Mesajı Okuyun
Old 24-08-2006, 11:11   #1
Veysel

 
Varsayılan Anadolu' da Kirve' lik

Merhaba ;
Sosyal ve kültürel kavramlar rastgele değil, belirli kurallara ve ölçülere göre şekillenir. Özellikle doğu ve güneydoğu anadolunun köklü geleneklerinden biri olan ve bu gün bile canlılığını koruyan bir kurum vardır, bu kurum kirve'lik kurumudur. Kirvelik, aynı zamanda birbirine ekonomik ve sosyal anlamda eş konumunda bulunan iki ailenin, ailelerden birinin sünnet töreni masraflarının bir kısmını karşılamasıyla oluşan bir nevi akrabalık kurumudur. Bu oluşan bağ ; iki aile arasında sosyal ve ekonomik dayanışma adına kurulmuş samimi ve içten bir bağdır, ve ölene kadar devam eder. Özellikle alevi kültür ve geleneğinde, bu iki aile arasında kız alıp-verilmez. Çünkü kirve, çocuğun manevi babasıdır.
Kirve, düğünün organizatörü ve önemli kişilerinden biridir. Kirveye daima sevgi ve saygı gösterilir.

Kirve sözcüğü, bazı yörelerde "kivra", "kirve", "kiriv" olarak da söylenir. Kirve' lik teklifi geleneğe göre red edilmez. Bu teklif, aynı zamanda teklif edileni onurlandırır. Çünkü kirvelik her adama teklif edilmez. Onun da kendine göre kriterleri vardır. Dürüstlük, saygınlık, sosyal konum ve tabi birazda cüzdanın durumu ...

Kirvelik, özellikle aşiret düzeninin devam ettiği bazı yörelerde babadan oğula geçer, bu bir nevi kan kardeşliği şeklinde devam eder. Kirve, bazı yörelerde sünnet' de çocuğu kucağına alan ve çocuk üzerinde babalık hakkı olan kimse, bazı yörelerde "sağdıç' la eş anlamlı (damadın klavuzu ) ve bazı yörelerde ise "bacanak" anlamında kullanılır.

Kirve' liğin nerede ve ne zaman ortaya çıktığı konusunda kesin bir bilgi yoktur. Genel görüş, kirveliğin alevi inancıyla yakın ilgisinin olduğudur. Bu geleneğin alevi toplumunda halâ canlı ve tavizsiz uygulanması bu görüşü doğrular niteliktedir.

Sonuç olarak ; kirvelik kavramı, Anadolu' da çeşitli bölgelerde görülmesine rağmen daha öncede belirttiğim gibi alevi toplumu arasında daha etkilidir. En önemli fonksiyonlarından biri ise, taraflara statü kazandırmaktır. Statü kazanmak iki taraflıdır. Yani erkek çocuk sahibi, A şahsını kirve yapmakla o kişi bir statü kazanırken, aynı zamanda kirve vasıtasıyla çocuk ailesi de statü kazanmaktadır. Bunun dışında sünnet olan çocuk, ailesinden başka güvenebileceği bir şahsa ya da aileye daha sahip olmaktadır. Çünkü kirve ilerde çocuğun yetişmesinde, evlenmesinde önemli fonksiyonlara sahip olacaktır.

Saygılarımla.