Maalesef İdari Dava Daireleri Kurulu kararı gereğince dava değeri ne olursa olsun vergi mahkemelerinde hükmedilecek vekalet ücreti maktu ücret. Konu ile ilgili karar aşağıdadır.






T.C.

DANIŞTAY

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

E. 2008/776

K. 2009/1605

T. 28.5.2009

• VEKALET ÜCRETİ ( Vergi Davalarının Niteliği Dikkate Alındığında Vergi Uyuşmazlıklarının Konusu Para Olmasına Karşın Vergi Mahkemelerinde Görülmekte Olan Dava ve İşlerde Yapılacak Hukuki Yardımlarda Ödenecek Avukatlık Ücretinin Maktu Olarak Belirlenmesinde Hukuka Aykırılık Olmadığı )

• VERGİ DAVALARINDA AVUKATLIK ÜCRETİ ( Konusu Para Olmasına Karşın Vergi Mahkemelerinde Görülmekte Olan Dava ve İşlerde Yapılacak Hukuki Yardımlarda Ödenecek Avukatlık Ücretinin Maktu Olarak Belirlenmesinde Hukuka Aykırılık Olmadığı

• KONUSU PARA OLAN VERGİ UYUŞMAZLIKLARI ( Vergi Mahkemelerinde Görülmekte Olan Dava ve İşlerde Yapılacak Hukuki Yardımlarda Ödenecek Avukatlık Ücretinin Maktu Olarak Belirlenmesinde Hukuka Aykırılık Olmadığı )

1136/m.164,168

ÖZET : Vergi uyuşmazlıklarına ilişkin davaların büyük bir kısmında, uyuşmazlık konusu meblağın yüksek olması nedeniyle, bu tür davalardaki hukuki yardımlar için ödenecek avukatlık ücretinin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin ( tarife ) üçüncü kısmına göre, nispi olarak hesaplanması halinde, dava aleyhine sonuçlanan tarafın yüksek miktarda avukatlık ücreti ödeyecek olmasının, haksız vergi salındığını düşünen kişilerin hak arama yoluna başvurusunu engelleyeceği; vergi davalarının bu niteliği dikkate alındığında, vergi uyuşmazlıklarının konusu para olmasına karşın, vergi mahkemelerinde görülmekte olan dava ve işlerde yapılacak hukuki yardımlarda ödenecek avukatlık ücretinin maktu olarak belirlenmesine yönelik tarifede hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 23.1.2008 günlü, E:2007/1110, K:2008/332 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması davalılardan Adalet Bakanlığı tarafından istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Şehnaz Gençay Karabulut'un Düşüncesi : Vergi uyuşmazlıklarına ilişkin davaların büyük bir kısmında, uyuşmazlık konusu meblağın yüksek olması nedeniyle, bu tür davalardaki hukuki yardımlar için ödenecek avukatlık ücretinin tarifenin üçüncü kısmına göre, nispi olarak hesaplanması halinde, dava aleyhine sonuçlanan tarafın yüksek miktarda avukatlık ücreti ödeyeceği, bu durumun da haksız vergi salındığını düşünen kişilerin hak arama yoluna başvurusunu engelleyeceği açık olduğundan, dava konusu tarife hükmünün iptaline karar veren Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Gülsen Bişkin'in Düşüncesi : Temyiz edilen kararın savcılık düşüncesi kısmında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca istemin kabulü ile Danıştay 8. Dairesinin 23.1.2008 günlü ve E:2007/1110,K:2008/332 Sayılı Kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca dosya incelendi, gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, 13.12.2006 günlü, 26375 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin İkinci Kısım, Birinci Bölüm 4 no'lu alt bendinin iptali istemiyle açılmıştır.

Danıştay Sekizinci Dairesinin 23.1.2008 günlü, E:2007/1110, K:2008/332 sayılı kararıyla; 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 168. maddesi uyarınca hazırlanarak 13.12.2006 günlü, 26375 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin İkinci kısmında, yargı yerlerinde, icra ve iflas dairelerinde yapılan hukuki yardımların; konusu para olsa veya para ile değerlendirilse bile maktu ücrete bağlı olan hukuki yardımlar ile konusu para olmayan veya para ile değerlendirilmeyen hukuki yardımlar olarak ikiye ayrıldığı; iptali istenen Birinci Bölüm'ün 4 no'lu alt bendinde vergi mahkemelerinde takip edilen dava ve işler için:

"a ) Duruşmasız ise 350,00 YTL b ) Duruşmalı ise 500,00 YTL.

