Merhabalar,

Sayin Hanci'nin, görüslerine genel olarak katilmakla ve hekimler acisindan yol gösterici bulmakla birlikte, sadece hukukcularin dikkatini cekebilecek, hekimlerin gözünden kacacak ve yanlis anlamalara sebep olabilecek bir ifadeyi özellikle düzelmek istedim.

Sayin Hanci'nin belirttigi gibi, hekimlerin "sadece Ceza Kanunu da degil, Ceza
Muhakemesi Kanununu, tibbi deontoloji tuzugunu, hasta haklari yonetmeligini
ve ilgili butun mevzuati cok iyi bilmeleri gerekiyor". Bu tespite kesinlikle katiliyorum. Aslinda bu tüm meslekler icin gecerli olan genel bir ilkedir.



Bununla birlikte "TCK'nin 4.maddesi "Kanunu bilmemek mazeret degildir", yani
hakim ve savci karsisinda ben yapmis oldugum eylemin hukuka aykiri oldugunu bilmiyordum gibi bir savunmada bulunmasi hicbir zaman hekimi sorumluluktan kurtarmaz" ifadesi, hekimler tarafindan yanlis anlasilabilir. Cünkü, “ceza kanunlarını bilmemek mazeret sayılmaz”(Ignoratia juris non execusat) hükmünün istisnasi, yasak hatasının(hukuki hata) varlığı halidir. Bu hata hali de, yeni Ceza Kanunu'nda, 30. madde 4. fikrada düzenlenmistir.


TCK m. 30/4’e göre, “işlediği fiilin haksızlık oluşturduğu hususunda kaçınılmaz bir hataya düşen kişi, cezalandırılmaz”.



Bu durumda, kisi eger, isledigi fiilin bir haksizlik meydana getirdigi konusunda kacinilmaz bir sekilde hataya düserse, bu hatasindan yararlanir ve cezanlandirilmaz. Kanun maddesi, benzer bir sekilde Alman Ceza Kanunu'nda da yer almaktadir(Verbotsirrtum § 17 StGB).



Peki "kacinilabilirlikten" ne anlamaliyiz? Almanya'da bu konuda genel görüs su sekildedir:

Kaçınılabilirlik(Vermeidbarkeit): Eğer fail, içsel değerlendirmeleriyle ve kullanabileceği tüm bilgi kaynaklarına başvurararak, hareketinin haksızlık oluşturduğunu(ya da yasak olduğunu) (ihmali hareketlerde yükümlülüğünün olduğunu) anlayabilirdi deniyorsa, düştüğü hata hali, kaçınılabilir bir hata halidir.

Demek ki, hekim kacinilmaz bir yasak hatasi icinde bulunarak, aslinda bir sucun unsurlarini meydana getirmis ise, cezalandirilmayacaktir. Yani, kanuni bilmemek mazeret sayilabilir


Saygilarimla
Gülsün Ayhan Aygörmez