Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik (GBUEDY) - Garanti Belgesi Yönetmeliği (GBY)

1- “Kapsam” başlıklı 2. madde: “tüketici işlemine konu olan” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. (Bu ibare, Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği m.1’de yer almaktadır)

2- “Tanımlar” başlıklı 4. Madde:
* Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak değiştirilmiş;

* Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü, Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü olarak değiştirilmiş;

* İl Müdürlüğü tanımı madde metninden çıkarılmış (Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği m.4/1-ç: İl Müdürlüğü: Bakanlık ticaret il müdürlüklerini… ifade eder.”);

* TSE açılımı madde metninden çıkarılmış;

* Servis istasyonu, yetkili servis istasyonu olarak anılmış (Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği m.4/1’de: “...h) Özel servis: Herhangi bir üretici veya ithalatçıya bağlı olmaksızın faaliyette bulunan servis istasyonlarını,…j) Servis istasyonu: Yetkili servis istasyonları ile özel servisleri … ifade eder.” şeklinde tanımlanmış; ayrıca m.4/1-m’de de “Yetkili Servis İstasyonu” tanımı yapılmıştır. Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği'nin 2. maddesinde "herhangi bir üretici veya ithalatçıya bağlı olmaksızın faaliyette bulunan servis istasyonları tarafından yürütülen hizmetler" de bu Yönetmelik kapsamına alınmıştır . .) ;

* İthalatçı tanımında yer alan “satışa sunan” ibaresi, yeni Yönetmelik'te “satım, kira, finansal kiralama veya benzeri bir yolla piyasaya süren” olarak düzenlenmiş;

* Satıcı tanımında yer alan “tüketiciye mal sunan” ibaresi, yeni Yönetmelik'te “tüketiciye, bu Yönetmeliğe ekli listedeki malları sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden” şeklinde düzenlenmiş;

* Yeni Yönetmelik'te maddeye “Azami tamir süresi: 13/6/2014 tarihli ve 29029 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği ekinde yer alan listedeki her mal grubu için tespit edilen süreleri,… ifade eder” tanımı eklenmiştir (Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği m.4/1-a’da: “Azami tamir süresi: Bu Yönetmeliğe ekli listede yer alan her mal grubu için tespit edilen süreleri,… ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır).

3- “Garanti Belgesi Düzenleme Zorunluluğu” başlıklı 5. Madde:
* Eski Yönetmelik'teki “ekli listede yer alan mallar” yerine, yeni Yönetmelik'te “ekli listede yer alan kullanılmamış mallar” ibaresi kullanılmıştır;

* “Ancak, servis istasyonlarında yapılan onarım ve parça değişimi işlemleri sonucunda verilen fatura, bu Yönetmeliğin öngördüğü garanti şartlarını içermesi kaydıyla, garanti belgesi yerine geçer.” düzenlemesine yeni Yönetmelik'te yer verilmemiştir.

4- “Garanti ve Tamir Süresi” başlıklı 6. Madde, yeni Yönetmelikte “Garanti Süresi” olarak değiştirilmiş ve eski Yönetmelikte: “Malın tamir süresi, ekli listede ilan edilen azami tamir süresini geçemez. Bu süre mala ilişkin arızanın servis istasyonuna, servis istasyonunun olmaması durumunda, malın satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçısı-üreticisinden birine bildirim tarihinden itibaren başlar. Tüketicinin arıza bildirimini; telefon, faks, e-posta, iadeli taahhütlü mektup veya benzeri bir yolla yapması mümkündür. Ancak, uyuşmazlık halinde ispat yükümlülüğü tüketiciye aittir.

Malın arızasının 10 iş günü içerisinde giderilememesi halinde, imalatçı-üretici veya ithalatçı; malın tamiri tamamlanıncaya kadar, benzer özelliklere sahip başka bir malı tüketicinin kullanımına tahsis etmek zorundadır.” şeklindeki 4. Ve 5. fıkralara, yeni Yönetmelik'te yer verilmemiştir.
(Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği m.10/4: “Kullanım ömrü süresince malın yetkili servis istasyonlarındaki bakım ve onarım süresi azami tamir süresini geçemez. Bu süre, garanti süresi içerisinde mala ilişkin arızanın yetkili servis istasyonuna veya satıcıya bildirimi tarihinde, garanti süresi dışında ise malın yetkili servis istasyonuna teslim tarihinden itibaren başlar. Tüketici arıza bildirimini; telefon, faks, e-posta, iadeli taahhütlü mektup ve benzeri bir yolla yapabilir. Uyuşmazlık halinde bildirime ilişkin ispat yükümlülüğü tüketiciye aittir.”
Aynı Yönetmelik m.14/4: “Malın garanti süresi içerisinde yetkili servis istasyonuna veya satıcıya tesliminden itibaren arızasının on iş günü içerisinde giderilememesi halinde, üretici veya ithalatçının; malın tamiri tamamlanıncaya kadar, benzer özelliklere sahip başka bir malı tüketicinin kullanımına tahsis etmesi zorunludur. Benzer özelliklere sahip başka bir malın tüketici tarafından istenmemesi halinde üretici veya ithalatçılar bu yükümlülükten kurtulur. Buna ilişkin ispat yükümlülüğü üretici veya ithalatçıya aittir.”)

