Kurtuluş savaşının amacı, Sevr antlaşmasına karşı çıkarak “vatanı” düşman işgalinden kurtarmaktı… Bu savaş, aynı zamanda -genel kabule göre - İstanbul’un, Saltanatın, Padişahımız efendimizin (Vahdettin) ve Halife hazretlerinin (Abdülmecit II) kurtulmalarını sağlamak içindi.
Zaferden sonrası… savaş boyunca ya hiç konuşulmadı, ya da herkes düşüncesini kendine sakladı…
23 Nisan 1920… İLK MECLİS....
İtilaf Devletleri'nin İstanbul'u işgal etmesi ve Osmanlı Mebusan Meclisi'nin kapatılması üzerine (18 Mart 1920)… Ankara’da bir Meclis …kuruldu.
Meclisin çıkardığı “VATANA İHANET” Kanunu’nun 1. maddesinden anlaşılacağı üzere AMAÇ: HİLAFET VE SALTANATI KURTARMAK idi.
Yunan saldırıları devam ettiğinden Meclis bir anayasa yapamamıştı.
1921 Tarihli Anayasa ( Teşkilat-Esasiye)
I. İnönü Savaşı'nın kazanılması üzerine, M. Kemal bir önerge yayınlamış (13 Eylül 1920) ve Teşkilat-ı Esasiye adındaki bu önerge(*) Türk Devleti'nin ilk anayasası olmuş (20 Ocak 1921), Kanun-i Esasi'nin Teşkilat-ı Esasiye ile çelişmeyen bölümleri yürürlükte kalmıştır.
1921 Anayasası'nın Maddeleri şöyle idi :
1. EGEMENLİK KAYITSIZ ŞARTSIZ MİLLETİNDİR.
2. KANUN YAPMAK (YASAMA) VE YÜRÜTME YETKİSİNİ KULLANMAK MİLLETİN TEK VE GERÇEK TEMSİLCİSİ OLAN TBMM'YE AİTTİR.
3. TÜRKİYE DEVLETİ TBMM TARAFINDAN YÖNETİLİR VE HÜKÜMET 'TBMM HÜKÜMETİ' ADINI ALIR.
4. TBMM, iller halkınca seçilen üyelerden oluşur.
5. TBMM'de seçim iki yılda bir yapılır.
6. TBMM, hükümeti seçtiği vekillerle (bakanlarla) yönetilir.
7. Şer'i hükümlerin uygulanması TBMM'ye aittir.
8. MECLİS BAŞKANI HÜKÜMETİN DE BAŞKANIDIR.
Peki sonra ne oldu…
İlk Meclis'in " HİLAFET VE SALTANATI KURTARMAK" amacına ne olmuştu ?
***
19 MAYIS 1919 SAMSUN… Ve sonrası…
Osmanlı Devletini parçalayan Sevr antlaşmasını uygulamak isteyen devletlere karşı planlanan KURTULUŞ SAVAŞI hazırlıkları aşamasında, savaş sırasında ve sonrasındaki AYAKLANMALARIN NEDENLERİNİ de hatırlamakta fayda var :
GENEL OLARAK AYAKLANMA NEDENLERİ:
1. İstanbul Hükümeti’nin Anadolu üzerinde otorite kurmak istemesi.
2. İSTANBUL HÜKÜMETİ’NİN MİLLİ MÜCADELE’Yİ İTTİHATÇI VE BOLŞEVİK OLARAK NİTELENDİRMESİ.
3. Bazı kişilerin manda ve himaye istemesi.
4. Azınlıkların işgallerden yararlanarak bağımsız devlet kurma çabaları.
5. İSTANBUL HÜKÜMETİ’NİN TBMM ALEYHİNE YAYINLADIĞI FETVA. M. KEMAL VE ARKADAŞLARININ GIYABİ OLARAK İDAM İSTEMİYLE YARGILANMALARI.
6. Asker kaçaklarının otorite boşluğundan yararlanmak istemeleri.
7. Kuva-yı Milliye birliklerinin disiplinsiz hareketleri.
8. Bazı Kuva-yı Milliye birliklerinin Düzenli Ordu’ya katılmak istememeleri.
9. İngilizler’in boğazların iki tarafında da tampon bölge oluşturmak istemeleri.
10. İtilaf Devletleri’nin MİLLİ MÜCADELE’NİN PADİŞAH VE HALİFEYE KARŞI YAPILDIĞI şeklindeki propagandaları.VE EVET... İTİLAF DEVLETLERİ YANILMIYORDU...!
***
(*) " Mustafa Kemal TBMM’ne 13 Eylül 1920’de bir Anayasa tasarısının gerekçesi olarak sunduğu hükümet programında, TBMM hükümetinin amacının, halka dayanan bir hükümet kurmak, halkı emperyalist ve kapitalist düşmanlardan korumak, halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına dayanan bir idare sistemini gerçekleştirmek olduğunu ifade etmekte idi. O devirde Türkiye’de yerli bir sermayedar sınıfı mevcut bulunmadığına göre, Atatürk’ün “kapitalizm” deyimi ile sömürücü ve kapitülasyoncu dış sermaye çevrelerini amaçladığı muhakkaktı."
http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-20...k-ve-halkcilik
http://www.anayasa.gen.tr/1921-tek-orijinal.pdf
Devam edecek...