T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2008/248
K. 2009/7129
T. 14.4.2009

• EVLATLIK İLİŞKİSİNİN KALDIRILMASI ( Evlat Edinenler Tarafından Evlatlığa Karşı Açıldığı - Evlatlığın Evlat Edinenlere Karşı Mükellef Olduğu Vazifeleri İfada İhmal Göstermesi Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının Sebebini Oluşturamayacağı )

• HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE ( Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması - Evlatlık İlişkisinin Esasa İlişkin Noksanlıklardan Biriyle Sakat Olması Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Sebebi Olsa da Davanın Bu Sebebin Öğrenilmesinden İtibaren Bir Yıl ve Her Halde Evlat Edinmeden İtibaren Beş Yıl İçinde Açılması Gerektiği )

• EVLATLIĞIN EVLAT EDİNENLERE KARŞI MÜKELLEF OLDUĞU VAZİFELERİ İFADA İHMAL GÖSTERMESİ ( Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının Sebebini Oluşturamayacağı )

4721/m.313/3, 316, 318, 319
ÖZET : Dava; evlatlık ilişkisinin kaldırılması isteğine ilişkin olup, evlat edinenler tarafından evlatlığa karşı açılmıştır. Evlatlığın evlat edinenlere karşı mükellef olduğu vazifeleri ifada ihmal göstermesi evlatlık ilişkisinin kaldırılmasının sebebini oluşturamaz. Evlatlık ilişkisinin esasa ilişkin noksanlıklardan biriyle sakat olması evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebi olsa da davanın bu sebebin öğrenilmesinden itibaren bir yıl ve her halde evlat edinmeden itibaren beş yıl içinde açılması gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dava; evlatlık ilişkisinin kaldırılması isteğine ilişkin olup, evlat edinenler tarafından evlatlığa karşı açılmıştır.

Davacılar, evlat edinme kararının Türk Medeni Kanunu'nun 313/3. maddesinde yer alan "evlat edinilenin en az beş yıldan beri evlat edinenlerle aile halinde birlikte yaşamış olması" şartı gerçekleşmeden ve aynı Yasa'nın 316. maddesinde ifade olunan araştırma yapılmadan verildiğini, bu sebeple evlat edinmenin esasa ilişkin noksanlıkla sakat olduğunu ve evlatlığın, evlat edinenlere karşı yasal ve ailevi yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürerek evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını istemişlerdir. Buna göre dava, Türk Medeni Kanunu'nun 318/1. maddesi yanında evlatlığın, evlat edinenlere karşı görevlerini yerine getirmemiş olmasına da dayanmaktadır. Evlat edinme kararı, davacıların başvurusu üzerine verilmiş ve temyiz edilmeyerek 25.11.2004 tarihinde kesinleşmiştir.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nda, 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin 258. maddesinde öngörülen evlatlık akdinin iptali müessesesine yer verilmemiştir. Bu nedenle, evlatlığın, evlat edinenlere karşı mükellef olduğu vazifeleri ifada ihmal göstermesi, evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebi oluşturmaz.

Evlatlık ilişkisinin esasa ilişkin noksanlıklardan biriyle sakat olması, evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebidir ( TMK m. 318/1 ). Ancak, davanın evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl ve her halde evlat edinme işleminin üzerinden beş yıl içinde açılması gerekir. Bu süre hak düşürücü süredir ( TMK m. 319 ) ve hakim tarafından re'sen gözetilir. Dava, 26.07.2006 tarihinde açılmıştır. Evlat edinme kararı, davacıların başvurusu üzerine verildiğine, davacılar esasa ilişkin noksanlığı bildiklerine göre, Türk Medeni Kanunu'nun 319/1. maddesindeki bir yıllık hak düşürücü süre geçmiştir. Davanın açıklanan sebeple reddi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır.

SONUÇ : Hükmün yukarıda gösterilen sebeple ( BOZULMASINA ), temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.04.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Kazancı