5- “Garanti Belgesinde Bulunması Zorunlu Bilgiler” başlıklı 7. maddeye yeni Yönetmelik'te “ı” ve “j” bendi ile ek yapılmıştır:
“Tüketicilere verilecek garanti belgesinde aşağıdaki bilgilerin yer alması zorunludur:…
ı) Tüketicilerin şikayet ve itirazları konusundaki başvurularını tüketici mahkemelerine ve tüketici hakem heyetlerine yapabileceklerine ilişkin bilgi,

i) Varsa tüketiciye sağlanan diğer haklar.”

6- “İzin” başlıklı 8. Madde, “Başvuru” başlıklı 9. Madde, “Garanti belgesi geçerlik süresi ve diğer işlemler” başlıklı 10. Madde, “Garanti belgesi iptali” başlıklı 11. Madde, “İhtiyari garanti belgesi” başlıklı 12. Madde; yeni yönetmelikte yer almamaktadır.

7- “Ücretsiz Tamir Yükümlülüğü” başlıklı 13. maddenin 2. ve 3. fıkralarına tekabül eden “Kullanım Hatası” başlıklı yeni Yönetmeliğin 11. madde 2. ve 3. fıkralarında değişiklik yapılmıştır:

Eski Yönetmelik m.13/2-3: “Arızalarda kullanım hatasının bulunup bulunmadığı servis istasyonları, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla; bu malın satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisi tarafından düzenlenen raporla belirlenir.

Tüketiciler, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen rapora ilişkin olarak bilirkişi tarafından tespit yapılması talebiyle ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurabilir.”

Yeni Yönetmelik m.11/2-3: “Arızalarda kullanım hatasının bulunup bulunmadığının, yetkili servis istasyonları, yetkili servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla; malın satıcısı, ithalatçısı veya üreticisinden birisi tarafından mala ilişkin azami tamir süresi içerisinde düzenlenen raporla belirlenmesi ve bu raporun bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur.

Tüketiciler, ikinci fıkrada belirtilen rapora ilişkin olarak bilirkişi tarafından tespit yapılması talebiyle uyuşmazlığın parasal değerini dikkate alarak tüketici hakem heyetine veya tüketici mahkemesine başvurabilir.”

8- “Diğer yükümlülükler” başlıklı 14. Maddeye tekabül eden “Tüketicinin Diğer Hakları” başlıklı 9. Maddede değişiklik ve madde düzenlemesine ek yapılmıştır:

Eski Yönetmelik m.14: “Tüketicinin onarım hakkını kullanmasına rağmen malın;
a) (Değişik:RG-24/4/2011-27914) Tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde en az dört defa veya imalatçı-üretici ve/veya ithalatçı tarafından belirlenen garanti süresi içerisinde altı defaa arızalanmasının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması,… durumlarında tüketici malın ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi talep edebilir.
Bu maddenin (c) bendinde belirtilen raporun*, tüketicinin başvuru tarihinden itibaren yedi gün içerisinde düzenlenmesi zorunludur. Tüketici, raporun belirtilen süre içerisinde düzenlenmemesi veya raporu kabul etmemesi hallerinde, ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurarak mevcut durumun tespit edilmesini isteyebilir...”

Yeni Yönetmelik m.9: “Tüketicinin, ücretsiz onarım hakkını kullanması halinde malın;

a) Garanti süresi içinde tekrar arızalanması,

…durumlarında; tüketici malın bedel iadesini, ayıp oranında bedel indirimini veya imkan varsa malın ayıpsız misli ile değiştirilmesini satıcıdan talep edebilir…

(2) Malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması halinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.

(3) Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, satıcı, malın bedelinin tümünü veya bedelden yapılan indirim tutarını derhal tüketiciye iade etmek zorundadır.

(4) Tüketicinin, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkını seçmesi durumunda satıcı, üretici veya ithalatçının, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kendilerine bildirilmesinden itibaren azami otuz iş günü içerisinde, bu talebi yerine getirmesi zorunludur.

(5) Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen raporun*, arızanın bildirim tarihinden itibaren o mala ilişkin azami tamir süresi içerisinde düzenlenmesi zorunludur.”

* Anılan rapor “tamirin mümkün olmadığına dair rapor”dur.

9- “Hizmet yükümlülüğü” başlıklı 15. Madde, “Garanti Belgesi Muafiyet İşlemleri başlıklı 18. Madde, “Ceza” başlıklı 19. Madde yeni Yönetmelik’te yer almamaktadır.