Sn. Ömeroğlu,

Alacaklı olduğu iddiasıyla Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla takip başlatan kişinin, bu yolla takip yapabilmesi için İİK nun öngördüğü şart:
1-Senet (çek), kambiyo sendi vasfında mıdır?
2-Alacaklı olduğu iddiasında olan kişinin bu çekten dolayı kambiyo hukukuna göre takip hakkı var mıdır?
Yargıtayın ilgili kararlarında, özellikle ve -sadece- üzerinde durulan nokta çekin kambiyo vasfını yitirip yitirmediğidir. Oysa ki alacaklı olduğunu iddia eden kişinin kambiyo hukukuna göre takip hakkı olup olmadığının da değerlendirilmesi gerekmektedir.

Çekin bankaya ödenmek üzere ibraz edilmesi ile TTK ile düzenlenen çeklere has tedavül kabiliyeti sona ermiştir. Yalnız TTK m.705: “Protestonun keşidesinden veya aynı mahiyette bir tesbitten yahut ibraz müddetinin geçmesinden sonra yapılan bir ciro, ancak alacağın temliki hükmünde tutulur ve böyle bir temlikin neticelerini doğurur.” düzenlemesini havidir. Burada 2 husus söz konusudur; bu aşamada, kanunkoyucu önce çekin devri konusunda özel bir düzenleme getirmiş ve akabinde böyle bir devrin hangi hukuki kuruma göre değerlendirilmesi gerektiğini vaz’etmiştir. Bu durumda şayet geçerli özel devir şartını var sayarsak alacağın temliki düzenlemesini havi Borçlar Kanununa bakarak konuyu değerlendirmek gerekecektir.

Borçlar Kanununda düzenlenen temlikin konusu, geniş manada bir borç ilişkisi olmayıp alacağın kendisidir. Örn: Kiralayan, kira bedeli alacağını temlik ettiğinde, elbette ki kiralayan sıfatını değil sadece kira bedelini devretmektedir. “Bir borç rabıtasının bütün hukuk ve caibiyle birlikte devri (temlikten farklı olarak) ancak diğer akit tarafın muvafakatıyla veya akitte tasrih edilen bir salahiyete istinaden mümkün olur (Andreas Von Tuhr, Borçlar Hukuku, 1983, Ankara)” Bu durumda çekte ibrazdan sonra temlik cirosu ile alacağı temellük eden kişi, temlik edenin kambiyo hukuku mucibince takip hakkını da devralmış olamayacağından bu kişinin kambiyo takibi hakkı bulunmamaktadır (diye düşünüyorum ).

Saygılarımla...