Devletin bütün dinlere eşit yaklaşması, bir dine diğerlerine nazaran üstünlük tanımaması, ya da bütün dinlerin mensuplarının temel hak ve özgürlükler ile kamu hizmetlerinden eşit olarak yararlandırılması laiklik ilkesinin bir gereğidir. Başörtüsü yasağının olması gerektiği yönünde düşünenler başörtüsü serbestîsinin, başörtüsünün dini bir simge olduğu ve bu nedenle de bir dine üstünlük tanındığından hareketle, laiklik ilkesinin ihlali anlamına geleceğini düşünmektedirler. Başörtüsü dini bir simge olarak kabul ediliyor ve başörtüsü takanlar okula alınmıyorsa, bu durum da laiklik ilkesini zedeler. Çünkü bu durumda da bir dine mensup olanlar, mensup oldukları dinin gereğini yerine getirdikleri için belli haklardan yoksun bırakılmakta, aynı zamanda eşitlik ilkesine de aykırı davranılmaktadır. Anayasa Mahkemesi’ nin 1986 yılında vermiş olduğu ve yukarıda değinilen bir kararında “Lâik devlet din konusunda inancına bakmaksızın yurttaşlara eşit davranan, yan tutmayan devlettir.” diyerek adeta bu durumun önemine vurgu yapmıştır.

Din ve vicdan özgürlüğünün tam olarak sağlanması da laiklik ilkesinin bir diğer gereğidir. Anayasa’ nın 24’ üncü maddesinde “Herkes, vicdan, dini inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir…” denilerek din ve vicdan özgürlüğü güvence altına alınmıştır. Yine yukarıda açıklanan, insan haklarına ilişkin birçok sözleşmede bu özgürlük uluslar arası alanda da koruma altına alınmıştır.

Kaldı ki ülkemizde başörtüsünü yasaklayan herhangi bir düzenleme de bulunmamaktadır. Gerek Anayasa’ nın eğitim hakkını düzenleyen 42’ inci maddesinde gerekse Yükseköğretim Kanunu’ nda bu yönde bir sınırlandırma bulunmamaktadır. Yükseköğretim Kanunu’ nun ek 17’ inci maddesine göre “Yürürlükteki kanunlara aykırı olmamak kaydı ile yükseköğretim kurumlarında kılık ve kıyafet serbesttir.” denilmektedir. Anlaşıldığı üzere ülkemizde üniversitelerde başörtüsü takılmasını yasaklayan bir hüküm bulunmamaktadır. Anayasa ve mevcut kanunlarda başörtüsünü yasaklayan bir hükme rastlanmamaktadır. Temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasına ilişkin Anayasa’ nın 13’ üncü maddesine göre “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve laik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.” Yani temel hak ve özgürlükler ancak Anayasa’ da belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Anayasa temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasının ancak kanunla yapılabileceğini öngörürken, başörtüsü yasağının kanun dışı başka düzenlemelerle getirilmesinde Anayasa’ ya aykırılık bulunmaktadır.

Anayasa’ nın 42’ inci maddesine göre “Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz.”.

Bunun yanı sıra okullarda verilen eğitim bir kamu hizmetidir. Anayasanın eşitlik ilkesini düzenleyen 10’ uncu maddesine göre “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.” denilmektedir. Maddede geçen kanun önünde eşitlikten kastedilen durumlardan birisi de kamu hizmetlerinden yararlanmadır. Yani herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kamu hizmetlerinden eşit şekilde yararlandırılmalıdır.

Yine burada da başörtülü olmaları nedeniyle bazı öğrencilerin okula alınmaması, bir dine bağlı olma nedeniyle eğitim hakkının engellenmesi anlamına gelecektir. Bu da laiklik ilkesine açıkça aykırıdır.

Bunu yanı sıra, daha önce de belirttiğim gibi, bu konuda bir yasal düzenlemenin yapılması da laiklik ilkesine aykırılık teşkil eder. Bu konuda herhangi bir düzenlemeye de gerek yoktur.

NOT: Yazıların, hukukçu olmanın bir gereği olan objektif ve hukuka bağlılık şeklinde, tamemn hukuki değerlendirmeler sonucunda yazıldığını, hiçbir siyasi düşünce ve mülahazanın etkisinde kalınmadığını ve böyle bir durum içermediğini belirtmek isterim.

Saygılarımla..