar, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.



Nafakanın Tahsili
MADDE 20 - (1) Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca, nafakaya karar verilmesi halinde kararın bir örneği, resen ilgili icra müdürlüğüne gönderilir.


(2) Nafaka ödemekle yükümlü kılınan kişinin sosyal güvenlik kurumu ile bağlantısı olması durumunda, korunan kişinin başvurusu aranmaksızın nafaka, ilgilinin maaş ya da ücretinden icra müdürlüğü tarafından tahsil edilir.



Harç ve masraflardan muafiyet
Madde 21- (1) Bu Kanun kapsamındaki başvurular ile verilen kararların icra ve infazı için yapılan işlemlerden harç ve posta giderleri gibi masraflar alınmaz.


Sağlık giderleri

MADDE 22- (1) Bu Kanun uyarınca hakkında tedbir kararı verilen şiddet mağdurlarından sosyal güvencesi olmayanların sağlık giderleri ile şiddet uygulayan ya da uygulama ihtimali bulunan kişilerin rehabilitasyon ve tedavi hizmetlerinden yararlanmasına karar verilmesi halinde sağlık giderleri Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanır.

Yönetmelik
Madde 23 - (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde Bakanlık ile Adalet, Sağlık, Milli Eğitim ve İçişleri bakanlıkları tarafından müştereken hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.


Atıflar
Madde 24- Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 14/1/1998 tarihli ve 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanuna yapılan atıflar, Kadın ve Aile Bireylerinin Şiddetten Korunmasına Dair Kanuna yapılmış sayılır.


Yürürlükten kaldırılan hükümler
Madde 25- (1) 14/1/1998 tarihli ve 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanununun yürürlüğe girmesinden önce 4320 sayılı Kanun hükümlerine göre verilen kararların uygulanmasına devam olunur.
Yürürlük
Madde 26- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 27- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.