Gemi alacağına istinaden konulacak rehin hakkının gemiyi ilgilendirdiği hakkında bir içtihat ekliyorum. İyi çalışmlar:

T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi

Esas: 2005/9584
Karar: 2005/37258
Tarih: 28.11.2005

ÖZET: Gemi alacağı hakkı yasada belirlenen olayların gerçekleşmesi halinde kendiliğinden doğar. Bu hakkın kullanımı gemiye yönelik bir ayrıcalıktır. Finansal kiralayan gemi işletmesini menfaat karşılığı kiraladığına göre, gemi üzerinde doğacak yasal rehin hakkı riskini de peşin olarak kabul etmiş durumdadır. Kaldı ki, gemi üzerine uygulanan tedbir üzerine dosyaya teminat mektubu ibraz eden finansal kiralayan davada husumet ve sorumluluğu kabul etmiş olmaktadır.

(6762 sayılı TTK. m. 1235)

KARAR METNİ:
Davacı, ücret alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm süresi içerisinde davalı V. Finansal Kiralama AŞ. ve davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

1- Davalılardan V. Finansal Kiralama AŞ. 06.12.2004 havale günlü dilekçesi ile katılma yolu ile kararı temyiz etmiştir. Ancak davalı şirket kanuni süresi içinde temyiz harcını yatırmadığı ve temyiz defterine de kayıt yaptırmadığı gibi 5521 s. Yasa uyarınca da usulüne uygun olarak kararı temyiz etmediği anlaşılmakla temyiz isteminin reddine,

2- Davacı temyizine gelince; Davacı, Davalılardan V. Finansal Kiralama AŞ.nin maliki olduğu sair davalı A. G. Taşımacılık San. Tic. Ltd. Şti'nin finansal kiracı sıfatıyla işlettiği gemide çarkçıbaşı olarak çalıştığını ancak ücretinin ödenmediğini belirterek ücret alacağının tahsiline ve alacak miktarı ile sınırlı yasal rehin hakkı tanınmasına karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece davalılardan V. Finansal Kiralama Şirketinin donatan olmadığı belirtilerek bu şirket yönünden davanın husumetten reddine sair davalı A. G. Taşımacılık San. Tic. Ltd. Şti. yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiştir.

Dosya içinde mevcut 15.08.1996 günlü finansal kiralama sözleşmesi ile davalılardan A. G. Taşımacılık San. Tic. Ltd. Şti. V. Finansal Kiralama AŞ'den MAT Ayhan A... tankerini kiralamıştır. Ve tanık beyanları ile yazılı belgelerden davacının finansal kiralama sözleşmesine konu gemide çalıştığı da sabittir. Davacının ücret alacağı TTK. 1235/3. maddesine göre gemi alacağı hakkı olup bu hak TTK.nun 1235. maddesinde yazılı olayların vukuu ile kanun sebebiyle kendiliğinden doğar. Bu hakkın kullanımı da gemiye yönelik bir haktır. Finansal kiralayan gemi işletilmesini menfaat karşılığı kiralayıp gemiyi kiraya verdiğine göre gemi üzerinde gemi alacağı ve yasal rehin hakkı doğumu riskini de göze almalıdır. Gemi donatan borçlunun mal varlığına dahil olsun veya olmasın, malik veya zilyedi kim olursa olsun rehin hakkı alacağının konusunu gemi oluşturur. Somut olayda davacı istemi üzerine mahkemece gemi üzerine ihtiyati tedbir konulmuş yargılama sırasında davalı vekilinin istemi üzerine V. Finansal Kiralama AŞ'ye ilişkin M/T Ayhan A... gemisi üzerindeki tedbirin kaldırılarak davalı V. Finansal Kiralama AŞ. tarafından ibraz edilen banka teminat mektubu üzerine kaydırılmasına karar verilmiştir. Bu biçimde hem davacı hem de 3. şahısların olası zarar ve ziyanlarına karşılık olarak dosyaya ibraz edilen bu teminat mektubunun verilmesiyle davalı V. Finansal Kiralama AŞ de husumeti kabul etmiş olmaktadır. Bu sebeple mahkemece yazılı biçimde davalılardan V. Finansal Kiralama AŞ. yönünden davanın husumetten reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç: Temyiz edilen kararın yukarda yazılı sebepten (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istem halinde ilgiliye iadesine, 28.11.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.