T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1980/11-2516
K. 1980/2338
T. 7.11.1980
• YARGI HARCI ( Davacının Yargılamanın İlk Celsesinde Davadan Vazgeçmediğine Göre Tarifede Öngörülen Karar ve İlam Harcının Üçte İkisinin Alınması )
• YARGI HARCI ORANI ( Davacının Yargılamanın İlk Celsesinde Davadan Vazgeçmediğine Göre Tarifede Öngörülen Karar ve İlam Harcının Üçte İkisinin Alınması )
• İLK CELSEDE DAVADAN VAZGEÇMEDE HARÇ ( Davacının Yargılamanın İlk Celsesinde Davadan Vazgeçmediğine Göre Tarifede Öngörülen Karar ve İlam Harcının Üçte İkisinin Alınması )
492/m.22
ÖZET : Davacı, yargılamanın ilk celsesinde davadan vazgeçmediğine göre tarifede öngörülen karar ve ilam harcı 15 liranın üçte ikisinin alınması gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; ( Adana Birinci Asliye Hukuk Mahkemesi )nce davanın reddine dair verilen 22.11.1979 gün ve 698-676 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay Onbirinci Hukuk Dairesi'nin 03.04.1980 gün ve 1317-1749 sayılı ilamıyla, ( ...Harçlar Yasasına bağlı tarifenin III/2-a bölümünde, reddine ilişkin kararlarda maktu ve 15 liralık harç alınacağı yazılıdır. Her ne kadar anılan Yasanın 22. maddesinde alınacağından söz edilen harcın oranında söz edilmiş ise de nevi açıklanmamıştır. Bu iphamı yukarıda sözü edilen tarife açıklığa kavuşturmuş bulunmaktadır. Zira dava feragat olmadan görülerek redle sonuçlandığı takdir de ( 15 ) lira harç alınırken, mahkeme daha az uğraştırılmak suretiyle, başlangıçta yapılmış olan feragat sebebiyle verilen ret kararından nispi harç alınması gibi adalete uygun olmayan ve yukarıdaki durumla çelişen bir sonuç doğması düşünülemez. Ayrıca Harçlar Yasasının 1 sayılı tarifesinin III/1-e bölümünde nispi harcın 15 liradan aşağı olamayacağı kabul edildiği halde, maktu harç için aynı nitelikte kısıtlayıcı bir hüküm öngörülmemiştir. Buda yukarıda belirtilen görüşü doğrulamaktadır. O halde, anılan Yasanın 22. maddesi hükmünü yorumunda, davanın vazgeçme ile sonuçlanması halinde bir sayılı tarifenin III/2-a bölümünde gösterilmiş olan 15 lira maktu ret harcının maddede gösterilen oranda tahsilinin öngörüldüğünün kabulünün zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; Mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden: Davacı vekili,

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : 492 sayılı Harçlar Kanuna bağlı yargı harçlarıyla ilgili ( 1 ) sayılı tarifenin III/2-a maddesine göre davanın reddi kararlarında karar ve ilam harcı olarak ( 15 ) liranın alınacağını öngörmüştür.

Sözü edilen Kanunun 22. maddesinde de davadan feragat veya kabul veya sulh, mahkemesinin ilk celsesinde vuku bulursa, karar ve ilam harcının üçte biri, daha sonra olursa üçte ikisinin alınacağı hükmüne yer verilmiştir.

O halde davacı muhakemenin ilk celsesinde davadan feragat etmediğine göre tarifede öngörülen karar ve ilam harcı ( 15 ) liranın 22. maddede belirtildiği üzere üçte ikisinin alınması icap eder.

Bu itibarla Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen özel daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının özel daire bozma kararında gösterilen sebeplerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince ( BOZULMASINA ) 07.11.1980 gününde oyçokluğuyla karar verildi.