|
|
iŞTE TASLAĞIN SON ŞEKLİ
 "Türk vatandaşı" yerine "vatandaş"
1982 Anayasası'nda "Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür." ifadesi din, ırk ve dil ayrımını ortadan kaldırmak için "Devlete vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıdır" ifadesi getiriliyor.
.................................................. ..............
'Dil' yerine 'resmi dil'
Anayasa'nın 'değiştirilemez maddeleri' içindeki 3. maddede Türkiye devletinin 'Dili Türkçe'dir' ibaresi yerine 'resmi dili Türkçe'dir' ibaresi önerildi. Ayrıca "Türkçeden başka hiçbir dil, eğitim ve öğretim kurumlarında Türk vatandaşlarına ana dilleri olarak okutulamaz ve öğretilemez" ifadesi kaldırıldı. Yerine "Türkçeden başka dillerde eğitim ve öğretim yapılması ile ilgili esaslar, demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olarak kanunla düzenlenir." ifadesi kullanıldı.
.................................................. .
Parti kapatmak zorlaşıyor
Taslağa siyasi partilerin kapatılmalarını zorlaştıran düzenlemelere eklendi. Parti programı ve tüzüğünün bölünmez bütünlüğe ve laikliğe aykırı olması halinde Anayasa Mahkemesi'ne doğrudan dava açmak yerine, öncelikle partilerin kapatılmasına neden olan mensuplar için öngörülen yaptırımlar da hafifletildi. Partilerin mali denetimleri de Anayasa Mahkemesi'nden alınarak Sayıştay'a verildi
..................................................
Darbecilere yargı
1982 Anayasası'nın 12 Eylül darbesini gerçekleştiren komutanların o dönem ki karar ve işlemlerinde sorumlu tutulamayacakları ve yargılanamayacaklarının düzenleyen geçici 15. madde dahil tüm geçici maddeler kaldırıldı
.................................................. .......
Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet komutanlarına Yüce Divan
Anayasa Mahkemesi ve Yüce Divan'ın oluşumu ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu yapısı tümden değiştirilirken, ilk kez Yüce Divan'da yargılanacaklar arasına TBMMM Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları da eklendi
.................................................. .....
Köşk için lise yeter
Cumhurbaşkanı beşer yıllık iki dönem için halk tarafından seçilecek. Seçilmek için yükseköğrenim şartı kaldırıldı. Aynı alternatif öneride cumhurbaşkanı adaylarının 20 milletvekili veya 200 bin seçmen tarafından gösterilmesi benimsendi. Dokunulmazlık da getirildi
...........................................
İlk kez girenler
Taslakta bazı temel haklar ilk defa anayasaya alınıyor. Örneğin, bilgi edinme hakkı. Çocuk hakları ve yaşama hakkı güçlendirildi. İşkence de yine ilk defa bağımsız maddeyle yasaklandı. Kişisel bilgilere saygı, 'Adil yargılama hakkı' da yine ilk olarak bağımsız biçimde metinde
.....................................
Anayasa'dan çıkanlar
1) Madde. 44, Toprak mülkiyeti,
2) Madde. 45, Tarım, hayvancılık ve bu üretim dallarında çalışanların korunması,
3) Madde. 57, Konut hakkı,
4) Madde. 58, Gençliğin korunması,
5) Madde. 59, Sporun geliştirilmesi,
6) Madde. 62, Yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaşları,
7) Madde. 107, Sanatın ve sanatçının korunması,
8) Madde. 107, Cumhurbaşkanı Genel Sekreterliği,
9) Madde. 108, Devlet Denetleme Kurulu,
10) Madde. 115, Tüzükler,
11) Madde. 133, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna ilişkin hükümleri,
12) Madde. 134, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu,
13) Madde. 157, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi,
14) Madde. 162, Bütçenin görüşülmesi,
15) Madde. 163, Bütçelerde değişiklik yapılabilme esasları,
16) Madde. 165, Kamu iktisadi teşebbüslerinin denetimi,
17) Madde. 166, Planlama,
18) Madde. 170, Orman köylüsünün korunması,
19) Madde. 171, Kooperatifçiliğin geliştirilmesi,
20) Madde. 173, Esnaf ve sanatkarların korunması
|