.C.<H4>YARGITAY

11. HUKUK DAİRESİ

E. 1997/8979

K. 1997/9841

T. 29.12.1997

• ŞİRKET ADINA ALINAN KAPI ( Tüketicinin Korunması Uygulama Alanına Giremeyeceği )

• TİCARİ İŞ ( Şirket Adına Alınan Kapı - Tüketicinin Korunması )

• TÜKETİCİYİ KORUMA KANUNUNUN UYGULANMA ALANI ( Şirket Adına Alınan Kapı )

• TÜZEL KİŞİNİN TACİR OLMASI ( Tüketicinin Korunması Uygulama Alanına Giremeyeceği )

• GÖREVLİ MAHKEME ( Tüketicinin Korunması Kanunu Davalarında )

4077/m.1,2,3

6762/m.3,21

ÖZET : Davacı Limited Ortaklık adına alınan kapı nedeniyle çıkan uyuşmazlığın, ticari nitelik taşıması nedeniyle, tüketici mahkemesi sıfatıyla incelenip karara bağlanması doğru değildir. Davacının tüzel kişi tacir olması sebebiyle bu davanın genel hükümlere göre açılmış bir dava olarak kabulü ile gerekli harcın tamamlanması ve davanın incelenmesi gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı ( Sakarya Üçüncü Asliye Hukuk Mahkemesi ) nce verilen 10.7.1997 tarih ve 251-383 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin davalıya yaptırmış olduğu cam kapının otomatik kapısının arızalı çıkması üzerine Tüketici Sorunları Hakem Heyetine başvurulduğunu, heyet tarafından firmanın hizmet kusuru işlediğini karar verildiğini, hakem heyeti kararı doğrultusunda arızanın çıkması giderilmesi, giderilmediği takdirde kapının değiştirilmesi yönünde karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı davaya cevabında, davaya konu cam kapının ve hidrolik sisteminin montajını yaptığını, ancak kapı hidrolik sisteminin tarafından satılmaması nedeniyle, bu sistemde meydana gelen arızadan sorumlu olmayacağını davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosyadaki kanıtlara nazaran davacının davalıdan cam ve cam kapı alıp monte ettirdiği ancak kapının hidrolik sisteminin çalışmadığı ve bu şekliyle davalının 4077 sayılı Yasaya aykırı davrandığı gerekçesiyle davalı tarafından davacıya yapılan kapı hidrolik sisteminin değiştirilmesine, mümkün olmaması halinde yeni bir hidrolik alınmak suretiyle kapının yeniden yapılmasına karar verilmiştir.
Karar, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı Ltd. Şti. tüketici mahkemesi göreviyle yetkili Sakarya Üçüncü Asliye Hukuk Mahkemesince satış konusu kapı yönünden işbu davayı açmış ve mahkemece de bu uyuşmazlık, tüketici mahkemesi sıfatıyla incelenerek davanın kabulüne karar verilmiş bulunmaktadır.
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 1. maddesinde bu Yasanın amacı gösterilmiş ve 2. maddesinde kapsamı belirtilmiş ve 3. maddesinde de, Yasadaki tanımlar açıklanmıştır. Bu 3. maddede "bir mal veya hizmeti özel amaçlarla satın alarak nihai olarak kullanan veya tüketen gerçek ve tüzel kişi"ler tüketici olarak tanımlanmıştır. Maddede gerçek kişiler yanında tüzel kişilerden sözedilmesi bazı duraksamalara neden olabilirse de, tacir olmayan tüzel kişiler yönünden, söz gelimi dernek, vakıf ve kooperatiflerinde, tüketici tanımı içinde kabulü gerekir.
Türk Ticaret Kanunu'nun sistemine göre, tacirler gerçek ve tüzel kişi olabilir. Bir tacirin borçlarının ticari olması asıldır. Ancak, gerçek kişi olan tacir, yaptığı işlerin ticari işletmesiyle ilgili olmadığını diğer tarafa açıkca bildirdiği veya fiil veya işlemin ticari sayılmasının niteliği gereği uygun olmadığı takdirde, bu işlemlerden doğan borç adi yani özel sayılır. Anılan madde yönünden yasa koyucu, sadece gerçek kişi tacirleri öngörmesine ve dolayısıyla tüzel kişi tacirler bu kuralın dışında kalmasına, tüzel kişiler için her türlü işlemin ticari sayılmasının gerekmesine ve tacir olan tüzel kişilerin özel işlemleri olamayacağına göre, tüzel kişilerin tüm işlemlerinin istisnasız olarak ticari sayılması gerekir.
Taraflar arasındaki somut olaya gelince;
Davacı limited ortaklık, tüzel kişilik adına bir cam kapı satın alınmıştır. Kapının sahibinin ticari ortaklık olmasına ve faturalarında bu ticari ortaklık adına düzenlenmesi nedeniyle, satın almanın özel amaçlı olduğu söylenemez. Bu itibarla; uyuşmazlığın çözümünde 4077 sayılı Yasanın uygulanması söz konusu değildir. O halde; mahkemece, ticari nitelik taşıyan uyuşmazlığın tüketici mahkemesi sıfatıyla incelenmesi ve karara bağlanması yasaya aykırıdır.
</H4>