Mesajı Okuyun
Old 17-03-2007, 19:30   #59
Hekimbaşı

 
Varsayılan Özleştirmek yalnızca Türkçe söcük kullanımıyla sağlanamaz

Sn.Jeanne D'arc,

1. 'Düet' in Türkçe' si yok. Ama burada 'karşılıklı konuşma' denerek kullanımından kaçınılabilir.

3. 'Esasen kendinize hak veriyorsunuz tabii.' dediğinizde devrik bir tümce var. 'Aslında' da deseniz Türkçe değil, ama hiç olmazsa ses uyumu var. 'Gerçekte' en uygunu gibi duruyor. 'Tabii' yerine 'Elbette' koyunca, o da Türkçe olmuyor; 'Kuşkusuz' demeniz gerek. Yerlerine koyalım: 'Gerçekte kendinize hak veriyorsunuz kuşkusuz.' oluyor. Ama bu da yetmez, 'Hak vermek' de Türkçe değil, 'Doğru bulmak' la değiştirmeniz gerek. Bunun kullanımı da farklı olacak, ve tümceniz:

Gerçekte kendinizi doğru buluyorsunuz kuşkusuz.

Biçimini alacak. Tümce bu duruma getirilince, bir anlamsızlık beliriyor. 'Kendini doğru bulmak' deyimini kullanmış oluyorsunuz. Nitelendirmeleri doğal yerine, yani tümcenin başına taşırsak:

Kuşkusuz, gerçekte kendinizi doğru buluyorsunuz.

elde ediyoruz. 'Gerçekte' ile 'doğru bulmak' birarada pek oturmadı. Düzeltirsek:

Kuşkusuz, kendinizi doğru buluyorsunuz.

dememiz gerektiği ortaya çıkıyor. Bunun söylemek istediğinizi daha açık biçimde sergilediği de kuşku götürmez; değil mi?

4. Sirayet etmek = (1) geçmek, bulaşmak; (2) yayılmak, dağılmak.

Sizin kullandığınız tümcede Sn.mehmetseyrek' in belirtimini kullanabileceğiniz gibi; başka bir anlatım da seçebilirdiniz; veya örneğin:

a) Yüzyılların birikimi kendini gösteriyor sanırım.
b) Yüzyılların birikimi ortaya çıkıyor sanırım.
c) Yüzyılların birikimi açığa çıkıyor sanırım.

bunlardan birini de seçebilirdiniz. Bence sizin istediğiniz anlamı en iyi (c) verirdi. Vermek istediğiniz artanlamı diğer ikisinden daha çok vurguluyor.

5. 'Latife' de, 'Şaka' da Türkçe değil. Demeniz gereken 'Dalga geçtiğimi anladınız umarım.' idi.

6. eziyetli = üzgülü, zahmetli = yorucu, güç.

7. muvafakat etmek = uygun görmek, onamak, kabul etmek.

"Ben Jeanne D'arc kalayım ancak siz istiyorsanız Jeanne d'Arc yazabilirsiniz, sadece size ve Sn.Kanat' a muvafakat ediyorum."

yerine:

"Ben Jeanne D'arc kalayım; siz ve Sn.Kanat Jeanne d'Arc yazarsanız, ona da karşı çıkmam."

olabilirdi.


Başka anlatım seçimi, sözcük eşlemekten daha güçtür, ek çaba ister. Ama özleştirmeye gerçekten özen gözterecekseniz, bunu bir alışkanlık haline getirmenizde yarar vardır. Zaman zaman yazılarınızı birkaç gez gözden geçirme gereği bile doğursa, üşenmemeniz beklenir.

Türkçeleştirme; DÜŞÜNME DİZGESİNİN Türkçe' ye uydurulmasıyla ilgili bir konudur. Yalnızca yabancı sözcüklere Türkçe karşılıklar bulup yerlerine koymakla olmaz. Biz Türk' üz, Türkçe düşünür, Türkçe konuşuruz demeniz gerekiyor. Yabancı sözcük kullansanız bile, tümcelerinizin Türkçe yapısında olmasına özen göstermek önemli.

Dediğiniz çok doğru; bu öz Türkçe işi göründüğü kadar kolay değil.

Saygılarımla,