Özge Hanım"ın Türkçe Sözlükten hayal ve düş kelimelerinin karşılıkları ile ilgili yaptığı alıntılar da hayalin uyanıkken,düşün uyurken,daha doğrusu uyuyan bilinç anında görüldüğünü teyid ediyor sanki. Çünkü,insan yalnız bedenen uyurken değil,fiziken uyanık olduğu halde bilincinin uykuya dalması,"ayakta uyumak" diye tabir edilen durumda da düş görebiliyor. O nedenle,uyurken değil de,bilinci uyur durumdayken düş görmekten bahsetmek daha doğru. Fakat sonuçta,Dadaloğlundan yapılan :

"Dadaloğlum sevdası var başımda/
Gündüz hayalimde, gece düşümde"

alıntısındaki kullanımdan da anlaşıldığı gibi, hayal gündüz(uyanık bilinç halinde),düş ise gece ( uyuyan bilinç halinde) görülür. Tabii gerçekleşmesi zor ve imkansız isteklere mecazen düş demek te var. Burada da düş,mecaz anlamında kullanıldığı için hayal kelimesinin yerine geçmez,zannederim.

Sonuçta hayal de,düş te gerçeklerden uzaklaşmaya,gerek bilinçle,gerek bilinçaltı ile;gerek uyanık,gerek uyuyan bilinçle gelişsin insanların özlemlerine dair oldukları için kavramların birbirine karışması,hayal ile düş arasındaki bu yakınlıktan kaynaklanıyor olabilir. Bu karışma çok önemli de değil aslında. Yalnızca dil üzerine hassasiyet ve düşünme,irdeleme alışkanlığı nedeniyle bir karşılaştırma yapıyoruz. Ayrıca bazı kelimeler bir kavramı o kadar güzel anlatır ki ve kavram ile o kadar özdeşleşmiştir ki,bu kelimelerin yerine yeni karşılık aramak ve bulmak ta zorunlu,hatta gerekli olmaz. Ben,hayal kelimesi için hep aynı şeyi düşünürüm : Bu kavramı bu kelimeden daha iyi anlatacak bir kelime yok gibi...