T.C. YARGITAY
14.Hukuk Dairesi

Esas: 1980/5551
Karar: 1980/6011
Karar Tarihi: 08.12.1980

Dava: Davacı Halil ve arkadaşları vekil tarafından, davalı DDY. ve arkadaşları aleyhine 5.2.10980 gününde verilen dilekçe ile 16 parseli lehine demiryolu üstünde veya davalıların 11 parselinden geçit hakkı tesis istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; DDYL. hakkındaki davanın reddine, diğer davanın başvurmaya bırakılmasına dair verilen 3.6.1980 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

Karar: Davacılar demiryolu üzerinde, bu mümkün olmazsa diğer davalılara ait 11 parselden geçit hakkı tesisini istemiş; mahkeme davanın bu şekilde terditli olarak açılamayacağını belirterek, taşınmazlardan birine hasrını emretmiş ve davacılar vekilinin Orhan ve Emine hakkındaki davayı takip etmiyeceğini bildirmesi üzerine de bu davalılar vekilini karşı koymasına rağmen onlar hakkındaki davanın başvurmaya bırakılmasına ve DDY. aleyhine olanında reddine karar verilmiştir.

Hükmün dayandığı yasaya uygun gerektirici nedenlere ve davacının demiryolu üzerinde tesisinin istediği geçit hakkı biçimine göre, DDY. hakkındaki davanın reddinde bir isabetsizlik görülmemiştir.

Ancak, MK.nun 671. maddesi, yeterli yolu bulunmayan taşınmaz malikinin genel yola çıkmak için tam komşularından kendisine geçit hakkı olarak uygun bir yerin terkini isteyebileceğini ve bu hakkın enaz zarar görecek taşınmaz üzerinde tesisini öngördüğüne göre buna ilişkin davanın birden fazla ihtimal ileri sürülerek komşu taşınmaz maliklerinden bir bölümü veya tümü aleyhine açılması terditli olduğu anlamını taşımayıp, davanın hukuki niteliğinin doğal bir gereğidir. Bu durumda dava dahil olan veya olmayan komşu taşınmazlardan hangisinden enaz zararı mucip olacak biçimde genel yola çıkmanın mümkün olacağının araştırılması zorunluluğu doğar. Mahkeme ancak açıklanan biçimde inceleme yaptıktan sonra dava edilen taşınmazlarla ilgili olarak ve istekle bağlı kalarak bir karar verilebilir.

Bunun aksi görüş ve düşünce ile ve bir kısım davalılar vekilinin müvekkilleri hakkındaki davanın başvurmaya bırakılmasına karşı olduğu bildirilmesine rağmen 11 parsel hakkında yazılı biçimde karar verilmesinde isabet görülmemiştir. Bu parsel hakkında açıklanan kurallara uygun olarak araştırma, soruşturma ve inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmelidir.

Sonuç: Yukarıda belirtilen nedenlerle;

1 - Temyiz olunan hükmün davalı DDY. na ilişkin bölümün ONANMASINA,

2 - Orhan ve Emine'ye ait kısmın BOZULMASINA, onama harcının davacıya yükletilmesine, davalı Orhan ve Emine'den alınan temyiz peşin harcının istek halinde kendilerine iadesine 8.12.1980 gününde oybirliği ile karar verildi.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************