Temizlik işleri belediyelerin asli işleri arasında olup alt-asıl işveren ilişkisine konu olamaz. Bu nedenle o işte çalışan işçiler baştan itibaren belediyenin işçisi olarak işlem görür. Bu durumda işçilerin gerçek işvereni belediyedir. Hal böyle olunca taşeron firmanın yaptığı fesih işlemi esasında yok hükmündedir. Gerçek bir fesih işleminden bahsedilemeyeceğine göre görünürdeki fesih işleminden sonra işçinin ve işverenin tavrı önem kazanmaktadır. Genel olarak bu tarz durumlarda işçi işyerine alınmadığı için iş sözleşmesinin işveren tarafından eylemli olarak feshedildiğinden bahsetmek daha doğru olur düşüncesindeyim. Yani görünürdeki fesih işleminde gösterilen sebepten öte; fesih sebebi işçinin işyerine alınmayarak sözleşmesinin eylemli olarak feshedilmesidir.

Fakat Yargıtay bu hallerde fesih işlemi sanki gerçek işverence yapılmış gibi hareket ederek hüküm kurmaktadır. Bu nedenle Yargıtay uygulaması doğrultusunda hareket edilerek görünürdeki fesih işleminin olası sonuçları üzerinde düşünmek gerekecektir.

İşçilik alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıl olup yıllık ücretli izin bakımından zamanaşımı süresi fesih tarihinden; diğer alacaklar yönünden ise hakkın doğduğu andan itibaren başlar. Bu nedenle beş yıl geçmişse kıdem tazminatı dışındaki alacaklar zamanaşımı defi ile karşılaşabilir. Kıdem tazminatında ise zamanaşımı süresi on yıl olup kıdem tazminatına yürütülecek faiz türü, mevduata uygulanan en yüksek faizdir.

Fakat her halde tüm kalemleri kısmi dava yoluyla istemekte fayda var. Tek sıkıntısı aleyhe vekalet ücretine hükmedilmesi olasılığıdır.



T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/4421
K. 2005/19804
T. 30.5.2005
• FESHİN GEÇERSİZLİĞİ VE İŞE İADE TALEBİ ( Belediyelerin Asli İşlerinden Olan Temizlik Hizmeti Taşeronlara Devredilerek Yürütülemeyeceği - Bu Tür Taşeronluk Sözleşmelerinin Geçerli Sayılamayacağından Belediyenin İşe İade Sonuçlan Yönünden Sorumlu Tutulacağı )
• TEMİZLİK HİZMETİ ( Belediyelerin Asli İşlerinden Olan Temizlik Hizmeti Taşeronlara Devredilerek Yürütülemeyeceği/Bu Tür Taşeronluk Sözleşmelerinin Geçerli Sayılamayacağı - Feshin Geçersizliğine Ve İşe İade Talebi )
• TAŞERONLUK SÖZLEŞMESİ ( Belediyelerin Asli İşlerinden Olan Temizlik Hizmeti Taşeronlara Devredilerek Yürütülemeyeceği/Bu Tür Sözleşmelerin Geçerli Sayılamayacağı - Feshin Geçersizliğine Ve İşe İade Talebi )
• HUSUMET ( Belediyelerin Taşeronlara Devrederek Temizlik İşlerine Ait İşleri Yürütemeyeceği - Belediye Aleyhine Açılan İşe İade Davasının Reddedilmesinin Hatalı Olduğu )
4857/m.21
ÖZET : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir. Belediyelerin asli işlerinden olan temizlik hizmeti taşeronlara devredilerek yürütülemez. Bu tür taşeronluk sözleşmeleri geçerli sayılamayacağından davalı belediyenin işe iade ve sonuçlan yönünden sorumlu tutulması gerekir. Bu nedenle mahkemenin Belediye aleyhine açılan davayı işe iade yönünden reddetmesi doğru olmadığı gibi taşeron C. AŞ. aleyhine açılan davanın reddi gerekirken kabulünde hatalıdır.

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı hizmet aktinin 4857 Sayılı Kanuna aykırı olarak feshedildiğini, davalılar arasında muvazaa bulunduğunu belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadesi ile bunun sonucu olarak tazminat ve boşta geçen süre ücret alacağına karar verilmesini istemiştir.

Davalı Belediye asıl işveren konumunda olmadıklarını bu nedenle kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini savunmuştur.

Davalı C. Hizmet İşletmeleri AŞ. ise aktin iş bitimi nedeniyle sona erdiğini ancak belediyenin asıl işveren olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.

Mahkemece davalılar arasında muvazaa olmadığı belirtilerek davalı belediye yönünden işe iade isteminin reddine, davalı C. AŞ. yönünden ise işe iade ile birlikte 4 aylık tazminat ve 4 aylık boşta geçen süre ücretinden Belediye ile birlikte sorumlu tutmuştur.

Karar davalılarca temyiz edilmiştir.

Davalılardan Belediye temizlik ve çöp nakil işini ihale ile davalı C. AŞ.'ye vermiştir. Temizlik ve çöp nakil işi belediyelerin asıl işlerindendir. Belediyelerin asli işlerinden olan temizlik hizmeti işini 4857 Sayılı İş Kanununun 2/VI-VII maddesi uyarınca taşeronlara devretmesi mümkün olmadığından bu tür taşeronluk sözleşmeleri geçerli sayılamayacağından davalı belediyenin işe iade ve sonuçlan yönünden sorumlu tutulması gerekir. Bu nedenle mahkemenin Belediye aleyhine açılan davayı işe iade yönünden reddetmesi doğru olmadığı gibi taşeron C. AŞ. aleyhine açılan davanın reddi gerekirken kabulünde hatalıdır.

4857 Sayılı İş Kanunu 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan gerekçe ile;

1. Mersin İş Mahkemesinin kararının BOZULARAK ORTADAN kaldırılmasına.

2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının davalı Belediye işyerindeki İŞE İADESİNE, davalı C. A.Ş. aleyhine açılan davanın reddine,

3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi. fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesine.

4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalı Belediyeden tahsili gerektiğinin tespitine,

5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına.

6. Davacının yapmış olduğu 35.00 YTL yargılama giderinin davalı Belediyeden tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,

7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 350 YTL ücreti vekaletin davalı Belediyeden alınarak davacıya verilmesine. 350 YTL vekalet ücretinin ise davacıdan tahsili ile davalı C. A.Ş. 'ye verilmesine.

8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine. kesin olarak 30.5.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.