Şu kadar ki, davanın ilişkin bulunduğu vergi miktarı duruşmasızlarda 3.000,00 YTL duruşmalılarda 4.000,00 YTL kadar olan işlerde üçüncü kısma göre avukatlık ücreti uygulanır." düzenlemesine yer verildiği; üçüncü kısımda ise yargı yerleri ile icra ve iflas dairelerinde yapılan ve konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen hukuki yardımlarda ödenecek ücretlerin düzenlendiği; Tarifenin nispi olarak yargı yerleri ile İcra ve İflas dairelerinde yapılan ve konusu para olmayan veya para ile değerlendirilmeyen hukuki yardımlarda ücreti düzenleyen İkinci Kısım İkinci Bölümünün 14 no'lu alt bendinde de, idare ve vergi mahkemelerinde takip edilecek davalar için maktu avukatlık ücretinin belirlendiği; aynı Tarifenin 12. maddesinde ise, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya parayla değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücretinin Tarifenin üçüncü kısmına göre nispi olarak belirleneceğinin hükme bağlandığı; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin avukatların gerçekleştirdikleri hukuki yardımlar karşılığında alacakları avukatlık ücretini, yapılacak yardımın niteliği ve uyuşmazlığın çözüleceği yargı merciine göre tasnif eden ve bu ücretlerin asgari sınırını belirleyen bir düzenleme olduğu; Tarifenin dava konusu edilen kısmında vergi mahkemelerinde görülecek uyuşmazlıklar için ödenecek avukatlık ücreti belirlenirken, Tarifenin başka bir kısmında yer almayan şekilde, azami bir sınır getirildiği, öte yandan Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünün 14 no'lu alt bendinde vergi mahkemelerinde ödenecek avukatlık ücretinin maktu olarak belirlendiği ve 12. maddesi ile konusu para olan ve para ile değerlendirilebilen hukuki yardımlar için vergi mahkemelerinde ödenecek ücretin üçüncü kısımda yer alan nispi oranlar üzerinden hesaplanacağının belirtildiği; dolayısıyla, dava konusu düzenlemenin vergi mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda alınacak avukatlık ücreti için Tarifenin kendi içindeki tutarlığı bozacak nitelikte olduğu, diğer yandan dava konusu düzenleme ile konusu para olsa ve parayla değerlendirilse bile vergi mahkemelerinde görülecek davalar için maktu avukatlık ücreti öngörülmekle birlikte maddenin devamında belirlenen üst limitler için Tarifenin üçüncü kısmına atıf yapılarak, konusu para olan ve parayla değerlendirilebilen uyuşmazlıklarda olduğu gibi nispi oranlar üzerinden yapılacak hesaplamalar için üst sınır getirildiği gerekçesiyle 13.12.2006 günlü, 26375 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin İkinci Kısım, Birinci Bölüm, 4 no'lu alt bendinin iptaline karar verilmiştir.

Davalı idarelerden Adalet Bakanlığı anılan kararı temyiz etmekte ve bireylerin hak arama özgürlüklerinin önündeki engelleri aşmak ve hak arama özgürlüğünün kullanımında kısmen de olsa eşitliği sağlamak amacıyla vergi davaları için getirilmiş olan dava konusu düzenlemenin hukuka uygun olduğunu ileri sürerek bozulmasını istemektedir.

