İsveç'te anne olmak varmış..

117 ülkede yapılan bir araştırmaya göre Türkiye, en iyi annelik koşulları sıralamasında 69'uncu. Anne olmak için en iyi ülke İsveç, en kötüsü Nijer

"Save the Children-Çocukları Kurtarın" adlı uluslararası bir kuruluş, 'hangi ülkede anne olmanın daha avantajlı olduğunu' araştırmak için tam 117 ülkede bir araştırma yaptı. Türkiye, listenin kötüleri arasında 69'uncu sırada yer aldı. Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan, Moritanya, Bolivya, hatta Nikaragua dahi Türkiye'yi geride bıraktı. Bu yıl dördüncüsü hazırlanan ve önümüzdeki hafta açıklanacak listenin ilk sıralarını İskandinav ve Kuzey Avrupa ülkeleri alıyor. Amerika, 11'inci sırada. Son sıralarda ise Afrika ülkeleri geliyor.

HER 130 ANNEDEN BİRİNİN DOĞUMDA ÖLME RİSKİ VAR
Kuruluşun uzmanları 117 ülkedeki annelerin durumunu, doğum, ölüm, sağlıklı bakım alma, hastalıklar gibi konu başlıklarında değerlendirdi. Buna göre Türkiye'de her 130 anneden biri doğum sırasında ölme riski taşıyor. Kadınların sadece yüzde 38'i modern doğum kontrol yöntemlerini uyguluyor. Anemi hastası olan hamile kadınların oranı da Türkiye'de yüzde 74'e kadar çıkıyor.

Ayrıca kadınların ulusal hükümette görev alma oranıysa sadece yüzde 4 olarak belirtiliyor. Geçtiğimiz yıl hazırlanan listede Türkiye'nin durumu bu yıla oranla çok daha iyi görünüyor. Geçen yıl 59'uncu sıradaydık.

TÜRKİYE'NİN DURUMU PEK PARLAK DEĞİL...
'Çocukları Kurtarın' kuruluşunun uzmanları, benzer araştırmayı kadınların koşulları hakkında 122, çocukların koşulları hakkında da 163 ülke üzerinde gerçekleştirdi. Bu ikisinde de Türkiye, anneler listesindeki gibi parlak durumda değil. Kadınlar sıralamasında 74, çocuklar sıralamasındaysa 91'inci sırada geliyoruz. Bu listeler belirli kriterler temel alınarak hazırlanıyor.

Kadınlar listesinin 6 önemli kriteri doğum sırasında ölme oranı/riski; modern doğum kontrol yöntemi kullanma oranı; eğitimli personelin gerçekleştirdiği doğum oranı; anemi hastası hamile kadın oranı; yetişkin kadınlardaki okuma-yazma oranı ve kadınların ulusal hükümete katılım oranı... Çocuklarla ilgili listeyse ölüm oranı, okula gitme oranı, temiz içme suyu alabilenlerin oranı ve 5 yaşın altında ciddi beslenme eksikliği çekenlerin oranı temel değerler alınarak hazırlanıyor.

LİSTEDE İLGİNÇ VE ACI İSTATİSTİKLER VAR

Hindistan'daki hamilelerin yüzde 88'i anemi hastası
* Son sıradaki 10 ülkede her 7 çocuktan 4'ü okula gitmiyor.

* Yetişkin her 4 kadından sadece biri okuma-yazma biliyor.

* İlk 10 ülkedeki her yetişkin kadın okuma-yazma biliyor, bütün çocuklar okula gidiyor.

* Son sıradaki 10 ülkede yaşayan kadınların çocuklarının birinci yaşına gelmeden ölme riski, ilk 10 ülkedekilerin tam 27 katı. Annenin doğumda ya da sonrasında ölme riskiyse 100 kat daha fazla.

* İlk sıradaki İsveç ve son sıradaki Nijer arasındaki kıyaslama daha dramatik sonuçlar ortaya koyuyor İsveç'teki kadınların yüzde 72'si modern doğum kontrol yöntemi uyguluyor, 1000 çocuktan sadece 3'ü bir yaşına girmeden ölüyor, bütün doğumları eğitimli personel gerçekleştiriyor. Buna karşılık Nijer'de doğumların sadece yüzde 16'sına eğitimli personel giriyor, kadınların yüzde 4'ü doğum kontrol yöntemi uyguluyor, her 1000 çocuktan 156'sı birinci yaşını göremeden ölüyor...

* Dünyanın en güçlü ülkesi olarak görülen Amerika, 11'inci sırada kaldı. Uzmanlar burada çocuk doğum oranının Avrupa ülkelerine göre daha yüksek olduğunu, her 3.500 anneden birinin öldüğünü, bu rakamın da ilk 10 ülkeye göre yüksek olduğunu söylüyor.

* Afganistan, Gine, Sierra Leone ve Somali'de her 7 kadından biri doğumda ölüyor

* Hindistan'daki hamilelerin yüzde 88'i anemi hastası.

* Nİjer'deki kadınların sadece yüzde 8'i okuma-yazma biliyor.

* Irak'taki bir annenin çocuğunun bir yaşına girmeden öldüğünü görme oranı, İsveç'tekinden 35 kat fazla.

* Somali'de çocukların yüzde 86'sı okula gitmiyor.

* Çad ve Etiyopya'da temiz içme suyu olmayanların oranı yüzde 70.

Sabah Gazetesi 07.05.2003