AB Komisyonu'nun kabine şefleri 'Ek Protokol'den kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmeyen Türkiye'ye karşı alınacak tavrı netleştirecek

GÜVEN ÖZALP Brüksel


Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun Türkiye'nin Ek Protokol'den kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmemesi karşısında AB'nin göstereceği tepkiyle ilgili tutumunu yarın büyük ölçüde netleştirmesi bekleniyor. 8 Kasım'da İlerleme Raporu'yla birlikte yayımlanacak olan Strateji Belgesi'nin taslağında ilgili bölümü boş bırakan Komisyon, konuyu yarın kabine şefleri düzeyinde ele alacak.
Genişlemeden Sorumlu Üye Olli Rehn ve ekibi "askıya alma" tavsiyesi yapmama yönündeki eğilimlerini korusalar da sonucu üye ülkelerin yaklaşımı çerçevesinde şekillenecek olan dengeler belirleyecek. Farklı görüşler nedeniyle, nihai kararın 8 Kasım'da Komisyon üyelerinin yapacağı toplantıya, bir başka deyişle "son dakikaya" kalması da oldukça yüksek bir ihtimal olarak görülüyor.

Üç yaklaşım
Gelinen aşamada ise Komisyon'un benimseyebileceği üç yaklaşım bulunuyor.

1. DURUM TESPİTİYLE YETİNMEK
Bu senaryo, Komisyon'un, Türkiye'nin liman ve havalimanlarını Rum bandıralı gemi ve uçaklara açmasını talep eden Ek Protokol'ü uygulamamayı sürdürdüğünü vurgulayarak kararı doğrudan 14-15 Aralık'ta bir araya gelecek olan AB liderlerine bırakmasına dayanıyor.
Rehn ve ekibinin bu yaklaşıma destek vermesinin en önemli nedenlerinden birini de halen Kıbrıs konusunda Dönem Başkanı Finlandiya tarafından yürütülen girişimlere destek vermek ve bu sürecin zarar görmesini engellemek oluşturuyor. Rehn ve ekibinin yanı sıra Türkiye'nin de istediği bir yaklaşım olan "tespitle yetinme", çoğu üye ülkeyi tatmin etmekten uzak görünüyor.

2. İLGİLİ BAŞLIKLARIN ASKIYA ALINMASI
Komisyon'un daha önceki belgelerde ve özellikle de 21 Eylül 2005 tarihinde AB tarafından yayımlanan "karşı deklarasyonda" vurgulandığı gibi, ilgili başlıkların askıya alınmasını tavsiye etmesi de mümkün. Bu senaryo kapsamında en iyi ihtimalle 3, ki bunlar Gümrük Birliği, malların serbest dolaşımı ve ulaştırma, en kötü ihtimalle de 8 başlığın askıya alınması ihtimali var. "Kısmi askı" yaklaşımının benimsenmesi halinde 3 başlıkla yetinilmeyip 8 başlığın askıya alınması formülü üzerinde yoğunlaşan ülkeleri ise Rum Kesimi, Yunanistan, Fransa, Avusturya, Slovakya, Lüksemburg ve Hollanda oluşturuyor. Danimarka da bu ülkelere yakın duran bir tavır içinde.

3. TAM ASKI
Son ve en uç olasılığı ise müzakerelerin tamamen askıya alınması tavsiyesi oluşturuyor. Bu formül Rehn tarafından dışlanırken, üye ülkelerden de destek görmüyor.
http://www.milliyet.com.tr/2006/11/05/dunya/dun02.html