1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 168. maddesinde, baro yönetim kurullarının her yıl Eylül ayı içerisinde, yargı yerlerindeki işlemler ile diğer işlemlerden alınacak avukatlık ücretinin asgari hadlerini gösteren birer tarife hazırlayarak Türkiye Barolar Birliğine gönderecekleri, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca, baro yönetim kurullarının teklifleri de göz önüne alınmak suretiyle uygulanacak tarifenin o yılın Ekim ayı sonuna dek hazırlanarak Adalet Bakanlığına gönderileceği, tarifenin Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren bir ay içinde Bakanlıkça karar verilmediği veya tarife onaylandığı takdirde kesinleşeceği, ancak Adalet Bakanlığının uygun bulmadığı tarifeyi bir daha görüşülmek üzere gösterdiği gerekçesiyle birlikte Türkiye Barolar Birliğine geri göndereceği, geri gönderilen bu tarifenin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca üçte iki çoğunlukla aynen kabul edildiği takdirde onaylanmış, aksi halde onaylanmamış sayılacağı ve sonucun Türkiye Barolar Birliği tarafından Adalet Bakanlığına bildirileceği hükme bağlanmıştır.

Anılan Yasal düzenlemede avukatlık asgari ücret tarifesinin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından tüm baroların teklifleri göz önüne alınarak hazırlanacağı ve Adalet Bakanlığından görüş alınarak yürürlüğe gireceği öngörülmekle, tarifenin hazırlanması ve yürürlüğe girmesi aşamasına ilişkin usul hükümleri belirlenmiş, tarifenin hazırlanması aşamasında dikkate alınacak esas ve ölçütler konusunda herhangi bir belirleme yapılmamıştır.

Avukatlık asgari ücret tarifesinin hazırlanması konusunda Türkiye Barolar Birliğine tanınan yetkinin kullanımında, yargının kurucu unsurlarından savunmayı temsil eden avukatın, Avukatlık Kanununun 164. maddesinde öngörüldüğü üzere, emek ve mesaisinin dikkate alınmasının yanısıra, kişilerin hak arama özgürlüğünü kısıtlayıcı nitelikte düzenlemelere de yer verilmemesi gerekmektedir.

Vergi uyuşmazlıklarına ilişkin davaların büyük bir kısmında, uyuşmazlık konusu meblağın yüksek olması nedeniyle, bu tür davalardaki hukuki yardımlar için ödenecek avukatlık ücretinin tarifenin üçüncü kısmına göre, nispi olarak hesaplanması halinde, dava aleyhine sonuçlanan tarafın yüksek miktarda avukatlık ücreti ödeyeceği, bu durumun da haksız vergi salındığını düşünen kişilerin hak arama yoluna başvurusunu engelleyeceği tartışmasızdır.

Nitekim vergi davalarının bu niteliği dikkate alınarak, vergi uyuşmazlıklarının konusu para olmasına karşın, vergi mahkemelerinde görülmekte olan dava ve işlerde yapılacak hukuki yardımlarda ödenecek avukatlık ücreti, dava konusu düzenleme ile maktu olarak belirlenmiştir.

İdarenin düzenleyici işlemlerindeki bir kuralın, hukuka aykırılığı ortaya konulmadıkça, aynı düzenlemede yer alan diğer bir kurala aykırılığından bahisle iptali söz konusu olamaz.

Bu durumda, vergi davalarının niteliği göz önüne alındığında, dava konusu istisnai düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığından, bu düzenlemenin Tarifenin bütünlüğünü bozduğundan da söz edilemeyeceği açıktır.

Yukarıda yer verilen yasal düzenleme uyarınca, ülke çapında kurulu bulunan tüm baro yönetim kurullarının hazırlayarak Türkiye Barolar Birliğine sundukları tarifeler dikkate alınarak anılan Birlikçe son şekli verilen ve Adalet Bakanlığının da incelemesinden geçerek yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin İkinci Kısım, Birinci Bölüm 4 no'lu alt bendinde; ülkenin ekonomik ve sosyal durumu, avukatların davanın görümü sırasında harcadığı çaba, gayret ve emeğin karşılığı ile kişilerin hak arama özgürlüğünün önünün açılması hususu dikkate alındığında hukuka aykırılık bulunmadığından, Dairenin iptal kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, davalı idarelerden Adalet Bakanlığı'nın temyiz isteminin kabulü ile Danıştay Sekizinci Dairesinin 23.1.2008 günlü, E:2007/1110, K:2008/332 sayılı kararının bozulmasına, 28.05.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.